PerspectieF is verheugd te lezen dat de minister nog altijd het grote belang van cultuur onderkent. Terecht constateert de minister dat cultuur een belangrijke bijdrage kan leveren aan een pluriforme, internationaal georiënteerde samenleving waarin mensen elkaar proberen te begrijpen en dat het daarom van belang is om zoveel mogelijk mensen in aanraking te brengen met de rijkdom van cultuur. PerspectieF ondersteunt de minister daarom van harte in zijn streven om naast kwaliteit ook het bereiken van publiek en cultuureducatie nadrukkelijk aandacht te geven.

Tegelijkertijd vraagt PerspectieF zich af of de omvang van de bezuinigingen die de staatssecretaris gepland heeft en de snelheid waarmee hij deze wil doorvoeren het bereiken van de door de minister gestelde doelen niet belemmert. Een bezuiniging van € 200 miljoen op een totale begroting van € 900 miljoen is fors, zeker voor een kwetsbare sector als de kunst- en cultuursector. Dat de minister zich daarbij in de eerste plaats richt op ondersteunende instellingen en producenten van cultuur zoveel mogelijk wil ontzien, kan op de goedkeuring van PerspectieF rekenen. Hier schuilt echter wel een adder onder het gras. Als het gaat om vernieuwing en talentontwikkeling binnen de kunsten, ziet de minister namelijk wel een grote rol weggelegd voor juist deze ondersteunende instituten, bijvoorbeeld de fondsen. Deze fondsen worden echter flink gekort op hun budgetten en zullen daarnaast ook nog eens met een groter aantal aanvragen te maken krijgen, doordat instellingen die in het nieuwe cultuurbeleid buiten de basisinfrastructuur vallen ook bij deze fondsen zullen aankloppen. Samen met het stopzetten van subsidies op aparte instellingen voor talentontwikkeling en verlaging van het aantal beurzen valt te vrezen dat voor nieuwe en verfrissende visies en ideeën maar weinig ruimte zal zijn.

De topinstellingen die de minister wil blijven ondersteunen dreigen zo verstoken te raken van voeding met nieuw talent, waardoor hun topkwaliteit op losse schroeven komt te staan. Verarming van het culturele aanbod dreigt en daarmee ook van het maatschappelijk debat. Het gevaar dreigt dat marktoverwegingen allesbepalend worden. Echter, niet alles van waarde is te koop, dat geldt ook voor cultuur.

PerspectieF ziet dus kansen en gevaren in het nieuwe cultuurbeleid. Het is de afgelopen weken gebleken dat de staatssecretaris niet van zins is zijn plannen aan te passen. PerspectieF zal daarom de gevolgen van het nieuwe cultuurbeleid vanaf 2013 kritisch volgen en beoordelen of het doel de kunst- en cultuursector zelfstandiger te maken niet leidt tot een samenleving, waarin de heilzame effecten van kunsten cultuur niet meer werkzaam zijn, doordat de sector ofwel gemarginaliseerd is, ofwel alleen nog maar de stem van de massa en het grote geld verkondigt.

Ben jij geïnteresseerd in de ontwikkelingen van het cultuurbeleid en wil je hierover meedenken bij PerspectieF? Stuur dan een mailtje naar Femke van de Kolk, voorzitter van de werkgroep Onderwijs, Cultuur en Wetenschap via onderwijs@perspectief.nu.