Door een tragisch misverstand is deze publieke vrouwenmarkt lang als een kroonjuweel van Nederlandse ruimdenkendheid beschouwd. En is die nog altijd een toeristische attractie. Maar het wordt tijd dat we zien wat raamprostitutie werkelijk is. Want het is geen onschuldige folklore en al helemaal geen reclamebord van een vrijgevochten wereldbeeld.

'De vleescarrousel'
Op de Amsterdamse Wallen is er een steegje met kleine kamertjes die de veelzeggende bijnaam heeft van 'de vleescarrousel'. Er zijn twee categorieën buitenlandse bezoekers die ons kunnen helpen om met andere ogen naar raamprostitutie te kijken. Er is de groep van buitenlandse die hier komen doen wat thuis verboden is. De vrouwen achter de ramen moeten hun blikken en opmerkingen voor lief nemen en na betaling nog wel meer dan dat. De tweede categorie is de groep bezoekers die zich na een wandeling over de Wallen geschokt afvraagt hoe wij Nederlanders in hemelsnaam vaak kwetsbare, buitenlandse vrouwen als vleeswaar in een etalage kunnen laten staan.

Goede vraag. Beide groepen bezoekers laten ons iets zien van wat deze 'vleescarrousel' is. Een vernedering van vrouwen.

Nederland heeft het VN Vrouwenverdrag ondertekend. Dat geeft ons iets in handen om bijvoorbeeld islamitische landen aan te spreken op de vaak beroerde positie die vrouwen daar hebben. Nederland brengt vrouwenrechten ook internationaal onder de aandacht. Onze overheid is er terecht trots op dat we, samen met Canada, leidend zijn op dit punt.

Maar dan moeten we ons ook zelf door dit VN-verdrag laten aanspreken. Artikel vijf verplicht lidstaten alles uit te bannen wat kan leiden tot de gedachte dat het ene geslacht minderwaardig is ten opzichte van het andere. En raamprostitutie heeft weinig met gelijkwaardigheid te maken. Wat we jongens in opvoeding en onderwijs proberen te leren over respect voor vrouwen, kan zomaar ongedaan worden gemaakt met één wandeling door 'de vleescarrousel'. Als de verdedigers van raamprostitutie dit vijfde artikel serieus nemen, zouden ze er op zijn minst voor moeten zorgen dat er straten komen waarin bijna naakte mannen in de etalage staan zodat er hier een gelijk speelveld ontstaat.

Zeggenschap over het eigen lichaam
Het verdrag benadrukt ook dat vrouwen de zeggenschap over hun eigen lichaam hebben. Artikel zes verplicht de lidstaten om alles te doen wat mogelijk is 'ter bestrijding van alle vormen van handel in vrouwen en van het exploiteren van prostitutie van vrouwen'. In de praktijk hebben bijna alle vrouwen een pooier die winsten opstrijkt en hen vaak tot hoge omzet dwingt. In haar onlangs verschenen boek Prostitutie, de waarheid achter de Wallen laat Renate van der Zee een mensenhandelrechercheur aan het woord. Hij vertelt dat er in Groningen honderdvijftig ramen zijn 'en je weet dat er achter minstens honderd daarvan dingen gebeuren die niet kloppen'.

Uit onderzoeken blijkt dat minimaal de helft van de prostituees onvrijwillig achter het raam staat. Burgemeester Van der Laan sprak onlangs bezorgd over honderden 'verkrachtingen' die iedere dag in de Amsterdamse prostitutie plaatsvinden. Ook die rauwe werkelijkheid maakt duidelijk dat raamprostitutie in Nederland haaks staat op letter en geest van het VN Vrouwenverdrag. En dan is het criterium niet dat er een minderheid van prostituees is die nooit iets merkt van vernedering en uitbuiting, maarde meerderheid bij wie daar wel sprake van is. De rechten van deze vrouwen gaan vóór het pleziertje van een hoerenloper of het verdienmodel van een pooier.

Vrije keus
Waarschijnlijk is prostitutie nooit helemaal uit te bannen. Wellicht zullen er voor sommige vrouwen altijd redenen zijn om geld te verdienen met sekswerk. Ongetwijfeld zullen er altijd mannen zijn die willen betalen voor seks. Het gesprek daarover moeten we maar voor later bewaren. Want  ook al accepteer je prostitutie als werkelijkheid, dat betekent nog niet dat raamprostitutie ook een noodzakelijk kwaad is. Zo heeft Rotterdam besloten wel clubs, maar geen raamprostitutie toe te staan. Het laten tentoonstellen van vrouwen is dus geen noodlot, maar een vrije keus van beleidsmakers.

Het is de keus van een samenleving die nog altijd wegkijkt bij veel ellende voor en achter de ramen. Een keus van mensen die nooit zouden willen dat een geliefde van henzelf daar in haar naakte kwetsbaarheid zou staan. De keus is aan ons.

^{Hala Naoum Néhmé is politiek econoom en VVD-lid, Eddy Terstall is filmmaker, Gert-jan Segers is Tweede Kamerlid voor de ChristenUnie.}