Datum:           19 maart 2015

Mevrouw Dik-Faber (ChristenUnie): Voorzitter. Ook de fractie van de ChristenUnie grijpt dit debat aan om stil te staan bij de geweldsincidenten die op het spoor hebben plaatsgevonden. Ook mijn fractie vindt die volstrekt onacceptabel. We steunen de staatssecretaris dan ook in de voorgestelde maatregelen om de geweldsincidenten zo veel mogelijk terug te dringen.

Ik ga in op de storingen die op het spoor hebben plaatsgevonden. Er zijn drie storingen geweest: in januari, februari en maart. Elke maand was er één storing. De eerste twee keren betrof het een ICT-storing en een storing in de stroomvoorziening. Het gevolg was dat half Nederland plat lag. Er reden geen treinen van Den Haag tot Nijmegen en van Den Bosch tot Hilversum. De Kamer heeft een uitgebreide technische analyse ontvangen. Daarvoor dank ik de staatssecretaris. Tegelijkertijd laat ik het maar even bij de techneuten liggen. Bij mij blijft vooral de vraag hangen waarom er geen snelle back-up is. We hebben het Operationeel Controle Centrum Rail (OCCR), dat bij grote calamiteiten de verkeersleiding kan overnemen. Ik heb begrepen dat dit vier uur kost. Dan is de chaos al zo groot dat de reizigers nog uren hinder hebben. Volgens mijn fractie is het OCCR alleen een oplossing bij grootschalige rampen.

Er is een andere oplossing nodig voor de storingen die we onlangs hebben meegemaakt. Er zijn dertien verkeersleidingsposten. Waarom kunnen die niet allemaal een deel van de taken overnemen als er een probleem is bij een verkeersleidingspost? De staatssecretaris heeft op de schriftelijke vragen van mijn fractie gereageerd. Ze geeft aan dat de computersystemen niet hierop zijn ingericht en dat het personeel hiervoor niet voldoende is opgeleid. Als dit de gesignaleerde knelpunten zijn, kunnen we die dan niet aanpakken, zodat er meer flexibiliteit ontstaat en de controleposten taken van elkaar kunnen overnemen?

In maart was het weer mis bij Utrecht. Dit keer was de bovenleiding bij één spoor gebroken. We zagen toen dat niet alleen dat ene spoor buiten werking was, maar een groot aantal sporen. Het wordt dus gelijk doorvertaald naar het spoor. Ook deze storing leidde dus tot een grote ontregeling op het spoor. Waarom kan de stroomvoorziening op belangrijke knooppunten als Utrecht niet verder worden gecompartimenteerd, bijvoorbeeld op het niveau van een enkel spoor? Dan kan dat ene spoor eruit gehaald worden en heeft het overige treinverkeer zo min mogelijk hinder. Ik snap dat de staatssecretaris nu niet kan zeggen of ze dit gaat doen. Wellicht wil ze overwegen hiernaar onderzoek te laten doen.

Ik ga door met Brabant en Limburg. Door de bouw van het derde spoor voor de Betuweroute krijgt de Brabantroute zeven jaar lang veel extra goederentreinen te verwerken. Wil de staatssecretaris de geplande maatregelen zoals geluidsschermen, versneld uitvoeren? Veel spoorwegovergangen op deze route zullen straks per uur twintig tot dertig minuten, dus bijna een halfuur, gesloten zijn. We vinden dat dit eigenlijk niet kan. Is de staatssecretaris bereid de overgangen op de Brabantroute voorrang te geven in het Landelijk Verbeterprogramma Overwegen (LVO) en samen met de regio, ook door middel van cofinanciering, op korte termijnen veel van deze overgangen te ondertunnelen? We hebben allerlei brieven gekregen, bijvoorbeeld uit Venlo over Vierpaadjes. Daar zit een groot knelpunt. Conform de huidige wetgeving zouden we daar al ondertunnelen. Het is historisch gegroeid dat dit niet zo is, maar het is een van de punten die dringend aangepakt moeten worden.

De NS wil tijdens de omleiding van de goederentreinen via de Brabantroute de regionale personentreinen Venlo-Düsseldorf vervangen door een bus. Mijn fractie vindt dit geen goede oplossing. Zo gaan reizigers de trein uit. Bovendien is deze verbinding opgenomen in de hoofdrailnetconcessie als intercityverbinding. We vragen de staatssecretaris opnieuw in gesprek te gaan en ervoor te zorgen dat het goederenvervoer hier niet het personenvervoer wegdrukt.

Ik vraag aandacht voor de petitie van mensen uit Moerdijk, die we dinsdag hebben gekregen. Ik weet dat die niet op de agenda staat, maar wil de staatssecretaris hierop reageren? Door problemen met het rangeren op de verkeerde locatie rijden er allerlei treinen onnodig door kleine dorpen. Welke technische en financiële oplossingen zijn hiervoor mogelijk?

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.