Datum:            2 februari 2012

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Ik dank de staatssecretaris voor de brieven die hij ons heeft toegestuurd over de uitfasering. In het debat dat we hier eerder over hebben gevoerd, namelijk het debat over de focusbrief, heeft de ChristenUnie steun gegeven voor het verder concentreren van landen en partners zoals de staatssecretaris doet. We hebben ook steun gegeven om te onderzoeken welke meerwaarde Nederland heeft op het gebied van kennis en kunde die kan worden ingezet bij ontwikkelingssamenwerking. Daar was dus steun voor. Ik heb toen het ging over die meerwaarden duidelijk gezegd dat wij vonden dat de sector onderwijs ontbrak. Dat wordt nu bevestigd door het IOB-rapport.

We gaven geen steun voor grote bezuinigingen. Dat was heel duidelijk. 1 mld. bezuinigen willen we niet. Als het daarbij zou blijven, zou dat al erg zijn, maar er verschijnen alweer nieuwe berichten in de krant. Voordat we klaar zijn met praten over uitfaseren, lees ik al in uitgelekte ambtelijke stukken dat er mogelijk zelfs nog 3,7 mld. extra wordt bezuinigd op ontwikkelingssamenwerking. Kan de staatssecretaris voordat wij het verdere debat aangaan, zeggen dat de 0,7% blijft staan? Graag krijg ik een bevestiging in reactie op de aangenomen motie, die mede is ondersteund door de CDA-fractie, dat de 0,7% in deze kabinetsperiode blijft staan en dat daarboven geen extra bezuinigingen gepland worden. Dat wilde ik als eerste aan de orde stellen, voorzitter.

Ik moet zeggen dat de staatssecretaris eerlijke brieven naar de Kamer heeft gestuurd. Hij geeft goed aan waar de pijnpunten liggen; dat siert hem. Hij geeft tegelijkertijd aan dat het Global Partnership for Education een aantal gaten zou kunnen opvullen. Dat lezen we echter niet in de andere stukken die we krijgen, bijvoorbeeld in die over Burkina Faso. Daar vertrekken vijf donoren en gaat echt een groot gat vallen qua onderwijs. Graag krijg ik een reactie op die zorgwekkende ontwikkelingen. De staatssecretaris zegt in zijn reactie dat hij dat ook ziet en dat we daarom niet eerder weggaan dan eind 2013. Dan valt er echter ook een enorme klap. Dan gaat het budget van het bedrag dat er nu voor staat naar nul. Is de staatssecretaris bereid om zijn beleid met betrekking tot Burkino Faso te herzien indien hij niet in staat is dat gat te vullen met bijdragen van andere donoren of van het Global Partnership for Education? Die vraag geldt overigens niet alleen voor Burkina Faso, maar ook voor andere landen. De staatssecretaris heeft gezegd dat hij een inspanningsverplichting aangaat. We komen nu echter in een fase waarin we zien dat andere donorlanden ook zeggen dat het lastig wordt om die gaten in te vullen. Als de staatssecretaris zegt in te zetten op het voorkómen van kapitaalvernietiging, is hij dan bereid om tegen 2013 te zeggen dat we het opnieuw moeten bezien? Kan hij zo'n soort opmerking nu al maken?

Ik ben het met mevrouw Ferrier eens dat het de inzet van het Global Partnership for Education aanvullend is bedoeld. Dat kan niet alle gaten opvullen die wij en andere partnerlanden laten vallen. Uit het IOB-rapport blijkt ook dat het zinvol is om te investeren in primair onderwijs. Het tweede millenniumdoel is nog steeds niet bereikt. 70 miljoen kinderen hebben nog steeds geen toegang tot basisonderwijs, wat zo belangrijk is om kinderarbeid te bestrijden. De IOB zegt ook dat dit onvoltooid werk is. Graag krijg ik daar specifiek een reactie op van de staatssecretaris, ook al hebben we daar al een brief over gehad.

Kan de staatssecretaris een update geven over de stand van zaken in elk land waar nu uitgefaseerd wordt?

Tot slot heb ik nog enkele korte vragen. Ik sluit me aan bij de vraag over de Europese Commissie en de 20%. In hoeverre ziet de staatssecretaris daar mogelijkheden? De IOB is ook ingegaan op de gebrekkige toegang tot onderwijs voor achterstandsgroepen, met name meisjes. Wat is de reactie van de staatssecretaris hierop? Wat doet hij als hij dat punt wil steunen? Wat betreft de multilaterale organisaties zie ik niet in de brieven van de staatssecretaris, maar wel via andere bronnen dat hij wil bezuinigen op de kinderarbeidprogramma's binnen de ILO. Daar heb ik grote bezwaren tegen, want eerder heeft hij gezegd dat hij die programma's zou uitzonderen. Wat betreft Education International, de onderwijsvakbonden, zie ik ook een bezuiniging aankomen. Zij doen enorm goed werk in het bestrijden van kinderarbeid.

Als wij afbouwen, moeten wij dat verantwoord doen. De Kamer wil daar volledig inzicht in hebben. Als we het niet zo kunnen doen, ben ik benieuwd of de staatssecretaris bereid is de plannen te herzien. De vraag of we hierna nóg een bezuinigingsslag krijgen, blijft uiteraard staan. Daar krijg ik echt graag een reactie op.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.