De bijdrage van Esmé Wiegman aan spoeddebat

Voorzitter, de ChristenUnie is voor een goed openbaar vervoer. Vooral in de grote steden is dit een goed alternatief voor de auto. Maar ook een noodzaak want anders slibben de binnensteden volledig dicht. In Frankrijk en Duitsland worden in veel steden tramnetten uit de grond gestampt. In Nederland wachten we nog steeds op de visie van de minister op het openbaar vervoer waar de Kamer al 2 jaar geleden om heeft gevraagd.

Waarom is die visie er nog niet? Dat komt omdat deze minister geen geld heeft. Tijdens de coalitieonderhandelingen is er een dure rekenfout gemaakt. De minister heeft dit al een paar keer erkend. Waarom is de minister toen zij dat constateerde niet naar collega De Jager gegaan om dit op te lossen? Waarom laat de minister de reiziger en het personeel nu met het probleem zitten? Zelfs commerciële vervoerders zeggen dat de nu nog te behalen efficiencywinst maximaal zo’n 50 miljoen is en niet 120 miljoen. Het probleem is nog veel groter, want ook op de zogenaamde brede doeluitkering wordt gekort. Dat is nog eens 200 miljoen waarvan een belangrijk deel ook door de grote steden moet worden opgebracht.

Je kunt niet wegbezuinigen wat al bezuinigd is. De minister moet nu, volgens mij tegen haar zin, een botte bijl bezuiniging verdedigen. De minister zegt dat het beeld dat veel lijnen zullen verdwijnen niet klopt. Dit is nog totaal niet aannemelijk gemaakt door de minister. Er zullen vast op minder drukke lijnen kleinere bussen kunnen worden ingezet, er is ook vast nog wel te sleutelen aan de dienstregeling, en de drie stadsvervoerders zouden samen kunnen werken, maar daar haal je niet 320 miljoen mee binnen!

De minister gaat een verkenning doen naar mogelijke efficiencymaatregelen. Prima. Maar de ChristenUnie wil dat de minister eerst aangeeft wat de grenzen zijn met duidelijke garanties. Welk kwaliteitsniveau zal het OV in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag gegarandeerd houden in termen van reistijd, lijnen, frequenties en zitplaatsen? Vervolgens moet op basis van deze kwaliteitscriteria worden getoetst of dit redelijkerwijs door de markt geboden kan worden met het beschikbare budget. Als dat niet kan dan moet de minister terug naar het kabinet.

Het amendement van de ChristenUnie om de bezuinigingen op het OV in ieder geval voor 2011 terug te draaien is verworpen. Hoe kijkt de minister daar nu tegenaan? Ik voorzie dat de minister de aanbesteding van het OV straks nog verder moet uitstellen. Want voorzitter, de grote steden moeten niet opgezadeld worden met een onmogelijke aanbestedingsopdracht. Dan schuift de minister haar problemen af op de grote gemeenten en uiteindelijk op de reiziger. En die reiziger met een hoofdletter R moest toch voor deze minister voorop staan? Die reiziger schiet niets op met de aangekondigde stakingen in het OV. Ik vroeg mij vanochtend af: Kunnen reizigers hun declaraties voor geld terug indienen bij deze minister? Want het kan toch niet de bedoeling zijn dat de 3 grote steden en hun vervoerders ook dit nog moeten bekostigen?

Motie van het lid Wiegman-Van Meppelen Scheppink

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

constaterende, dat de regering een verkenning wil doen naar efficiencyverbetering in het openbaar vervoer in de drie grote steden;

overwegende, dat voor efficiencyverbetering heldere kaders nodig zijn over het minimaal vereiste kwaliteitsniveau;

verzoekt de regering

-          in overleg met de gemeenten Amsterdam, Rotterdam en Den Haag een minimaal kwaliteitsniveau voor het openbaar vervoer in deze gemeenten vast te stellen,

-          daarbij op hoofdlijnen criteria voor reistijd, lijnvoering, frequenties en zitplaatsen op te stellen,

-          een onafhankelijke toets te laten uitvoeren naar de haalbaarheid van dit kwaliteitsniveau binnen de kaders van de voorgenomen bezuinigingen op de BDU en de specifieke   OV-bezuinigingen voor de drie grote steden

-          en de Kamer hierover uiterlijk 1 juli 2011 te informeren

en gaat over tot de orde van de dag

Wiegman-Van Meppelen Scheppink