Datum:             24 juni 2011

Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie): Voorzitter. Mijn fractie wil zorgvuldig omgaan met de behandeling van wetsvoorstellen voor gemeentelijke herindelingen. Voor ons staat voorop dat gemeentelijke herindelingen van onderop moeten plaatsvinden. Herindelingen hebben een impact op inwoners en gaan vaak gepaard met veel emotie. Ook daarom moet dit proces zorgvuldig plaatsvinden. Mijn partij heeft als onderdeel van het voormalige kabinet ertoe bijgedragen deze zorgvul-digheid aan te scherpen door de formulering van een vernieuwd beleidskader gemeentelijke herindeling. We zijn dan ook tevreden dat dit kabinet in het regeerakkoord stelt dat de gemeentelijke herindelingen alleen zijn goedkeuring verwerven in het geval dat deze van onderop komen. Dit is ook het centrale uitgangspunt in het vernieuwde beleidskader. De toevoeging in het regeerakkoord dat de provincie een actieve rol speelt bij de oplossing van bestuurlijke en financiële knelpunten roept de vraag op of deze actieve rol afwijkt van datgene wat in het vernieuwde beleidskader staat. Deze twijfel wordt mede ingegeven door het feit dat het regeerakkoord ervan uitgaat dat het vernieuwde beleidskader een belangrijke rol speelt, maar niet dat dit leidend is.

De onduidelijkheid is verder versterkt door de reacties die we kregen op de conclusies van de minister naar aanleiding van de gemeentelijke herindeling Renswoude, Woudenberg en Scherpenzeel. Ik heb dit spoed-AO dan ook aangevraagd om snel meer helderheid van de minister te krijgen. Graag hoor ik van de minister of het vernieuwde beleidskader nog steeds volledig van toepassing is. We willen blijven inzetten op een consistent en transparant beleid dat geen ruimte laat voor onduidelijkheid of politieke keuzes.

In de beknopte brief die we van de minister kregen, staat dat in de drie controversieel verklaarde gevallen het draagvlak voor de herindeling niet is toegenomen. De minister laat weten in het kader van een zorgvuldige afweging gesprekken te hebben gehad met de gemeentebesturen en de betrokken gedeputeerden.

Mijn fractie streeft ook naar een zorgvuldige afweging. Tot mijn spijt moet ik helaas constateren dat ik op basis van deze brief daartoe niet in staat ben geweest. Het is niet duidelijk op welke manier het kabinet als medewetgever te werk is gegaan. Concreet moet het kabinet, volgens het vernieuwde beleidskader, een herindelingsadvies beoordelen op het verloop van het proces dat heeft geleid tot dat advies, en de motivering van de voorgestelde herindeling in het advies dat de betrokken gemeenten of de betrokken provincies hebben opgesteld. Graag ontvang ik alsnog volledige informatie van de minister over de manier waarop het kabinet de verschillende controversiële herindelingsvoorstellen heeft beoordeeld, in het bijzonder het herindelingsadvies over de samenvoeging van Renswoude, Scherpenzeel en Woudenberg, en op welke manier hij tot zijn eindconclusie is gekomen.

Tot slot hoor ik graag wanneer de Wet algemene regels herindeling (Wet ARHI) wordt geëvalueerd. Klopt het dat het ministerie van BZK bezig is met een herijking van het hernieuwde beleidskader? Indien dit het geval is, hoor ik graag op hoofdlijnen van de minister op basis van welke onderdelen herijking nodig is. Ik spreek het vertrouwen uit dat dit AO ertoe zal leiden dat er meer helderheid komt over de koers van dit kabinet met betrekking tot gemeentelijke herindelingen. Het debat over het wetsvoorstel gemeentelijke herindeling Hollands Kroon staat immers deze week al op de plenaire agenda.

Voor meer informatie zie ook www.tweedekamer.nl.