Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie) constateert dat overheidsoptreden
nog nodig blijft om bedrijven te stimuleren om maatschappelijk
verantwoord te ondernemen. Dit geldt ook op het internationale vlak. Mvo
is niet alleen noodzakelijk, maar biedt ook kansen voor bedrijven. Mvo is
bovenwettelijk; iedere ondernemer staat voor andere uitdagingen en
dilemma's. De meest elementaire zaken zijn echter vastgelegd in nationale
en internationale wetgeving. Mvo is meer dan het voldoen aan de bestaande
regelgeving, maar daar begint het wel mee. Dat mag niet vrijblijvend
zijn. De meest klemmende vraagstukken op mvo-gebied betreffen juist het
gebrek aan naleving van nationale en internationale wetgeving op het
gebied van kinderarbeid, dwangarbeid, discriminatie en inbreuk op het
recht van organisatie en collectieve onderhandeling. Is de staatssecretaris
niet bang dat het mvo-beleid door de vrijblijvendheid op langere termijn
een lege huls blijkt te zijn? Hoe wil hij ervoor zorgen dat naleving van
regelgeving ook in een internationaal kader wordt bevorderd? Hoe staat
hij tegenover de stelling dat ondernemingen inzicht dienen te verschaffen
in hun inspanningen om deze fundamentele normen na te leven? Hoe wil
hij dit monitoren?

Het is goed dat het kabinet mvo in allerhande bevorderende activiteiten
van de overheid wil implementeren. Voor een aantal prioritaire landen
wordt daarnaast een bredere agenda van samenwerking, kennisuitwisseling
en dialoog inzake mvo opgezet. Is de staatssecretaris van plan om
daarbij alle stakeholders te betrekken, dus de overheid, het bedrijfsleven
en ngo's? Het zou goed zijn als voor deze landen de aan handel gerelateerde
arbeids- en mensenrechtenproblemen in kaart worden gebracht.
Hierdoor kan een gerichte aanpak op concrete problemen tot stand
komen. Ziet de staatssecretaris daarnaast ook mogelijkheden om in
samenspraak met bedrijven een instructie te ontwikkelen hoe kinderarbeid
in de keten te detecteren en tegen te gaan?

In de begroting van Ontwikkelingssamenwerking/Buitenlandse Zaken
heeft de fractie van mevrouw Ortega inzet gevraagd voor de ontwikkeling
van instructie en kennis op ambassades voor bedrijven met betrekking tot
mogelijke misstanden in het vestigingsland. Is de staatssecretaris van
mening dat ambassades bedrijven moeten wijzen op de risico's, indien zij
zich mogelijk niet aan gangbare standaarden houden? Is hij van plan om
met zijn collega-bewindslieden hierin gezamenlijk op te trekken en de
Kamer hierover te informeren?

Consumenten hebben behoefte aan betrouwbare en heldere informatie
over de wijze waarop producten tot stand zijn gekomen en over het
mvo-beleid van bedrijven. Op dit moment is er op dit vlak onvoldoende
transparantie. De staatssecretaris legt de bal te veel bij de bedrijven. Hoe
staat hij tegenover etikettering ofwel gemakkelijk toegankelijke informatie
over producten?

Ondanks de constatering dat ketenverantwoordelijkheid het actuele begrip
in de mvo-wereld is, laat het kabinet zich in afwachting van het SER-advies
niet uit over de invulling van de rol van de overheid bij het bevorderen
van ketenverantwoordelijkheid en ketenaansprakelijkheid. Acht de
staatssecretaris het wenselijk dat een grotere transparantie in de keten
wordt gestimuleerd? Deelt hij het uitgangspunt dat waar bedrijven invloed
hebben in een keten, zij ook verantwoordelijkheid dragen voor de omstandigheden
in die keten?

Mevrouw Ortega wijst erop dat de staatssecretaris van Financiën in een
spoeddebat over de winstbelasting voor multinationals is gevraagd om
samen met deze staatssecretaris in het kader van mvo bij het bedrijfsleven
aandacht te vragen voor het afleggen van verantwoording over de belasting
die zij betalen.