Door Elsje Jorritsma

Het gaat om een niet gering belang, zeggen de jongeren: de toekomst van de volgende generaties. Door de gevestigde belangen hardnekkig te beschermen, wordt de rekening van de recessie nu doorgeschoven naar de volgende generatie.

Verreweg de meeste ergernis levert het gemarchandeer met de verhoging van de AOW-leeftijd op. Die móet van de huidige 65  naar 67 jaar, en de pensioenleeftijd dus ook, zegt IJmert Muilwijk, voorzitter van PerspectieF, de jongerenvereniging van de ChristenUnie. „Om de kosten van de vergrijzing in de hand te houden kunnen we niet anders." Hij begrijpt niet waarom werkgevers en werknemers nu alternatieven  mogen gaan bedenken in de Sociaal Economische Raad - alleen omdat de vakbonden mordicus tegen zijn. „De regering moet de leiding nemen, en zich niet laten afzwakken door de sociale partners", zegt hij stellig.

Ook het midden van de jongerencoalitie denkt er zo over: „Er zijn geen alternatieven", zegt voorzitter Harry van der Molen van de CDJA.  „Volstrekt onbegrijpelijk", vindt hij de adviesaanvraag aan de SER. De coalitie was zó dicht bij het historische besluit om de pensioenleeftijd te verhogen. „En dan dit. Het zijn al onzekere tijden, waarom zou je nog meer onzekerheid laten bestaan?" Hij vraagt zich af of het CDA zich realiseert dat het eenderde van zijn Kamerzetels aan jongere kiezers te danken heeft.

De drie jonge voorzitters hadden ook het lef gehad om te kiezen voor een echte 'fiscalisering' van de AOW. „Als ook over de AOW-uitkering belasting betaald wordt - dat is nu niet zo - wordt er ook een bijdrage gevraagd van de babyboom-generatie om het stelsel betaalbaar te houden", zegt Sven Stevenson, voorzitter van de Jonge Socialisten.

Een ander heikel punt dat de jongerencoalitie eensgezind had aangepakt: de woningmarkt. Stevenson: „Jongeren hebben er totaal geen belang bij hoe de woningmarkt nu in elkaar steekt. Ze hebben onvoldoende toegang tot betaalbare huur- of koophuizen en betalen zich blauw aan particuliere verhuurders." Eigenlijk weet iedereen allang welke maatregelen nodig zijn, beweren ze. Afschaffing van de hypotheekrenteaftrek, om  te beginnen. Muilwijk van PerspectieF, boos: „We hebben in dit land letterlijk heilige huisjes. Die aftrek is  in het leven geroepen om starters te helpen, maar drijft de huizenprijs nu juist op."

Iets meer tevreden zijn ze met  de 250 miljoen  om de jeugdwerklooste bestrijden: als iemand een paar jaar werkloos is aan het begin van zijn loopbaan, houdt hij daar zijn hele leven last van. Maar, relativeert  Stevenson:  „Eigenlijk is het niet meer dan het gedeeltelijk terugdraaien van recente bezuinigingen."
Natuurlijk zijn er ook verschillen tussen de  voorzitters, en daarin zijn de partijbeginselen aardig te herkennen. CDA-er Van der Molen had bijvoorbeeld liever gezien dat er concrete afspraken waren gemaakt over hoe de staatsschuld, die door de maatregelen aardig oploopt, wordt afgelost. Maar Jonge Socialist Stevenson denkt dat jongeren het  niet erg vinden om over twintig jaar „één of een paar procent" meer belasting te betalen, zodat er nu goed geïnvesteerd kan worden: „Als er maar werk is, en de kans krijgt je te ontplooien."
Waar komt dat gebrek aan daadkracht van hun leiders volgens hen  vandaan? Van der Molen zegt dat het altijd moeilijk is om gevestigde belangen aan te tasten. „Wij beschouwen de lage collegegelden ook als verworven rechten." Maar je moet af en toe iets durven te veranderen, zegt hij, anders groeit er iets scheef. „Er ontstaat nu voor het eerst het risico dat jongeren het minder goed zullen hebben dan hun ouders. Maar dat willen die ouders helemaal niet!" Van der Molen pleit voor meer evenwicht.  „Jongeren moeten de staatsschuld aflossen. Dat offer wordt van hen gevraagd. Van ouderen wordt gevraagd dat ze wat langer doorwerken: zij leveren dus vrije tijd in, wij geld. Dat is solidariteit."

Jonge Socialist Stevenson:   „Wij zijn geen lobbyclub die alleen naar de belangen van jongeren kijkt.Maar deze generatie ouderen wordt volledig ontzien. De politici vertegenwoordigen teveel de gevestigde belangen. Kennelijk mag er geen stap achteruit gezet worden. Die cultuur moet veranderen. Het is een beetje afgezaagd om aan Obama te refereren, maar die durft tenminste te zeggen: we moeten allemáál een stapje terug doen."
„En daarbij: zijn de belangen die de afgelopen 20 jaar zijn opgebouwd het wel waard om ten koste van alles te worden verdedigd? Als er uit deze crisis is gebleken dat die voor een deel 'nep'  is, gebaseerd op economische groei die niet duurzaam was, niet solide."