Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. De NMa heeft een fusie goedgekeurd tussen de Philadelphia Groep, de Evean Groep en Woonzorg Nederland. De NMa heeft de fusie getoetst aan de daarvoor bestaande wettelijke criteria. Dit interpellatiedebat wekt bij mijn fractie dan ook enige verbazing. Natuurlijk is het van belang om de vinger aan de pols te houden als het gaat om het ontstaan van een grote concentratie van zorgaanbod. De toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg kunnen hierdoor in gevaar komen. Mijn fractie heeft niets voor niets de motie van collega Jan de Vries over megafusies in de zorg meeondertekend tijdens de begrotingsbehandeling vorig najaar. Het is echter enigszins merkwaardig dat de Kamer nu aan de bel trekt naar aanleiding van een fusietoets door de NMa, want die niets anders heeft gedaan dan haar taak uitvoeren, namelijk een fusie beoordelen aan de hand van de daarvoor bestaande wettelijke criteria die mede door de Kamer zijn opgesteld. De fusie tussen de betrokken zorginstellingen is een rechtstreeks gevolg van de invoering van meer marktwerking in de zorg. De discussie in de Kamer over dit onderwerp zou zich dan ook niet moeten toespitsen op deze specifieke casus, maar zou veel meer moeten gaan over de marktwerking en de veranderingen in de zorg zelf. Het CDA is hier altijd een groot voorstander van geweest. Wij hebben het zojuist al even gewisseld bij interruptie: een en ander roept bij mij nog steeds de vraag op waar het CDA nu eigenlijk staat.

Groot hoeft niet per se slecht te zijn. Ook in grote instellingen kan werk worden gemaakt van kleinschalig aanbod van zorg. Hoewel je groot organiseert, kun je nog klein realiseren; een citaat van de directeur van de Vereniging gehandicaptenzorg Nederland. Mijn fractie heeft nog wel een aantal vragen over de mate waarin de toegankelijkheid en kwaliteit van de zorg in de huidige wet- en regelgeving voldoende zijn geborgd. Zijn de huidige wettelijke criteria toereikend voor de NMa om een fusie in de zorg goed te kunnen beoordelen? Daarbij speelt voor mijn fractie mee dat het hier om een bijzondere fusie tussen zorginstellingen en een woningcorporatie gaat. Mijn vraag is of de rol van de NZa hierin niet steviger moet worden verankerd. Daarover dien ik de volgende motie in.

De Kamer,

gehoord de beraadslaging,

overwegende dat de NZa slechts de bevoegdheid heeft om de NMa te adviseren over fusieaanvragen;

overwegende dat bij fusieaanvragen van ziekenhuizen en zorginstellingen zorgspecifieke aspecten meespelen die om een deskundige beoordeling vragen;

overwegende dat de NZa vanwege de daar aanwezige kennis en deskundigheid bij uitstek in staat is om de zorgspecifieke aspecten van fusieaanvragen te beoordelen;

verzoekt de regering, een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden om de rol van de NZa bij de beoordeling van fusieaanvragen steviger te verankeren en de Kamer hierover in de brief van mei te berichten,

en gaat over tot de orde van de dag.

De voorzitter:

Deze motie is voorgesteld door het lid Wiegman-van Meppelen Scheppink. Naar mij blijkt, wordt de indiening ervan voldoende ondersteund.

Zij krijgt nr. 5 (31420).

De heer Jan de Vries (CDA):

Voorzitter. Waar staat de ChristenUnie? Waar staat de ChristenUnie op het moment dat de continuïteit van de zorg, de kwaliteit van de zorg en de keuzevrijheid voor cliënten in gevaar is, op het moment dat de Nederlandse zorgautoriteit concludeert, in tegenstelling tot de NMa, dat er wel degelijk grote risico's aan deze fusie zijn verbonden? Waar staat de ChristenUnie op het moment dat de minister voor WWI wel degelijk een zelfstandige bevoegdheid heeft om af te wegen of het verantwoord is om deze fusie toe te staan?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):

De ChristenUnie stond in de vorige kabinetsperiode heel kritisch ten opzichte van de verschillende wetswijzigingen die zijn ingevoerd. De ChristenUnie staat voor de afspraak in het coalitieakkoord, waarbij heel duidelijk over al die veranderingen is aangegeven: pas op de plaats en heel veel zorgvuldigheid. De ChristenUnie staat met nadruk voor de motie die de heer Jan de Vries vorig jaar heeft ingediend. Het is aan het kabinet om de motie uit te voeren. Als de NMa een fusie goedkeurt, hebben wij de taak te bezien of de NMa voldoende criteria in handen om dat zorgvuldig te doen.

Als wij hierover twijfels hebben, zullen wij als Kamer moeten terugkeren naar onze taak op het gebied van wet- en regelgeving en de NMa betere criteria aanreiken. Dat is het standpunt van de fractie van de ChristenUnie.

De heer Jan de Vries (CDA):

Deze 224.000 cliënten hebben helemaal niets aan een formeel argument als dit. Mevrouw Wiegman, u gaat voorbij aan de formele verantwoordelijkheid van ditzelfde kabinet dat bij monde van de minister voor WWI wel degelijk een zelfstandig oordeel dient te geven over deze fusie en alle belangen en risico's die ermee samenhangen. Hebt u hierover geen oordeel?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie):

Daar heb ik ook een oordeel over. In mijn betoog zal ik hierop nader ingaan.

Mijn fractie maakt zich eveneens zorgen over de identiteitsgebonden zorg. Komt deze door de schaalvergroting niet onder druk te staan? Blijft de keuzevrijheid voldoende gegarandeerd? Mijn laatste vraag betreft de wijze waarop de cliëntenraden worden betrokken bij de besluitvorming over een fusie. Cliëntenraden kunnen bij uitstek goed beoordelen of de fusie ook leidt tot een betere kwaliteit van de zorgverlening. LOC-LPR doet een goede suggestie, namelijk cliëntenraden een instemmingsrecht toekennen bij fusiebesluiten.

Bron: ongecorrigeerd verslag