Tweede Kamerlid Joel Voordewind: ..Het is absoluut onaanvaardbaar dat bedrijven nog steeds hazelnoten uit Turkije importeren die door kinderen geplukt zijn. De bedrijven hebben vorig jaar al beterschap beloofd, maar er is sinds die tijd zelfs geen controle geweest op kinderarbeid. Stop deze uitbuiting van kinderen en laat ze naar school gaan. Dat recht geldt voor alle kinderen in de wereld.”

De Kamer wil onder meer inzage in de vorig jaar beloofde verbeterplannen van bedrijven en eist van bedrijven dat zij een standaardclausule opnemen in contracten met de Turkse leveranciers. Bovendien moet er vanuit de bedrijven actieve controle op naleving van de arbeidsrechten komen, om kinderarbeid uit te sluiten.

Schriftelijke vragen van de leden Voordewind, Schouten (ChristenUnie), Ferrier (CDA), Ouwehand (Partij voor de Dieren), Van Tongeren (GroenLinks), Dijkhoff (VVD), Van der Staaij (SGP), Dikkers (PvdA), Gesthuizen (SP) en Hachchi (D66) aan de minister van Buitenlandse Zaken en de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw & Innovatie over kinderarbeid bij hazelnootpluk in Turkije.

1. Heeft u kennis genomen van de documentaire in de uitzending van Een Vandaag, d.d. 17 oktober jongstleden, over het feit dat een jaar nadat melding werd gemaakt van kinderarbeid bij hazelnotenpluk, nog steeds kinderen werkzaam zijn in de hazelnotenpluk in Turkije?
   
   
2. Wat vindt u van de bewering van Eurocommissaris Füle dat er “geen meetbare voortgang is gemaakt als het om kinderarbeid gaat” en dat er “ook geen systeem is dat ervoor zorgt dat kinderarbeid gestopt wordt”? Deelt u de mening van Eurocommissaris Füle dat deze kwestie aan de orde gesteld dient te worden bij de toetredingsonderhandelingen tussen de EU en Turkije? Zo nee, waarom niet? Zo ja, kunt u de Kamer hiervan op de hoogte houden?
   
   
3. Deelt u onze mening dat het onacceptabel is dat kinderen onder de 16 jaar (waaronder zelfs kinderen van 9 jaar) werkzaam zijn in Turkije en dat hier sprake van een schending is van het Verdrag Inzake de Rechten van Kind, alsmede de ILO-verdragen? Zo ja, welke maatregelen wilt u daartegen ondernemen, mede gezien het feit dat bestrijding van kinderarbeid een prioriteit is in het Nederlandse mensenrechtenbeleid?
   
   
4. Bent u van mening dat de huidige vormen van naleving en controle in de hazelnootpluk, maar ook in de cacaosector, onvoldoende zijn? Welke actie is sinds oktober 2010 ondernomen?^[1] Hoe is het mogelijk dat een jaar na constatering van kinderarbeid bij hazelnotenpluk nog steeds geen controle is op kinderarbeid? Bent u van mening dat de betrokken bedrijven die hazelnoten inkopen tekortschieten in hun verantwoordelijkheid?
   
   
5. Welke verbeteracties zijn afgesproken en uitgevoerd om kinderen van werk naar school te leiden, in overleg met de brancheverenigingen en hun leden? Kunt u dit verbeterplan naar de Kamer sturen?
   
   
6. Hebben alle betrokken bedrijven inmiddels een standaardclausule ingevoegd in contracten met leveranciers, die er zorg voor draagt dat hazelnoten die geleverd worden, zijn verkregen conform alle lokale en andere toepasbare wet- en regelgeving en in lijn met relevante internationale richtlijnen zijn?^[2]  Zo nee, bent u bereid hier alsnog op aan te dringen? Bent u bovendien bereid om aan te dringen op actieve controle op naleving van deze standaardclausule?
   
   
7. Is de ketenanalyse van de Federatie Nederlandse levensmiddelen industrie (FNLI) op brancheniveau inmiddels uitgevoerd? Zo ja, kunt u deze aan de Kamer doen toekomen?
   
   
8. Is het door u aangekondigde onderzoek van de Ankara University over dit onderwerp inmiddels afgerond? Zo ja, kunt u dit onderzoek aan de Kamer doen toekomen?
   
   
9. Wat is de uitkomst van het aangekondigde jaarlijkse SZW-overleg tussen Turkije en Nederland met betrekking tot dit onderwerp?
   
   
10. Wat is de voortgang van de door u gemelde Turkse interdepartementale werkgroep over dit onderwerp? Heeft deze al tot nieuwe activiteiten geleid?

^[1] Beantwoording vragen van de leden Gesthuizen en Irrgang (beiden SP) en Voordewind (ChristenUnie) aan de ministers van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en van Buitenlandse Zaken over kinderarbeid bij hazelnotenproductie in Turkije (ingezonden 21 oktober 2010).

^[2] Beantwoording vragen over kinderarbeid en onderbetaling van volwassenen bij cacao- en hazelnootproductie door de leden Voordewind (ChristenUnie), Dikkers (PvdA), Ouwehand (Partij voor de Dieren), Van Tongeren (GroenLinks), Gesthuizen (SP) en Dijkgraaf (SGP) aan de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie en de minister van Buitenlandse Zaken, ingezonden 8 april 2011 onder nummer 2011Z07428