Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Voorzitter. Excuus dat ik een deel van deze vergadering verstek moet laten gaan.

                Ik maak graag van de gelegenheid gebruik om aan de minister een aantal dingen voor te leggen over de voorliggende stukken en de binnengekomen reacties.

                Ik begin met de uitgangspunten van de ChristenUnie. In onze omgang met het dier dient het altijd als schepsel erkend en behandeld te worden. Dieren per soort en als individueel dier hebben een waarde die los staat van de betekenis of het nut dat het dier heeft voor mensen. Dat houdt in dat er rekening gehouden moet worden met de eigensoortigheid, de gezondheid en het welzijn van het dier. De ChristenUnie vindt het van groot belang dat deze principes toegepast worden in de praktijk. Zij is te spreken over positieve ontwikkelingen die zich in de afgelopen jaren hebben voorgedaan.

Het wettelijk kader voor biotechnologische ingrepen bij dieren wordt gevormd door het Besluit biotechnologie bij dieren. Dat geeft een invulling van de Gezondheids- en welzijnswet voor dieren en voorziet in een toets op ethische en welzijnsaspecten door de Commissie biotechnologie bij dieren, CBD. Daarnaast wordt het gebruik van proefdieren gereguleerd door de Wet op de dierproeven, die voorziet in een toetsing van proeven met dieren door een dierexperimentcommissie, de DEC. De criteria die de CBD hanteert komen grotendeels overeen met het ethisch kader van de ChristenUnie. Hoewel, het kan wat ons betreft duidelijker als het gaat om invulling van de criteria en het gewicht dat elk criterium krijgt bij de uiteindelijke afweging.

Nu één ethische toets wordt voorgesteld voor zowel de Wod als het Bbd te laten gelden, die door DEC's moet worden uitgevoerd, is het de hartgrondige wens van de ChristenUnie dat deze ethische toetsing niet aan kracht en waarde inboet. De Nederlandse vereniging voor proefdierkunde heeft opgemerkt dat de meerwaarde van het Bbd is verbleekt. De vorm van een openbare procedurevergadering blijkt in het veld haar doel te missen. Juridische procedures worden daarnaast vooral gevoerd op vormaspecten. Ons punt is dat de ethische toets van de Gezondheids- en welzijnswet bij dieren een andere invalshoek kent dan de Wod-toets, namelijk meer vanuit de intrinsieke waarde van het dier. Dat punt benadruk ik graag. Ik wil dat gegarandeerd zien. Ik krijg graag ook antwoord op de vraag wat de rolverschuiving bij de CBD betekent in relatie tot medisch en genetisch onderzoek bij mensen. Ik kan mij voorstellen dat als de rol van de CBD wordt uitgehold en er taken overgedragen worden -- bijvoorbeeld onderzoek bij mensen, onderzoek bij dieren, dierproeven, verbetering van medische techniek met het oog op genezing van mensen -- er vervelende dingen kunnen gebeuren en er dingen verloren gaan.

In het verleden heeft de ChristenUnie al gepleit voor meer aandacht voor alternatieven. Wij zijn blij met het 3V-programma van vermindering, verfijning en vervanging. Ik hoor graag een reactie van de minister op het voorstel om een nieuwe focus aan te brengen, gericht op de ontwikkeling van op korte termijn toepasbare verfijningen.

Mevrouw Van Velzen (SP): Ik heb in mijn termijn aandacht gegeven aan de resolutie in het Europarlement. Uw partijvertegenwoordigers hebben daar ook hun naam onder gezet. Die resolutie roept op om op termijn alle non-humane primaten vrij te stellen van dierenonderzoek. Vindt mevrouw Wiegman, met haar europarlementariërs, dat het kabinet een stappenplan moet uitwerken om af te komen van onderzoek op non-humane primaten?

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Ja, die lijn zou ik willen delen. Mevrouw Van Velzen stelt terecht dat wij onderweg zijn om dingen voor elkaar te krijgen. Ik ben heel benieuwd wat dit kabinet verder voorstaat. Waar willen wij uitkomen en hoe komen wij daar? Welke consequenties heeft dat? Wat zijn de randvoorwaarden? Het is belangrijk om die aspecten nationaal mee te nemen. Wat gezegd is in de resolutie kan ik echter delen.

Mevrouw Van Velzen (SP): Ik ben blij met deze uitspraak. In de stukken van het kabinet zit geen enkel stappenplan, niet eens de ambitie om op termijn af te komen van onderzoek op non-humane primaten. Ik nodig het kabinet uit om hierover een toezegging te doen. Anders moeten wij daar misschien een politieke uitspraak over doen.

Mevrouw Wiegman-van Meppelen Scheppink (ChristenUnie): Ik ben benieuwd naar het antwoord van de minister.