Hebben we niet alles wat we konden begeren, hebben we niet het hoogst haalbare bereikt: verkiezingswinst, een verdubbelde Kamerfractie, een geslaagde formatie, een prachtig regeerakkoord, twee ministers en een staatssecretaris, opnieuw een verkiezingszege in de provincies, zes gedeputeerden, nieuwe ChristenUnie-burgemeesters, zelfs in een stad als Deventer… Wat hebben we na zo’n historisch jaar als 2007 nog méér te wensen voor 2008?

Ik stel die vraag niet als een puur theoretische, hypothetische kwestie aan de orde. Ik heb de afgelopen tijd nogal eens de indruk gekregen dat sommige mensen – buiten én binnen de ChristenUnie – serieus denken dat het nu alleen nog maar achteruit kan gaan met onze partij.

Ze zitten als het ware te wachten op de terugslag na zóveel voorspoed. En ze interpreteren de werkelijkheid ook in die richting. Want voor het eerst in de regering, dat kán geen succes zijn, dat móet wel pijn doen, dat móet wel ten koste gaan van je principes die je als klein kluppie in de marge zo makkelijk kon hooghouden.

Onheilsprofetieën
Noem het pessimisme of fatalisme, het is hoe dan ook een verschijnsel waarmee we geconfronteerd worden. Het verrast me niet als andere partijen zulke onheilsprofetieën over ons uitspreken. We leven in een geseculariseerd land, en christelijke politiek roept naar haar aard weerstand op. Het verbaast me dan wel, zoals kort geleden in Telegraaf gebeurde, als anonieme bronnen kwaad spreken over ons. Zoiets went nooit. Al kost het me ook weer geen moeite om zoiets van me af te zetten
.
Wat me meer raakt is als christenen beweren – zoals ik laatst weer ergens las – dat de ChristenUnie om pragmatische redenen het Woord van God heeft ingeruild voor de macht, of op z’n minst belangrijke principiële standpunten heeft losgelaten. En ik verbaas me ook over het gemak waarmee dat soort vergaande uitspraken wordt gedaan. Laat ik voor mezelf spreken: mijn inzet voor christelijke politiek is nog onverkort hetzelfde als een kwart eeuw geleden, in de tijd dat ik als tiener politiek actief werd. En dat bindt me met al die mannen en vrouwen die voor de CU politiek actief zijn, het bindt me met de inmiddels circa 28.000 leden van de ChristenUnie, het bindt me ook met jullie als leden van Perspectief. Opkomen voor de eer van God in het publieke leven. Vanuit Gods Woord concreet invloed uit proberen te oefenen op de inrichting van dat publieke leven. Recht doen, trouw betrachten. Gebruik maken van democratische mogelijkheden die ons in dit land daarvoor gegeven worden. Mogelijkheden die anno 2008 groter zijn dan we een aantal jaren geleden ooit gedacht hadden.

Jesaja
Valt er nog wat te wensen voor de ChristenUnie. Als christenen kennen we de gewoonte elkaar een ‘gezegend nieuw jaar’ toe te wensen. Dat betekent dat we het niet van onszelf verwachten. Terugkijken op 2007 kunnen we in ieder geval stellen dat we rijk gezegend zíjn. Ons past daarbij dankbaarheid in plaats van voldaanheid of zelfgenoegzaamheid, gearriveerdheid.
Toch is duidelijk: nee, we zijn er nog niet. Ja, we hebben nog wat te wensen, we hebben nog het béste te wensen. Want bij wijze van spreken elke bladzijde van de bijbel laat ons zien dat we geen genoegen mogen nemen met de samenleving zoals die nu is. Dat kwam weer scherp op m’n netvlies toen ik laatst Jesaja 58 las. Van harte aanbevolen. Jesaja houdt ons een geloofshouding voor die ook anno 2008 nog razend actueel is. Ik zou hem mezelf en jullie graag willen voorhouden voor het komende jaar.

Het 'ware' vasten
Waar gaat het over. Jesaja 58 gaat onder andere over vasten dat in het teken staat van bekering. Eerst wordt aangegeven wat het vasten níet zou moeten zijn. Welke houding daar in ieder geval niet bij hoort. Bijvoorbeeld handel blijven drijven tijdens vastendagen, je arbeiders afbeulen, ruzie maken met anderen. Op die manier, zegt Jesaja, wordt je stem niet gehoord in de hemel.
Dan gaat het hoofdstuk verder over wat ik dan maar ‘het ware vasten’ noem. Een andere manier van in de werkelijkheid staan, een andere manier van kijken naar de werkelijkheid, naar je medemens. Er klinkt een oproep. Om misdadige ketenen los te maken, banden van het juk te ontbinden, verdrukten te bevrijden en ieder juk te breken. Brood te delen met de hongerige, onderdak te bieden aan armen zonder huis, iemand te kleden die naakt rondloopt, je bekommeren om je medemensen.

Dán breekt je licht door als de dageraad, zegt de profeet Jesaja. En even verderop in het hoofdstuk: dan zal men je noemen ‘Hersteller van muren’, ‘Herbouwer van straten’.

Wat een indringende oproep wordt hier gedaan. Alle christenen mogen zich hierdoor aangesproken voelen. Ook anno 2008 een levenshouding hebben waardoor ‘het licht kan doorbreken als de dageraad.’ Het ontwikkelen van zo’n houding vraagt onze activiteit. Er moet veel voor opgeruimd worden. Weg met de in ons zelf gerichtheid. Weg met egoïsme. Weg met het zaaien van onderling wantrouwen en verdachtmakingen. Weg met consumptieverslaving, met gedrag dat verduistert in plaats van dat het licht de ruimte krijgt om door te breken. Weg met onrecht dat uiteindelijk mensen kapot maakt.

Verandering
Echte verandering begint van binnenuit, vernieuwt een mens, zorgt voor een dienstbare levenshouding. Een levenshouding waarbij niet het schepsel maar de Schepper centraal staat. Dán zal je licht als de dageraad doorbreken.

Wat is dat ook in de politiek hard nodig. Er is namelijk nog zoveel duisternis. In de politiek loop je daar iedere dag tegenaan. Dat zal het komende jaar niet anders zijn. Naast een eigen stijl van politiek bedrijven, biedt Jesaja ons ook een politiek programma voor 2008. Misdadige ketenen losmaken, banden van het juk ontbinden, verdrukten bevrijden, het juk breken – dat betekent onder andere werk maken van een goed veiligheidsbeleid, bestrijden van onrecht in eigen land en daarbuiten, mensen helpen om van hun eigen ketenen van verslaving af te komen. Tegengaan dus van overmatig alcoholgebruik, een straf drugsbeleid (blowverbod nu echt oppakken!), eindelijk een goed prostitutiebeleid nu zo duidelijk is geworden dat afschaffing van het bordeelverbod niet heeft gewerkt, enzovoort enzovoort.

Gerechtigheid
Jesaja roept op tot brood delen met de hongerige, onderdak bieden aan armen, kleden van hen die naakt zijn, je bekommeren om je medemensen. Hier klopt het christelijk-sociale hart van de ChristenUnie. Ook in 2008 hebben we nog veel te wensen. Ik denk onder andere aan honderdduizenden Wajongers die maar niet aan het werk kunnen komen. Aan de nog steeds scheve verhoudingen in de wereld. Millenniumdoelen moeten aanzetten tot actie om die scheefheid weg te werken. Werken aan internationale gerechtigheid, zoals in Afghanistan. Recht doen aan al diegenen die onder het generaal pardon vallen, maar ook eindelijk serieus werk maken van een goed terugkeerbeleid voor degene die daar géén recht op hadden.

Jesaja 58 spreekt ook over het in ere houden van de Dag van de Heer. Over de zegen die daaruit voort zal komen. Uiteraard denken we dan politiek gezien aan het terugdringen van het aantal koopzondagen. Maar bij het eerbiedigen van rust, denk ik ook aan het zetten van concrete stappen op het punt van de balans tussen zorg en werk. Ik zeg daar nog iets bij: voor 2008 zal ook de zorg voor de Schepping centraal moeten staan. De olieprijzen stijgen fors (100 dollar per vat). Niet het moment om verlaging van de accijns op brandstofprijzen te bepleiten, maar het moment om echt iets te doen aan duurzame energie. Een gevoelige taak voor het komende jaar.

Beste vrienden, ik ga afronden. Jullie merken het: we hebben veel te wensen voor 2008. Al pratende, mede aangezet door Jesaja 58, begint het te bruisen en te borrelen. Wij willen ook in 2008 licht laten schijnen als de dageraad. Herstellers van muren zijn, herbouwers van straten. Recht betrachten, gerechtigheid bevorderen. Laten we daar in 2008 onze politieke energie voor inzetten. ‘Nederig de weg gaan van onze God’. Daarvoor wens ik ons allen in 2008 de zegen van God toe.