De Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Westerwelle, wil de Europese grondwet weer nieuw leven inblazen. Hij wil daarmee zorgen voor efficiëntere besluitvorming in de Europese Unie en nationalistische tendenzen bestrijden. Minister Rosenthal zit namens het Nederlandse kabinet aan tafel.

Het zou beter zijn om de gesprekken over de Europese Grondwet snel te staken, en te werken aan echte oplossingen van de verschillende crises in Europa.

De Europese Unie bevindt zich op dit moment in onrustig vaarwater. De eurocrisis en de schuldencrisis in de verschillende lidstaten vragen om een krachtdadige Europese aanpak. In veel landen zijn er politieke partijen en groepen burgers die als reactie op de problemen in Europa terugverlangen naar een krachtige natiestaat. Maar hadden we niet een nog veel grotere crisis gehad als elk Europees land zijn eigen boontjes had moeten doppen? Duidelijk is dat de Europese samenwerking echt vrede en voorspoed heeft gebracht.

Toch ervaren niet alle burgers in Nederland de voordelen van Europese samenwerking. Dat heeft ook te maken met Brusselse regelzucht en met een gebrek aan efficiëntie, transparantie en democratie van Europese instellingen. Hier hebben de Europese en Nederlandse politiek werk te doen. Het huidige Verdrag van Lissabon geeft daarvoor al de nodige middelen. Om hier nog verbeteringen te bereiken, kunnen de regeringen zeker aanpassingen van het Verdrag bespreken. Maar dat is wat anders dan het opnieuw introduceren van een Europese grondwet.

Waren de meerderheden van de Nederlanders en van de Fransen niet duidelijk genoeg in de referenda over de Europese grondwet? En heeft het door de strot van de burger duwen van zo’n grondwet niet juist gezorgd voor veel weerstand tegen de Europese Unie? Laten politici dat nou voorkomen en eerst eens met het Verdrag van Lissabon werk gaan maken van een Europees klimaat- en milieubeleid, en immigratie- en asielbeleid.

Het Lissabonverdrag functioneert in de praktijk als een Europese grondwet, omdat het boven de nationale wetgeving staat, maar heeft niet de pretentie van een grondwet. En terecht, want de Europese Unie is geen staat zoals Nederland. Pas als er sprake is van een Europese staat, kunnen we ook daadwerkelijk spreken van een Europees volk en een Europese identiteit. Tegen die tijd kan het debat over een Europese grondwet weer gevoerd worden. Laten Europese politici nu vooral aan het werk gaan om de crises in Europa te bestrijden met echte oplossingen.

Dit artikel is geschreven door Robert Heij en Niels Rijke en verscheen op maandag 19 maart 2012 in het Nederlands Dagblad.