Bijdrage Carla Dik-Faber aan het algemeen overleg Erfgoed en monumenten

woensdag 05 juni 2019 00:00

Bijdrage Carla Dik-Faber aan een algemeen overleg met minister van Engelshoven van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap

Kamerstuknr. 32820

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie):

Voorzitter. Oude, maar ook jonge Nederlandse monumenten, ik denk aan gebouwen, tuinen, wijken en landschappen, vertellen het verhaal van ons land. De ChristenUnie is heel blij dat dit kabinet weer kan investeren in ons Nederlandse erfgoed, in de restauratie en de verduurzaming ervan. Zo is er geld vrijgemaakt voor de Nationale Kerkenaanpak, waarbij gemeenten de mogelijkheid krijgen om een kerkenvisie op te stellen. Het is goed om te horen dat de Minister actief samenwerking heeft gezocht met wethouders en gedeputeerden om de samenwerking tussen Rijk, stad en regio beter te bedienen. Toch heeft de ChristenUnie nog wel een paar vragen over de uitvoering. Hoe staat het met de totstandkoming van kerkenvisies. Wordt dit ook goed opgepakt door gemeenten? Hoeveel aanvragen zijn er? Of blijft het beperkt tot een paar gemeenten? Hoe wil de Minister dit verder bevorderen? Ik kan me wel aansluiten bij de vraag van mevrouw Beckerman als het gaat om erfgoed en kennis bij gemeenten. Die staan misschien niet altijd even hoog op de agenda. Hoe staat het met de uitvoering van mijn motie om bij herbestemming van een kerk het belang van omwonenden mee te nemen en hen via een right to challenge of een right to take het initiatief te geven voor de herbestemming van een kerk?

Een onderwerp dat hieraan raakt, is de ozb, onze onroerendezaakbelasting. We hebben signalen ontvangen dat, juist nu de Minister veel heeft geïnvesteerd in de ontwikkeling van kerkenvisies, steeds meer gemeenten ozb gaan heffen voor kerkgebouwen van gemeenschappen die eigenlijk al nauwelijks in staat zijn om hun werkzaamheden, hun erediensten en hun bezinningsbijeenkomsten te waarborgen. Zo begreep ik dat de Grote Kerk in West-Friesland van het ene op het andere moment werd geconfron-teerd met een ozb-aanslag van meer dan € 5.300, een bedrag dat voor een kerkelijke gemeenschap die al worstelt met haar financiën erg hoog is. Is de Minister op de hoogte van deze situaties? Wat kan de Minister doen om te voorkomen dat investeringen in kerkenvisies verwateren in extra kosten die op een andere manier aan deze gemeenschappen worden opgelegd?

In het kader van de kerkenvisies wil ik de Minister ook vragen naar de uitvoering van mijn motie om voor monumentale kerken topensembles aan te wijzen en er bij gemeenten op aan te dringen dat er in de kerken-visies ook aandacht wordt besteed aan de kerkinterieurs. De motie verzocht verder ook om te bezien welke subsidiemogelijkheden er zijn voor behoud van grote interieuronderdelen die integraal onderdeel zijn van het ensemble. Graag een reactie van de Minister op de uitvoering van deze motie.

Dan het punt van de verduurzaming. De Kamer heeft gevraagd om verduurzaming van monumenten onderdeel te maken van restauratie en herbestemming. De ChristenUnie is blij om te lezen dat de Minister deze verduurzaming ook heeft opgenomen in haar beleid. In dit kader is energiebesparing als speerpunt genoemd en heeft de Minister contact opgenomen met organisaties zoals het netwerk Groene Kerken. Wanneer kunnen we de resultaten van deze beleidsplannen verwachten? We zien daarnaar uit.

Heel specifiek nog iets over de museumtramlijn, waarover ik Kamervragen heb gesteld. De historische trams en de museumspoorlijn leken te moeten verdwijnen, vanwege bouwplannen van de gemeente Amsterdam. Tot nu toe wordt dit prachtige erfgoed in stand gehouden door een groep toegewijde vrijwilligers. De Minister onderstreept dat het zeer spijtig zou zijn als de tramlijn verdwijnt. Ik zou dat echt ontzettend jammer vinden. Wat is de stand van zaken? Wat heeft haar overleg met de gemeente Amsterdam en de Stichting Mobiele Collectie Nederland opgeleverd? Mijn fractie hoopt echt dat er een plek voor de museumtramlijn behouden kan blijven in het gebied dat ontwikkeld gaat worden. Voorzitter. Ik kom toe aan de bunker van Seyss-Inquart, in het bredere kader van ons beladen erfgoed. Ik denk dat mijn collega van de VVD daarover een aantal goede vragen heeft gesteld. Dit kabinet investeert 5 miljoen in de viering van 75 jaar vrijheid. Dat is goed. Met deze investering kunnen we de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levend houden en die verhalen ook blijven vertellen, ook aan de komende generaties. Maar als je dan kijkt naar het erfgoed uit die periode, zoals deze bunker, dan is dat beladen erfgoed, maar wel met een grote cultuurhistorische waarde. Daarom vind ik het belangrijk dat dat een passende plek krijgt in het beleid van de Minister. Ook mijn fractie vraagt de bevestiging van de Minister dat er geen onomkeerbare stappen zullen worden gezet in het verkoopproces, voordat de Minister de toegezegde visie in het actieplan voor het erfgoed van de Tweede Wereldoorlog heeft gepresenteerd.

Mijn laatste punt is dat van de vrijwilligers. Bij het levend houden van ons cultureel erfgoed zijn vrijwilligers echt onmisbaar. De Minister wil de ondersteuning en ontwikkeling van erfgoedvrijwilligers een impuls geven met e-learnings en hen koppelen aan professionals. Via de fondsen is er geld beschikbaar gesteld. Ze gaat verkennen hoe ze dit verder goed vorm kan geven. Ik hoor graag of de Minister daarvan al een eerste inkijkje kan geven. Ik wil vanaf deze plek mijn warme waardering uitspreken voor alle vrijwilligers in ons land die zich inzetten voor behoud van onze monumenten en voor ons erfgoed. Dank u wel.

Meer informatie

Labels
Bijdragen
Carla Dik
Cultuur (w.o. Media)
Kerk
Kunst & Cultuur

« Terug

Archief > 2019 > juni