Afgelopen maandag was het nota-overleg met de minister van ontwikkelingssamenwerking, Agnes van Ardenne, over haar beleidsnota ‘Aan elkaar verplicht’. Dat betekende maandag met de trein van zeven uur vertrekken uit Heerenveen om op tijd in den Haag te zijn. Qua lengte viel het overleg nog best mee: het was gepland van kwart over tien ’s ochtends tot zes uur ’s avonds en dat is kort voor een nota-overleg. Dit overleg liep uit en duurde uiteindelijk tot half acht, maar dat is toch nog te doen. Normaal gesproken duren de overleggen op maandag van elf tot elf. Van elf uur ’s ochtends tot elf uur ’s avonds. Het is vreemd om te bedenken dat ik in eerste termijn maar vijf minuten spreektijd heb in een overleg dat de hele dag duurt.

De overleggen in de Kamer verlopen altijd volgens een vast stramien. Eerst, in eerste termijn, komen de woordvoerders van de politieke partijen aan de beurt om hun zegje te doen vervolgens antwoord de minister, dan de kamerleden weer in tweede termijn en tot slot weer de minister. Er wordt niet altijd met spreektijden gewerkt en ook niet altijd zijn de spreektijden gekoppeld aan de grootte van de fractie. Maar dit keer wel. In eerste termijn heb ik 5 minuten in tweede termijn 3.

Bij de debatten zit de kneep in de interrupties. De deelnemers mogen iedereen, minister of collega kamerlid op bijna elk moment in de rede vallen om een korte opmerking te maken en een vraag te stellen. Veel interrumperen is dus een manier om de spreektijd te verlengen, maar het maakt de debatten erg langdurig.

Dit overleg ging over de plannen van de minister voor de komende vier jaar. Eén van de onderwerpen was de ‘landenlijst’. Op die lijst staan de landen waarmee Nederland uitgebreide contacten onderhoudt op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. Ik heb moeite met een land als Vietnam, dat op de Nederlandse landenlijst staat. Dit land staat nummer 3 op de ranglijst van landen met christenvervolging. Christenen en ook boeddhisten worden zwaar vervolgd in Vietnam. Ook andere mensenrechten worden met voeten getreden. Het argument van de minister is dat Vietnam de situatie wel wil verbeteren. Natuurlijk hoop ik ook dat de situatie in Vietnam op het gebied van de mensenrechten zal verbeteren en dat Nederland daaraan bij kan dragen, maar voorlopig zie ik dat niet gebeuren. Bij de begroting spreken we daar opnieuw over.

Voor de VVD was Ayaan Hirsi Alli woordvoerder. Van diverse kanten had ik al gehoord dat je haar niet gemakkelijk over het hoofd ziet in een debat. Dat bleek ook zo te zijn. Zij vertelde doodleuk dat het Nederlandse ontwikkelingsbeleid van de afgelopen 50 jaar was mislukt omdat er nog steeds heel veel armoede op de wereld is. Dat was genoeg om bijna alle andere woordvoerders plus de minister in de gordijnen te jagen. Het is dan ook een enorme simplificatie van de werkelijkheid. Alsof wij met een goed ontwikkelingsbeleid oorlogen, conflicten en natuurrampen zouden kunnen uitbannen en alle egoïsme en haat. Er is veel terechte kritiek te leveren op de manier waarop in het verleden ontwikkelingshulp werd verleend, maar ik ben ervan overtuigd dat in de toekomst ook veel kritiek zal komen op de aanpak van vandaag. Het gaat er om steeds opnieuw zoeken naar een goede effectieve aanpak om de situatie in landen blijvend te verbeteren.

Na het debat ging ik nog even naar de uitreiking van de Thorbecke prijs. Een prestigieuze prijs voor politici die zich onderscheiden op het gebied van de welsprekendheid. Mijn fractie had gehoord dat André Rouvoet, onze fractievoorzitter, een goede kans maakte om die prijs te winnen. Dat bleek inderdaad het geval te zijn. Een hele eer voor hem en ook een beetje voor de ChristenUnie. De aanmoedigingsprijs voor een veelbelovende jonge politus ging naar Hirsi Alli. Ook die prijs is terecht. Laat Hirsi Alli zich vooral aangemoedigd voelen om niet alleen te scoren, maar ook steekhoudende dingen te zeggen. Dan is zij helemaal een aanwinst voor het parlement.