Indianen, sojavelden en bosbranden

ijmertbraziliezaterdag 23 augustus 2008 14:39

Het is vier uur in de morgen en ik wordt wakker in een hangmat. Op de achtergrond een orkest aan vogels. Op de voorgrond een groep indianen die hun ochtendritueel uur gaan voeren. Hoe ben ik hier in vredesnaam beland? Na een aantal dagen in de hoofdstad doorgebracht te hebben zijn we vertrokken naar het regenwoud. Talloze vragen borrelen in mijn grijze massa. Hoe ernstig is het ontbossingprobleem? Wat staat ons nog te wachten? En vooral, hoe kunnen wij een bijdrage leveren? Gelukkig heeft ISA, onze partnerorganisatie, een heel programma in elkaar gezet.

We beginnen in een nationaal reservaat waar indianen rustig kunnen leven op traditionele wijze. Na uren in de bus gezeten te hebben rijden we een dicht bos in. Mijn verwachting was dat het uren zou duren voordat we eindelijk bij de indianen aan zouden komen. De realiteit was dat slechts een paar kilometer van de sojavelden af er al een paradijselijk dorp verrees. Contact met deze mensen is schaars en we moeten er op letten dat we ons rustig opstellen. We eten, zwemmen, praten en lachen met ze. Wow, dat ik dit mee mag maken.

Van jongs af aan ben ik gefascineerd door de manier waarop indianen met natural resources omgaan. Nooit meer nemen dan nodig zit bijna in de genen verwerkt. Toch blijkt dat bij een groeiende populatie zij ook moeilijkheden hebben het land wat ze hebben duurzaam te gebruiken. Aan de andere kant is het ook zo dat ze tijdens de kolonialisatie heel veel gebied op hebben moeten geven. Dubbel, heel dubbel.

Het zijn juist de indianen die de ernstigste gevolgen van ontbossing te verwerken krijgen. De rivier waar ze van leven raakt vervuilt met afvalstoffen van de opkomende landbouw. Een concreet voorbeeld is dat ze moeilijker vissen kunnen harpoeneren door het donker wordende water. Tijdens een vijf uur durend gesprek wordt duidelijk dat ze sceptisch zijn ten opzichte van de westerse en kapitalistische levensstijl. De stam is gewend om collectief te leven. Heel christelijk eigenlijk.

Aan al het goede komt een einde. We schudden handen met het opperhoofd en vertrekken. Op de terugweg realiseer ik mij pas hoe uniek deze ervaring was. Het zijn ervaringen die ik zal blijven delen de rest van leven. Op de weg terug zien we de harde realiteit onder ogen. Van ver af zagen we al een vuur oplaaien midden in de nacht. Dichterbij komend bleek dat er mannen rondliepen met fakkels in de hand die het bos in brand zette. Een automatische reactie is om heel boos te worden. Aan de andere kant weet ik dat deze boeren ook maar een schakel zijn in een groot systeem waar heel wat aan mankeert. Even krijg ik weer het gevoel te verdrinken in complexiteit. Gelukkig zijn er dan altijd mensen om alles weer in perspectief te zetten.

Ik zou het liefst alles op papier zetten, maar op een reis als deze komt naar voren dat het gevoel vaak de ratio overstijgt. Wat kan ik zeggen; het zien van ontbossing in real life is anders dan een statistiek in een powerpoint presentatie. De komende dagen gaan we naar herbossingprojecten kijken.

Labels
Overdenking

« Terug

Reacties op 'Indianen, sojavelden en bosbranden'

Geen berichten gevonden

Log in om te kunnen reageren op nieuwsberichten.

Archief > 2008 > augustus