Kamerstuk 25295

Bijdrage aan een plenair debat met minister-president Rutte, minister de Jonge van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, minister van Ark voor Medische Zorg, minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, minister Wiebes van Economische Zaken en Klimaat en minister Hoekstra van Financiën

De heer Segers (ChristenUnie):
Mevrouw de voorzitter. Het zijn de donkere dagen voor kerst, en het lijkt wel extra donker. Ik vond het heel beklemmend hoe de minister-president de 10.000 lege plaatsen memoreerde. Dat zijn dan de officiële cijfers, dus in werkelijkheid zijn het er veel meer. Het gaat om een groter aantal mensen die we missen, die niet meer onder ons zijn. Zo beklemmend is het, zo donker is het in deze tijd. Het lijkt wel of het nu extra donker is.

Het is ook de periode dat we uitzien naar het licht. Ooit was kerst een zonnewendefeest. In de christelijke traditie waar ik toe behoor, is het het feest van de komst van het Licht van de wereld, Jezus. We kijken allemaal uit naar het licht aan het eind van de tunnel. Het lijkt extra donker en we verlangen extra naar het licht.

Ik vond het mooi dat zo ook het verdriet werd erkend, de moeilijke tijd werd erkend en de duisternis van deze tijd werd erkend. We verlangen naar het licht, maar tot die tijd, totdat het komt, zullen we het met elkaar moeten doen en zullen we het van elkaar moeten hebben.

In dat licht vond ik het mooi dat de campagne Een klein gebaar van start ging. We zullen naar elkaar moeten omzien. We zullen met soms een heel simpel gebaar, een kaarsje, een maaltijd, wat voor geste ook, naar iemand in onze omgeving moeten kunnen en laten weten dat die er niet alleen voor staat. Daar kunnen we ook gewoon zelf mee beginnen, met iemand in onze eigen omgeving. Dat vond ik een hele mooie aftrap.

Ik vond het ook heel mooi dat er speciaal aandacht was voor jongeren. Collega Heerma memoreerde dat ook; hij refereerde daaraan. Ik vind dat ook en ik ben heel benieuwd hoe die uitwerking gaat plaatsvinden. Hoe gaat dat samen met jongeren uitgewerkt worden?

Als het gaat om perspectief, dan is dat wel wat we nodig hebben: helderheid. Ik ga het iets vriendelijker zeggen dan collega Marijnissen, maar in werkelijkheid komt het ongeveer op hetzelfde neer. Die routekaart zou toch rust moeten brengen. De minister-president — dat vond ik oprecht een moeilijk moment in de persconferentie — zegt dan toch: "Misschien sta ik hier over twee weken weer, maar dat weet ik nog niet precies. En wat ik dan precies ga zeggen, dat weet ik ook nog niet." Daar hadden we nou precies die routekaart voor, zodat we rust zouden krijgen, voorspelbaarheid zouden krijgen en zouden weten in welke fase welke maatregelen worden genomen. Dat vond ik wel ingewikkeld. Mijn vraag is: kunnen we weer ergens tot de rust van de routekaart komen, kunnen we daar weer ergens landen? Dat gaat om het perspectief, om het vooruitzicht. Als we nadenken over ons gedrag, over vaccinatie, over testen, is dat de uitweg, het licht dat we zien aan het eind van de tunnel. Maar hoe komen we daar en op welke manier komen we daar? Daar hebben we ook echt leiding van het kabinet nodig.

Als het gaat om perspectief ben ik heel blij met het steunpakket dat vandaag is gepresenteerd. Ik sluit me aan bij de vraag van collega Dijkhoff over starters. Dat is voor mij ook nog wel een graat in de keel. Ik weet dat het heel ingewikkeld is om die groep goed te bereiken. Maar mensen die zijn gestart in een tijd dat je nog echt niet van een risico genaamd corona kon weten en nu in de penarie zitten, gaan me wel extra aan het hart. Ik sluit me dus aan bij de vraag van collega Dijkhoff of daar dan toch niet maatwerk mogelijk is.

Mijn fractie is positief over de 130 miljoen die het kabinet via de bijzondere bijstand beschikbaar stelt voor mensen die in de problemen zitten. Er is één groep die ik speciaal noem. Het leidt altijd een beetje tot gegniffel als ik het heb over de prostitutie. Dat mensen die daar tussen wal en schip dreigen te vallen hier ook onder vallen, vind ik mooi. Het is een sector die me gestolen kan worden, maar het zijn mensen die me extra aan het hart gaan. Mensen die daar werken zijn extra kwetsbaar. Als die op deze manier ook worden geholpen, ben ik daar heel erg blij mee.

Wat ik heb gemist, zijn de sociale werkbedrijven. Die zijn niet genoemd in de brief van het kabinet van vandaag. Steun voor volgend jaar is nog onduidelijk. Kan het kabinet toezeggen om in goed overleg met de sector te bezien wat nodig is?

Dan de proefprojecten of de fieldlabs. Het kabinet gaat vanaf januari acht praktijktesten in de evenementenbranche uitvoeren. Sport wordt daar genoemd en evenementen zijn daar genoemd. Ik sluit me aan bij de vraag van collega Heerma over hoe het dan zit met de horeca. Daar is het veel over gegaan. Ik wil vragen of daar ook maatschappelijke activiteiten bij gevoegd kunnen worden. Dat kan ook heel kleinschalig. Dat kan een enkele activiteit zijn. Ik denk dan bijvoorbeeld aan een buurtcentrum waar meer dan 30 mensen bij elkaar komen of een kerk. Dat zijn ook heel belangrijke plekken voor mensen in de samenleving. Zou dat zo'n fieldlab, zo'n proefproject, kunnen zijn?

Met betrekking tot vaccinatie komt er een advies of heeft het kabinet op basis van het advies van de Gezondheidsraad de strategie bepaald en ook de prioritering. Het gaat om het zorgpersoneel en de meest kwetsbaren. Het is mij niet helemaal helder welk afwegingskader hierbij is gehanteerd. Ik lees dat in elk geval niet in de brief. Zou daar wat meer duidelijkheid over kunnen worden gegeven?

Helemaal tot slot, mevrouw de voorzitter. Als er ergens mensen zijn die behoefte hebben aan steun, aan een gebaar — een klein gebaar of een groot gebaar — zijn dat mensen in de zorg. Zorgwekkend ziekteverzuim. Collega Asscher beschreef net de Persons of the Year, de mensen in de zorg, heel beeldend. Ze stonden inderdaad op de voorkant van Time met een streep op hun gezicht. We hebben de fotoreportages gezien. Zij staan ervoor en zij blijven ervoor staan, maar ondertussen dreigen ze te bezwijken. Mijn vraag aan de minister voor Medische Zorg is: wat doen we om hen nu te helpen, niet alleen voor kerst, maar ook daarna?

Dank u wel.