De heer Slob (ChristenUnie): Mevrouw de voorzitter. Ik heb vanochtend een aantal kranten gelezen. In een daarvan, het Nederlands Dagblad, stond een grote, vette, zwarte kop: OV-chipkaart ontbeert centrale regie. Ik moest er even bij zuchten, want het is een terugkerend refrein geweest in de afgelopen jaren. Mijn voorganger heeft het ook een aantal keren in de mond genomen. We weten allemaal wat de reden ervoor is. Die reden ligt in de keuzes die in 2003, onder Balkenende II zijn gemaakt. Toen is de primaire verantwoordelijkheid bij de vervoerders en de decentrale overheden neergelegd. Dat was niet de keuze van de ChristenUnie, die destijds tegen heeft gestemd, maar wij hebben ons wel moeten neerleggen bij wat de meerderheid toen heeft besloten. Toen wij in de afgelopen jaren deel uitmaakten van de regering, was dat natuurlijk wel de route die wij moesten gaan. Zo werkt dat in een democratie. Dit is uiteindelijk bepalend geweest voor het handelen van de rijksoverheid. Dat heeft geleid tot heel veel heftige debatten en misschien ook wel tot heel veel wrange vruchten. Toch kun je zeggen dat desondanks heel veel zaken goed zijn gegaan. Ik denk dat deze mede de positieve gevolgen zijn geweest van het actieplan. Ik denk dan vooral aan de overgang in Rotterdam en Amsterdam.

Er is nog heel veel onduidelijkheid. Van de vijftien eindbeeldstudies zijn er nu nog maar vijf klaar. De tijd begint te dringen, want over drie maanden moet de helft van Nederland overgestapt zijn. Dat is het tijdpad dat daarvoor is gesteld. Al die onduidelijkheden en problemen waar mensen tegenaan lopen – waarbij je het meer onthoudt als het fout gaat dan als het goed gaat – zorgen ook voor een slecht imago voor het openbaar vervoer en dat moet ons allen toch een zorg zijn. In dit algemeen overleg noem ik enkele punten die volgens mijn fractie echt geregeld moeten worden. Ik vraag de minister om daaraan een bijdrage te leveren, met inachtneming van zijn verantwoordelijkheid, die ik niet groter maar ook niet kleiner maak dan ze is. Allereerst moet er eenduidigheid komen over één keer inchecken en uitchecken bij alle treinen en metro’s. Deze is er nog steeds niet en dat duurt eigenlijk al veel te lang.

Het tweede punt is dat er één loket moet zijn bij problemen. Mensen worden nu nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd, en dat moet ook gewoon een keer afgelopen zijn. Verder moet er één sleutelkaart zijn voor blinden en slechtzienden. In Amsterdam en Rotterdam is al een tijdelijke sleutelkaart voor € 10 per maand geregeld voor stads- en streekvervoer. Wanneer komt deze kaart beschikbaar in andere regio’s? Wij willen heel graag dat dit verder wordt uitgebreid en dat er ook wordt gekeken naar mensen met een verstandelijke beperking.

Het is ook van belang dat er één verkoop- en ophaalautomaat komt voor alle vervoerders. Het is heel lastig uit te leggen dat dit nog steeds een probleem is. Er moet nu gewoon eenduidigheid komen. Ik weet wel dat het makkelijker gezegd is dan gedaan, maar ik vind dat er een maximale inspanning moet zijn van alle betrokkenen om dit te realiseren. Hier staat of valt heel veel bij, als het erom gaat deze OV-chipkaart tot een succes te maken en om de grote verleiding die mijn rechterbuurman wil inzetten, daadwerkelijk gestalte te geven.

Wat ook van belang is, is één korting in alle treinen. In bepaalde gebieden speelt dat de NS-kortingskaart bijvoorbeeld door Arriva niet wordt geaccepteerd. Daar moet men de reiziger niet mee lastigvallen. Er moet gewoon één kortingstarief zijn, zoals het nu ook is. Verder moeten de financiën en andere zaken intern worden geregeld. Het is van belang om dat vast te houden, want anders ben je echt bezig met reizigertje pesten. Daarmee wordt ook het beeld van de OV-chipkaart aangetast en dat is niet nodig.

Ik wil de minister nog drie punten meegeven. Wij vinden dat de OV-chipkaart ook in de buurtbus en de belbus gebruikt moet kunnen worden. Daar lopen studenten bijvoorbeeld tegenaan die netjes met hun OV-jaarkaart naar hun stageadres gaan, uit de trein stappen, in een buurtbus moeten en dan blijkt dat zij deze niet kunnen gebruiken. Het komt ook voor dat zij moeten betalen, maar dat is niet de bedoeling en dat is niet in lijn met de regelgeving. Ik vraag daarvoor aandacht van de minister.

Mijn een-na-laatste punt is niet onbelangrijk. Er moeten meer distributie-punten komen. In Brabant zijn er bijvoorbeeld maar zestig. De meeste daarvan zijn ook nog eens NS-loketten, die geen formulieren verstrekken voor de aanvraag van een persoonlijke OV-chipkaart en het automatisch opladen. Dat is vooral voor ouderen, maar niet alleen voor hen, een groot probleem. Ik denk hierbij ook aan ouderen die geen internet hebben. Zij kunnen de persoonlijke kaart met leeftijdskorting daardoor niet makkelijk aanschaffen. Dat moet gewoon veranderen in de komende weken.

Tot slot willen wij ook dat er een eerlijk tarief is bij het overstappen. We weten dat daar wel aan wordt gewerkt, maar dat duurt toch wel heel erg lang. Het is niet echt een landelijk probleem, want het speelt alleen in bepaalde regio’s, zoals het noorden, het oosten en het zuiden, maar voor die regio’s is het wel een groot onderwerp. Ik vraag de minister om zijn verantwoordelijkheid te nemen, samen met de anderen, en ervoor te zorgen dat dit soort zaken worden geregeld. Dit waren mijn punten in eerste termijn. Ik hoop dat ik binnen de redelijk dwingende tijd ben gebleven.