Tineke Huizinga-Heringa: Voorzitter. De mogelijkheden van de categoriale bijzondere bijstand zijn onder de werking van de Wet werk en bijstand fors beperkt. Wij waren daar niet gelukkig mee, omdat voor bepaalde categorieën een aanvullende inkomensondersteuning denkbaar en wenselijk is. Dit wetsvoorstel verruimt de mogelijk-heden voor de gemeenten ietwat, in dit geval voor chronisch zieken en gehandicapten.

Daarvoor is ook extra geld beschikbaar gekomen: 80 mln van het Rijk en 20 mln van de werkgevers. Dit wetsvoorstel is als het ware het vehikel om dat geld goed weg te zetten. Mijn fractie deelt de opvatting dat het wenselijk is om eenduidig in de wet vast te leggen welke mogelijkheden er zijn om categoriale regelingen voor de kosten van chronische ziekte of handicap voort te zetten of tot stand te brengen.

In het verslag heb ik enkele vragen gesteld. Dank voor de antwoorden, maar er rest nog een aantal onduidelijkheden. Uitgangspunt van de regering bij dit wetsvoorstel is dat ge-meenten zoveel mogelijk vrijheid moeten hebben bij de invulling van het beleid. Wij kunnen ons op grond van de wetssystematiek voorstellen dat de regering gemeenten niet wil voor-schrijven een categoriaal beleid op dit punt te voeren. Een groot nadeel daarvan is echter dat hieruit rechtsongelijkheid kan voortvloeien, omdat in de ene gemeente wel een recht voor een categorie geldt en in de andere gemeente alleen een individueel recht. Die rechtsongelijkheid vloeit voort uit meer onderdelen van de WWB. Het amendement van collega Noorman dat beoogt alle gemeenten voor te schrijven om een categoriale vergoedingsregeling te maken, heeft daarom vooralsnog onze sympathie. Hetzelfde geldt voor haar amendement dat het doel heeft om gemeenten voor te schrijven om een collectieve aanvullende ziektekostenregeling af te sluiten voor minima. Ook hierop hoor ik graag de reactie van de staatssecretaris - hoewel ik nu al een vermoeden heb van de kant die zijn reactie op zal gaan. Als zijn kritiek er alleen op neerkomt dat deze amendering niet goed aansluit bij de systematiek van de WWB, vind ik dat niet erg overtuigend. Voor ons is veel belangrijker dat het geld dat vorig jaar voor de chronisch zieken en gehandicapten beschikbaar is gesteld, ook daadwerkelijk bij deze categorieën terechtkomt. Zo wordt een gunst een recht. Mijns inziens was dat ook de bedoe-ling van de koopkracht- en begrotingsdebatten van vorig jaar. Ik vind het overigens jammer dat de regering totaal geen zicht heeft op het aantal gemeenten dat een collectieve aanvullende ziektekostenverzekering heeft. Ik ben benieuwd naar de cijfers hierover van 2005.

In de stukken is ruime aandacht geschonken aan de relatie tussen de voorgestelde regeling en de bestaande fiscale regelingen, in de vorm van buitengewone-uitgavenaftrek en het tijdelijk besluit tegemoetkoming buitengewone uitgaven. Ook daarover heb ik nog een aantal vragen. Er kan sprake van rechtsongelijkheid zijn als men in de ene gemeente wel een categoriale regeling heeft en in de andere niet. Kan het in de praktijk voorkomen dat recht-hebbenden zowel via de categoriale bijzondere bijstand een tegemoetkoming kunnen krijgen, als via fiscale regelingen? En als dat het geval is, is dit dan te verdedigen tegenover degenen die in gemeenten wonen waar geen categoriale regeling bestaat? De laatstgenoemden kunnen immers via de individuele bijzondere bijstand een bijdrage ontvangen, maar die wordt met de fiscus verrekend. Hoe zit het met de fiscale toetsing voor degenen die een categoriale bijdrage ontvangen? De samenloop van bijzondere bijstand en fiscale tegemoetkomingen is immers alleen niet toegestaan als de bijzondere bijstand betrekking heeft op de feitelijke, aantoonbare kosten; de categoriale bijzondere bijstand wordt verstrekt als men tot de doelgroep behoort; men hoeft niet te declareren. Graag meer duidelijkheid op dit punt.

Los daarvan vindt mijn fractie de loketafhankelijkheid onwenselijk waarmee recht-hebbenden worden geconfronteerd die een beroep op de individuele bijzondere bijstand moeten doen. We moeten het deze doelgroep zo weinig mogelijk aandoen om de gang naar de gemeente te moeten maken voor bijzondere bijstand. Dit is ook een vorm van rechtsonge-lijkheid in vergelijking met degenen die het geluk hebben om in een gemeente te wonen die wel een categoriale regeling heeft getroffen.

Vervolgens hebben wij er problemen mee dat de betrokkenen zelf maar moeten uit-zoeken wat aantrekkelijker is: een vergoeding uit de bijzondere bijstand of uit de fiscale rege-ling. De staatssecretaris schrijft letterlijk dat de burger de voor hem gunstigste route kan kie-zen. Moet de burger dat zelf dus maar uitzoeken en, zo ja, moet elke burger daartoe in staat worden geacht? Mijn fractie vindt het niet billijk om dat van deze doelgroep te verwachten. Het minste wat de overheid zou kunnen doen, is zeer gerichte voorlichting geven. De gedachte van één loket spreekt ons ook aan: de rechthebbenden kunnen zich daar melden met een verzoek voor een vergoeding; van dat ene loket hoort men vervolgens welke route de beste is. Hoe kijkt de staatssecretaris tegen die gedachte aan?

In de stukken is ook een langdurigheidstoeslag aan de orde gekomen. Het heeft mij in positieve zin verrast dat de VVD-fractie er in het verslag voor pleitte om die ook toe te ken-nen aan degenen die in de referteperiode een beetje hebben gewerkt, maar niet boven het minimum zijn uitgekomen. Ik heb de vragen van de VVD-fractie in ieder geval op die manier begrepen. Collega De Wit heeft een amendement met deze strekking ingediend.

Gelet op ons eerdere standpunt over de langdurigheidstoeslag, zal het de staatssecre-taris niet verbazen dat wij in beginsel positief tegenover dit amendement staan. Mijn laatste vraag betreft het tijdelijke karakter van de regeling. Mijn fractie ziet liever een structurele regeling. Is er zicht op een structurele inzet van extra middelen vanaf 2005?

Concluderend is mijn fractie er nog niet van overtuigd dat met dit wetsvoorstel het beste wordt vormgegeven aan de wens om extra geld in te zetten voor chronisch zieken en gehandicapten. Wij horen graag een nadere toelichting van de staatssecretaris.