In heel Nederland is "inclusieve neutraliteit" het uitgangspunt van aanbesteding. Dat betekent dat ook organisaties met een levensbeschouwelijke overtuiging overheidsbeleid mogen uitvoeren. Juridisch is dat goed geregeld. Problemen ontstaan wanneer "exclusieve neutraliteit" van kandidaten wordt geëist. Zo'n volledige neutraliteit van individuen en organisaties is een illusie die nog steeds veel politieke partijen blind maakt voor de realiteit. Zo wil de D66-fractie in De Baarsjes religie geheel uit het publieke werk weren. Iedere organisatie heeft echter een visie. Visie op het leven, visie op het kind.

Als er "christelijk" in de naam staat, wordt visie opeens een taboe. Dan wordt de scheiding van kerk en staat van stal gehaald. Maar waarom mag de staat geen levensbeschouwelijke organisaties steunen als die een publiek doel dienen?

De kwestie De Baarsjes geeft aan dat gevoelsargumenten vaak de overhand krijgen. Raadsleden zien al massaal gedwongen kindjes met gevouwen handen voor zich. Deze aannames zijn uit de lucht gegrepen. De prestatie moet centraal staan. Degene met de beste prijs-kwaliteitverhouding moet het worden.

Bijzonder onderwijs
Onderzoek in Rotterdam heeft aangetoond dat kerken de samenleving per jaar 110 miljoen euro besparen. Dat is mooi. Doelen van groeperingen in de samenleving en doelen van de staat kunnen hand in hand gaan. We zien dit bijvoorbeeld in het bijzonder onderwijs.

Toch is er in tegenstelling tot het onderwijs huivering voor 'bijzondere' kandidaten bij openbare aanbestedingen. Natuurlijk is het zo dat er in het bijzonder onderwijs wat te kiezen valt en in het jeugdwerk niet. Maar daarom worden er ook afspraken gemaakt over de inhoud van het jeugdwerk. Evangelisatie valt daar buiten.

En bovendien, wie garandeert mij dat een zogenaamd 'neutrale' organisatie geen atheïstische idealen heeft voor haar jeugd?

In een land als Amerika wordt helemaal niet moeilijk gedaan over een levensbeschouwelijke organisatie die publiek werk uitvoert. Een prominente rol voor religie in de samenleving betekent niet dat je de verworvenheden van de liberale democratie kwijtraakt. Sterker nog, ze kunnen elkaar versterken.

Nu levensbeschouwelijke organisaties standaard aan het kortste eind trekken, moet er landelijk aandacht komen voor deze categorische uitsluiting in openbare aanbesteding. De kwestie in De Baarsjes zal niet de laatste keer zijn dat levensbeschouwing in publiek werk tot totale chaos leidt.

De gemeente heeft het primaat bij aanbesteding. Maar als de procedure wordt gebruikt om een politieke vete uit te vechten, zoals in Amsterdam tussen PvdA en D66, dan moet Den Haag ingrijpen.

Inclusieve neutraliteit moet niet alleen met de mond beleden, maar ook gecontroleerd worden. De burger verdient een eerlijke aanbestedingsprocedure van publiek werk.

Is dit dan enkel een pleidooi voor christelijke organisaties? Zeker niet. Wie A zegt moet ook B zeggen. Alle organisaties die een duidelijke wereldbeschouwing hebben moeten mee kunnen doen in een eerlijke aanbestedingsprocedure. Juist op die manier houden we de samenleving divers. Laten we geen schijnheilige pretentie van neutraliteit hooghouden.

De auteur is voorzitter van PerspectieF, de ChristenUniejongerenorganisatie. Dit artikel is verschenen in het Reformatorisch Dagblad.