Dinsdagmiddag bereikte mij het schokkende bericht dat er in den Haag een docent was neergeschoten. Later op de dag is deze docent overleden. Ik ben door kranten gebeld en gevraagd om een reactie. Onder meer of dit consequenties zou moeten hebben voor het veiligheidbeleid op scholen. Mijn primaire reactie was dat dit soort verschrikkelijke incidenten nooit helemaal te voorkomen zijn. Hoeveel je ook aan veiligheidsbeleid op een school doet. In de laatste jaren is daar overigens ook al veel aan gebeurd. Het vraagstuk ligt ook breder dan alleen de scholen. In de Tweede Kamer is het een onderwerp waar we ons regelmatig mee bezighouden. Voor het laatst nog in december 2003. Ik kan me wel heel goed voorstellen dat naar aanleiding van wat in den Haag gebeurd is scholen nog eens nagaan hoe hun beleid er uit ziet. Dat ze ook nadenken over de vraag hoe je als school op dergelijke calamiteiten moet reageren. Mijn meeleven gaat uit naar de nabestaanden van de overleden conrector en allen die om hen heen stonden. Bijgaand twee krantenberichten uit ND en RD over dit onderwerp waarin ik geciteerd wordt.


Uit het Nederlands Dagblad (14/1)

Schietpartij op school, dader vast

van onze redactie binnenland

DEN HAAG - De verdachte van de schietpartij op het Terra College in Den Haag heeft zich gisteravond gemeld op het politiebureau aan de Beresteinlaan. Aan het begin van de middag schoot hij in de aula van zijn school de 49-jarige conrector en docent H. van Wieren in het hoofd.

De jongen kwam met de auto naar het politiebureau, in het gezelschap van een tweede persoon. Het OM wilde over de identiteit van de verdachte slechts kwijt dat het een minderjarige leerling is van het Terra College.

De conrector werd gistermiddag zwaargewond naar het ziekenhuis overgebracht, waar zijn toestand in de loop van de avond verslechterde. In het hele land is geschokt gereageerd op de schietpartij.

Het drama voltrok zich rond kwart over een in de volle aula van de vmbo-afdeling van de school aan de Beresteinlaan. De toedracht van de schietpartij is nog onduidelijk. De politie zette gisteren een groot aantal manschappen en politiehonden in tijdens de zoekactie naar dader en wapen. Het Openbaar Ministerie omschreef de toestand van het slachtoffer, tevens D66-raadslid in Zoetermeer, gisteravond als ,,kritiek maar stabiel''.

Het gemeentebestuur van Den Haag liet weten ,,ontzet'' te zijn. De Haagse onderwijswethouder P. Heijnen heeft het Terra College alle steun aangeboden die hij namens de gemeente kan bieden. Over het voorkomen van dergelijke schietincidenten maakte hij zich geen illusies. ,,Uiteindelijk valt zoiets niet te voorkomen. Als iemand zoiets wil doen, helpen detectiepoortjes of wat voor beleid dan ook niet'', aldus Heijnen.

De wethouder zei dat het Terra College net als alle andere Haagse scholen geen detectiepoortjes heeft, maar dat er wel veel aandacht voor veiligheid is. In het verleden waren er op de school geregeld problemen met veiligheid. Dat leidde er onder meer toe dat de directie camera's liet plaatsen.

De schietpartij op een school in Den Haag is zover bekend de tweede schietpartij op een school. Bijna vijf jaar geleden raakten op een school in Veghel vier leerlingen en een docent gewond toen een scholier het vuur opende in een computerlokaal. In oktober 1995 stak een 19-jarige leerling van het Prisma College in Utrecht een 17-jarige medescholier dood.

Agressie tegen docenten is niet nieuw. Ruim de helft van de docenten in het voortgezet onderwijs krijgt te maken met agressie van ouders, leerlingen of collega's blijkt uit een inventarisatie van twee jaar geleden. In de meeste gevallen betreft het verbaal geweld, soms gaat agressie verder.

Zowel de politiek als organisaties binnen het onderwijs hebben met afschuw op de schietpartij op het Terra College in Den Haag gereageerd. Premier Balkenende noemde het schietincident een verkeerd signaal. ,,Dit mag niet gebeuren.'' Minister Van der Hoeven (onderwijs) noemde het vanuit China 'afgrijselijk'. Voor de VVD is het schietincident aanleiding om te gaan pleiten voor strengere veiligheidsmaatregelen op scholen. CDA, D66 en PvdA willen eerst meer duidelijkheid over het hoe en waarom van de schietpartij. De LPF pleitte in een reactie opnieuw voor grotere aandacht voor veiligheid op scholen. Vorig jaar nam de kamer een motie van de LPF aan waarin scholen werden opgeroepen duidelijk te maken wat hun veiligheidsbeleid inhoudt.

Toch is iedereen het erover eens dat het geen zin heeft van de school maar een vesting te maken. ,,Ook camera's en bewakers houden zo'n incident als dit niet tegen'', stelt de Algemene Onderwijsbond (AOb). Voorzover bekend, is het de tweede keer dat een school wordt geconfronteerd met een schietpartij. De eerste keer was in 1999 op een school in Veghel. Daarbij raakten een docent en vier leerlingen gewond. De schietpartij had te maken met eerwraak.

De onderwijssspecialisten in de Tweede Kamer spraken hun afschuw uit, maar stonden niet te trappelen om strengere veiligheidsmaatregelen op scholen te eisen. Ze wilden eerst precies weten hoe de vork in de steel zit. ,,Hier kun je als school weinig tegen doen, vrees ik'', reageerde Arie Slob, Tweede-Kamerlid voor de ChristenUnie. ,,Die jongen had zijn docent ook thuis kunnen opzoeken.'' Volgens Slob is sprake van een 'uiterste situatie'. ,,Het zal zeker een staartje krijgen, zowel op scholen als in de politiek. Er wordt al heel veel gedaan aan de veiligheid op scholen. Dit is een moment dat iedereen weer even kijkt naar het eigen veiligheidsbeleid.'' Het Kamerlid ziet al langer dat het klimaat binnen scholen harder wordt. ,,Jongeren grijpen eerder naar geweld om meningsverschillen uit te vechten. Twintig jaar geleden waren nadrukkelijke veiligheidsmaatregelen niet nodig. Nu is dat anders.''

Ook de SGP-fractie heeft geschokt gereageerd op de schietpartij. ,,We kennen dit soort verhalen uit Amerika. Nu komt het ineens heel dichtbij en daar schrik je geweldig van'', aldus een woordvoerder. Hij benadrukt dat dit soort incidenten nooit helemaal te voorkomen zijn. ,,Zelfs als je van een school een vesting maakt kun je weinig beginnen tegen iemand die helemaal doordraait.'' Volgens de woordvoerder 'kon je erop wachten' dat een dergelijk incident een keer zou plaatsvinden. ,,De maatschappij wordt gewelddadiger. Het is natuurlijk wel beangstigend dat zo'n jongen aan een wapen kan komen. We hebben een strenge wet, maar die is nooit helemaal waterdicht.''

Uit het Reformatorisch Dagblad (14/1)
Kamer ziet geen heil in extra beveiliging
Redactie politiek

DEN HAAG - De Tweede Kamer is geschokt over de moord op de Haagse docent Van Wieren. Desondanks staan de onderwijswoordvoerders nog niet te trappelen om strengere veiligheidsmaatregelen op scholen te eisen.

CDA-kamerlid Van Haersma Buma zei dinsdag in een eerste reactie dat „je eerst moet weten wat er is gebeurd, voordat je een geweldsprobleem kunt veralgemeniseren. Het is niet zinvol om over de oorzaken te gaan speculeren.” Zijn D66-collega Van der Laan noemde het zelfs „smakeloos” om al te diep op de kwestie in te gaan. Ze wilde in ieder geval wel kwijt dat detectiepoortjes bij scholen geen zin hebben. „Dan verplaats je het probleem naar buiten de school.” Coalitiegenoot Balemans (VVD) voelt eveneens weinig voor maatregelen als detectiepoortjes. Datzelfde geldt voor ChristenUnie en SGP. ChristenUnie-kamerlid Slob typeerde de moord op de Haagse leraar vanmorgen als „zeer schokkend en zeer uitzonderlijk.” Beveiligingsmaatregelen zoals detectiepoortjes zijn in dit soort extreme gevallen niet afdoende, meent hij. Ook SGP-voorlichter De Bruyne ziet er niet veel heil in. „Je kunt van een school geen vesting maken”, meent de SGP’er. De moord op Van Wieren is volgens hem „afschuwelijk, maar niet verbazingwekkend. De hele maatschappij wordt gewelddadiger, ook op school.” Slob concludeert hetzelfde. „De samenleving verhardt. Er wordt steeds vaker geweld gebruikt door jongeren.”

SP-leider Marijnissen meent dat de dood van de docent heeft aangetoond dat de maatschappij steeds verder afglijdt. „De moord op de biologieleraar zou aanleiding moeten zijn voor een bezinning op wat we willen met wat ons bindt, de publieke sector”, vindt de SP’er. „De tijd van wegkijken is voorbij.” Kraneveldt (LPF) sluit zich daarbij aan. „Het is verschrikkelijk dat dit soort Amerikaanse toestanden nu ook onze scholen lijkt te bereiken. Dit incident mag zich nooit meer herhalen. We moeten uit alle macht voorkomen dat dit een trend wordt.” PvdA-parlementariër Hamer bezocht het Terra College enkele malen en kreeg daar de indruk dat deze instelling er veel aan deed om de school veilig te maken.