Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. De ChristenUnie-fractie is blij met de extra inzet in het aanvullende beleidsakkoord voor de woningbouw. Het is nu een kwestie van doorpakken. Wij moeten niet weer een afwachtende houding aannemen, maar vooruitkijken of deze maatregelen echt effect zullen hebben.

            Er is al veel gezegd over de EIA. Ik stel er nog enkele vragen over. Welke voorwaarden zullen gelden voor de EIA en vanaf wanneer? Zijn met de woningcorporaties nog concrete doelstellingen afgesproken over de inzet van de gelden? Hoeveel woningen moeten worden aangepakt?

            Door het nemen van energiebesparingsmaatregelen kan de huur stijgen bij gelijktijdige verlaging van de energielasten. Hierbij kan het recht op huurtoeslag verdwijnen als de maximale huurprijsgrens wordt overschreden. Hierdoor kan een nadelig effect ontstaan voor de huurder. De fractie van de ChristenUnie roept de minister ertoe op om te onderzoeken in hoeverre de huurtoeslagregels energiebesparingsmaatregelen belemmeren.

            Ik kom bij de particuliere verhuurders. Hoe staat het met de uitvoering van mijn motie om te onderzoeken of huurverlaging bij onvoldoende energiebesparing mogelijk kan worden gemaakt?

            Dan iets over het Energiebesparingsfonds dat is omgezet in een kredietgarantie. Wat is volgens de minister nodig om ook bij particulieren in 2020 een besparing te realiseren van circa 50% in plaats van 20% tot 30%? In hoeverre draagt het crisispakket hieraan bij? Zorgelijk vind ik dat door de lagere gasprijzen de terugverdientijd van maatregelen veel langer kan worden. Er wordt gewezen op het belang van de verhuismomenten. Tot 2020 zal 50% van de huidige koopwoningen van eigenaar wisselen. Genoeg kansen dus, maar wij moeten ook zittende bewoners stimuleren om maatregelen te nemen om het doel te halen. De maatwerkadviezen uit het crisispakket kunnen hieraan bijdragen. De vraag is wel wat de kredietgarantieregeling in de praktijk betekent. Door het afdekken van risico's voor de banken zou er een lagere rente moeten komen. Dit moet dan wel aantrekkelijk zijn en het voordeel moet echt bij de consument terechtkomen. Hoe kan de Kamer dit controleren? Is er bijvoorbeeld straks sprake van een vast kortingspercentage? Ook wil ik aandacht van de minister voor het feit dat hier inderdaad sprake is van consumptief krediet enerzijds en weer een hypotheek anderzijds. Hoe zit het nu, nu juist de banken strenger omgaan met de kredietwaardigheid van hun klanten?

            De uitbreiding van de Regeling groenprojecten geldt alleen voor zonnecellen, zonnecollectoren en warmtepompen. De ChristenUnie-fractie verzoekt de minister om te onderzoeken of ook isolatie onder de regeling kan komen. De uitvoeringskosten voor de banken mogen natuurlijk niet te hoog worden, maar een eenvoudige regeling moet mogelijk zijn. Voor particulieren is het namelijk ook interessant als zij isolatie en aanleg van zonne-energie tegelijk kunnen regelen.

            Mijn fractie pleit ervoor om bij de besteding van middelen voor scholen en zorginstellingen uit het crisisakkoord ook meetbare doelen te formuleren voor de energiebesparing. Waarom wordt voor het energiezuiniger maken van de rijkshuisvesting het aanbrengen van energiezuinige verlichting als langetermijnmaatregel gezien? Het lijkt mij dat het indraaien van nieuwe lampen niet op lange termijn hoeft te geschieden.

            Over het energielabel is al veel gezegd, maar ik maak nog enkele aanvullende opmerkingen. Kleine firma's van energieprestatieadviseurs zijn verplicht een audit af te nemen bij een certificerende instantie. De kosten hiervan bedragen duizenden euro's. Vindt de minister dit rechtvaardig zolang het energielabel nog niet verbeterd is?

            Dan is er nog de discussie over het opnameprotocol. Deelt de minister de voorkeursvolgorde dat in principe de realiteit moet worden getoetst? Wordt dit nog meegenomen bij de herziening van het energielabel?

            Ik krijg signalen dat er problemen zijn met het labelen van studentenhuisvesting als er sprake is van complexen met onzelfstandige woonruimtes met gemeenschappelijke ruimtes. In deze gevallen moet een label per studentenkamer gemaakt worden. Het resultaat is een energielabel zonder compleet handelingsperspectief. Het label voor de gezamenlijke ruimte is bovendien erg duur. De fractie van de ChristenUnie pleit ervoor om in dit soort gevallen te werken met een energielabel voor alle studentenkamers achter dezelfde voordeur.

            Volgens ECN (Energieonderzoek Centrum Nederland) is een aanzienlijk deel van de doelstelling van de 100 petajoule-besparing nog niet ingevuld met het huidige beleid. Welke maatregelen heeft de minister achter de hand? Mijn fractie roept de minister ertoe op voldoende maatregelen voor te bereiden. Wat is bijvoorbeeld de stand van zaken van het juridische onderzoek naar de mogelijkheden van een EPC-norm (Energie Prestatie Coëfficiënt) voor de bestaande bouw? Volgens mijn informatie moet dit nog starten.