Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. Het is te gek voor woorden dat er nog steeds veel fraude met uitkeringen wordt gepleegd. De ChristenUnie-fractie vindt het dan ook een goede zaak dat het kabinet meer onderzoek gaat doen naar burgers met wortels in het buitenland die een bijstandsuitkering ontvangen, maar in het land van herkomst huizen of grond bezitten. Ik hoor graag van de staatssecretaris wanneer dit onderzoek afgerond zal zijn, welke groepen het betreft en op welke manier er constructiever zal worden samengewerkt met de ambassades om achter de vereiste informatie te komen.

            Hoe is het op dit moment gesteld met de samenwerking, verloopt deze stroef of juist heel flexibel? Is er hier en daar nog wat drang nodig? Welke instrumenten krijgen gemeenten aangereikt om zelf informatie te achterhalen over het verzwijgen van woningbezit of niet-opgegeven inkomsten?

            Is het mogelijk om iedereen die een bijstandsuitkering aanvraagt te verplichten, een verklaring uit het kadaster uit het land van herkomst te vragen waarin staat dat betrokkene geen grond of vastgoed bezit? Kan de staatssecretaris zeggen of het mogelijk is om hierover afspraken te maken met bepaalde landen? Is hij in ieder geval bereid om deze mogelijkheid te onderzoeken?

            Fraude is een gezwel dat wij grondig moeten aanpakken. Het gaat namelijk om belastinggeld waarvan voor eigen gewin misbruik wordt gemaakt. Daarnaast creëert het een oneerlijke situatie ten opzichte van andere uitkeringsgerechtigden die wel hun huis moeten opeten. Mijn fractie vindt dan ook dat sanctiemaatregelen een afschrikwekkende werking moeten hebben. Wij zijn positief over de brief van de minister en de staatssecretaris aangaande de aanpak van fraude en wij ondersteunen de bewindspersonen in hun streven om het sanctieregime aan te scherpen.

            Wij zullen, naar ik aanneem, op een later moment uitgebreid ingaan op deze brief, maar vandaag wil ik alvast twee zaken kwijt. Wij zijn het met de bewindspersonen eens dat te veel ontvangen uitkering door burgers of genoten economisch voordeel door bedrijven geheel teruggevorderd moet worden, met een geldboete er bovenop. Ik word soms geconfronteerd met gevallen waarin burgers wegens onwetendheid onrechtmatig een uitkering hebben ontvangen. Blijft voor gemeenten de mogelijkheid bestaan om in dit soort gevallen clementie te verlenen? Hoe wordt dit niet-verwijtbaar gedrag overigens getoetst? Wij moeten het kaf van het koren scheiden. Echter, clementie verlenen aan iemand die een paar keer de fout ingaat, zit er wat de ChristenUnie betreft niet meer in. Er mag geen sprake zijn van een derde overtreding van bedrijven; ze behoren beter te weten.

            Het kabinet hanteert als maatregel het korten op de uitkering. Dit is niet voldoende. De pakkans moet groter worden. De ChristenUnie stelt daarom voor om extra teams in te zetten voor de opsporing van fraude. Deze extra fraudebestrijdingsdiensten betalen zich vanzelf terug.