Bron artikel: Nederlands Dagblad / Foto: Piebe Bakker Beeldproductie

van onze redactie politiek

DEN HAAG - Het hervormingsbeleid van het kabinet is neo-liberaal gekleurd. De balans tussen eigen verantwoordelijkheid en solidariteit is zoekgeraakt. Wat overblijft is een ,,verschraalde vorm'' van het christelijk-sociaal gedachtegoed.

Die harde kritiek sprak ChristenUnie-leider André Rouvoet gisteren uit bij de presentatie van het boek 'Over de schutting. Op weg naar niewue solidariteit'. De publicatie is het resultaat van een samenwerkingsproject van drie christelijke organisaties: Sensor, Christennetwerk GMV en het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie.

Rouvoet sprak met zijn reactie steun uit aan CDA-prominent Bert de Vries. Met De Vries ziet Rouvoet een ,,kanteling'' in het denken over solidariteit en gerechtigheid als overheidstaak. Het kabinet zet sterk in op de overgang van verzorgingsstaat naar een participatiemaatschappij. Kern daarvan is dat de burger zijn eigen verantwoordelijkheid neemt. ,,Van een onderschatting van de weerbaren in de samenleving is er nu sprake van een overschatting van de mogelijkheden van de weerbare burger.'' Het is die omslag in denken die bij veel burgers ergernis en onbehagen oproept. Zij ervaren het spreken over eigen verantwoordelijkheid vooral als een legitimatie van bezuinigingen.

Ineke Bakker, algemeen secretaris van de Raad van Kerken, uitte eveneens haar zorg dat de overheid haar positie als vangnet voor zwakken en kwetsbaren in de samenleving prijsgeeft. Bakker en Rouvoet hebben grote aarzelingen over de op handen zijnde Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Zekerheden die door de overheid werden gewaarborgd, worden overgeheveld naar de burger. Bakker zei dat het kabinet ,,in dezen van de kerken wonderen verwacht'', terwijl in de wetstekst de kerken niet eens voorkomen.

Ook Roel Kuiper, één van de redacteuren van het boek, gaf aan dat de overheid een dubbelzinnig beroep op de burgers doet. Enerzijds worden zij opgeroepen goed voor zichzelf te zorgen bij zorgstelsel, levensloopregeling en pensioenvoorziening. Aan de andere kant doet de overheid een voortdurend beroep op burgers om samen met anderen zich verantwoordelijk te weten voor de hele samenleving. Kuiper constateerde dat er achter de 'hervormingsagenda' van het kabinet geen heldere analyse van de problemen schuilt. Evenmin wordt er een visie geformuleerd op de samenleving van morgen.

Ineke Bakker haakte in op de mensvisie die het kabinet lijkt te hebben. Slechts 10 tot 20 procent van de bevolking voldoet aan het ideaal om na lang gezoek te kiezen voor de goedkoopste zorgverzekeraar of energieleverancier. ,,Als burger zit je niet te wachten op die keuzevrijheid. Ik zelf ben niet van plan de kerstvakantie te besteden aan speurwerk naar de goedkoopste zorgverzekeraar.'' Bakker zei verrast te zijn door de uitnodiging van de drie orthodox christelijke organisaties. De meeste leden van die organisaties zijn lid van kerken die niet bij de Raad van Kerken zijn aangesloten. Volgens Bakker is bij genoemde organisaties en de kleinere orthodoxe kerken sprake van een ,,grotere betrokkenheid op de samenleving, vooral op lokaal niveau''.