Om twee uur sta ik duizelig naast mijn bed. Een uur eerder werd ik al wakker om nog een paar dingen voor PerspectieF af te ronden. "Nu kan ik rustig vertrekken". Of toch niet? Nog geen vier uur later zwaai ik achterin mijn stoel gedrukt Nederland gedag.

Aangekomen in Brazilie beginnen we gelijk met het programma. We ontmoeten mensen van universiteiten, ontwikkelingsorganisaties en gewoon de lokale Jan met de pet. Juist die gewone dingen zijn zo bijzonder. De manier waarop mensen groeten, lopen, schreeuwen en praten. Het is allemaal anders.

De meest intrigerende ervaring tot nu toe was een ontmoeting met een indiaan. Binnen de academische wereld in Nederland doen we er al jaren over om duurzame ontwikkeling te definiëren, terwijl de verklaringen hier al eeuwen op straat liggen. De manier waarop deze indiaan in harmonie met de natuur leeft spreekt boekdelen over de cultuur waar wij uit komen. Aan het eind van ons gesprek geeft hij mij nog een paar wijze lessen. Kern van de zaak is respect voor de natuur en vooral voor toekomende generaties.

Vannacht vertrekken we naar Canarana. Een stad in de provincie Mato Grosso. Dit is de regio waarin het regenwoud het snelst aan het verdwijnen is door de stijgnede vraag naar land om soja te verbouwen. Het dilemma waarmee Koenders ons op pad gestuurd heeft luidt: in  hoeverre zijn bedrijven, overheden en burgers in Brazilië bereid om hun ontwikkelingspad te verduurzamen met steun van westerse landen, zoals Nederland. Ik ben benieuwd.