Datum:           11 april 2012

De heer Voordewind (ChristenUnie): Voorzitter. Ook de ChristenUnie spreekt haar diepe teleurstelling uit over het aannemen van de amnestiewet in Suriname. Dit is een klap in het gezicht van nabestaanden. Het is ongehoord dat het parlement het rechtssysteem zo blokkeert. Het is volledig in strijd met het principe vande scheiding van de machten en met de internationale verdragsverplichtingen en het BUPO-verdrag.

Ons rest nu het bekijken van de alternatieven. Als de nationale berechting niet mogelijk is, wat zijn dan de internationale alternatieven? Collega's hebben al gesproken over het Internationaal Strafhof. Dat steunt de ChristenUnie. Ik wil echter ook kijken naar het Internationale Gerechtshof, hoewel dat natuurlijk voornamelijk bedoeld is om conflicten tussen staten op te lossen en dat in dit geval heel ingewikkeld is. Ik vraag de minister toch om te bekijken of we tot een resolutie kunnen komen in de Algemene Vergadering om het Internationaal Gerechtshof op te dragen om te bekijken of een zaak tegen Suriname aangespannen kan worden wegens het blokkeren van het rechtsverloop in Suriname. De nationale staat is nu niet in staat om tot berechting te komen van deze misdaden tegen de menselijkheid. Ik geef het de minister van Buitenlandse Zaken maar mee als suggestie. Ik ga nu in op andere sancties die Nederland zou kunnen opleggen. De minister heeft al aangegeven dat president Bouterse alleen welkom is in Nederland als hij naar het Internationaal Strafhof gaat of hier zijn straf anderszins alsnog wil uitzitten in een Nederlandse gevangenis. Dat steunt de ChristenUnie uiteraard ook. Wat gebeurt er echter als de president van Suriname hier naar een internationaal orgaan of een VN-orgaan zou willen gaan? Ahmadinejad kan bijvoorbeeld ook vrijelijk naar de internationale organen afreizen, ook in Amerika. Is Bouterse dan gewoon welkom in Nederland? Hoe zit dit verdragsmatig?

Er zijn ogenschijnlijk tegenstrijdige berichten over uitvoering van de amnestiewet. De advocaat van Bouterse zegt dat Bouterse geen beroep zal doen op de amnestiewet, maar Bouterse zelf zou positief hebben gereageerd op de wet. Wat is nu de stand van zaken? Wij steunen het voornemen om de ontwikkelingssamenwerking op te schorten. Ik hoop dat vandaag duidelijk wordt dat die hulp ook daadwerkelijk wordt opgeschort. Ik zou het jammer vinden om dat nog dagen uit te stellen. Mijn fractie sluit overigens de hulp uit buiten de regering en de overheid. Met hulp van overheid naar overheid moet we echter zo snel mogelijk stoppen, en het liefst vandaag nog. Minister-president Rutte heeft gezegd dat de aanneming van de amnestiewet gevolgen zal hebben voor Suriname, en dat Suriname het zeker zal gaan voelen. Waar doelde de minister-president op, even los van de dingen die al zijn aangekondigd met betrekking tot de diplomatieke relaties met Suriname? Aan welke effecten of maatregelen denkt de minister met betrekking tot de lopende diplomatieke relaties?

Dan het pleidooi om te bekijken of de EU sancties in zou kunnen stellen. Mijn fractie zou zulke sancties steunen, mits het slimme sancties zijn, gericht op het regime en de verdachten zelf, en ze niet de eigen bevolking raken. Ik krijg daar graag een reactie op, net als op de uitspraken van de Hoge Vertegenwoordiger van de EU, Lady Ashton. Ik vind het zeer ongepast dat zij op dit moment, in deze fase, pleit voor verzoening, want dat zit heel dicht aan tegen de opmerkingen van Bouterse zelf dat we dit hoofdstuk van de geschiedenis vooral moeten sluiten. Er moet een krachtige veroordeling volgen van het aannemen van de amnestiewet, ook door de EU, en niet dit soort vergoelijkende taal. Eerst moeten er duidelijkheid en rechtsgang komen, en dan kan uiteraard bekeken worden wat er aan verzoening kan gebeuren in het land.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.