Het voornemen van Rutte-1 om een politietrainingsmissie naar de provincie Kunduz in Noord-Afghanistan te sturen, houdt de landelijke politiek al enkele weken bezig. Het kabinet is op zoek naar steun in de Tweede Kamer. Regeringspartijen VVD en CDA zijn voorstander van de missie, maar hebben vooralsnog slechts steun van de SGP. De PvdA, PVV, Partij voor de Dieren en SP hebben reeds aangegeven tegen de voorgestelde missie zijn. Het is nu aan onze moederpartijen - D66, Groen Links en de ChristenUnie - om hun standpunt te bepalen en de regering al dan niet aan een meerderheid in het parlement te helpen. Politici en experts buitelden de afgelopen dagen over elkaar heen met hun argumenten vóór en tegen de missie.

Het probleem is echter dat de doelstelling van de missie onduidelijk is. VVD en CDA lijken vooral voorstander van de missie omdat zij grote waarde hechten aan de internationale positie van Nederland. Premier Rutte hoopt, om net als zijn voorganger, aan te mogen schuiven bij de G-20 (de 20 grootste economieën ter wereld). Deze missie zal in dit streven waarschijnlijk nauwelijks helpen. In vergelijking met andere bondgenoten is de eventuele bijdrage via deze missie erg mager. GroenLinks, ChristenUnie en D66 hechten vooral veel waarde aan onze internationale verantwoordelijkheid ten opzichte van de Afghaanse burgers en onze bijdrage aan het opbouwen van de rechtsstaat in Afghanistan. Maar ook hierin zal deze missie in het meest positieve geval een minimale bijdrage leveren. Dit heeft te maken met de korte tijdspanne die deze missie beslaat.

In het beoordelen van dit missievoorstel zien wij onze internationale verantwoordelijkheid, en daarmee onze blijvende betrokkenheid bij de Afghanen, als leidend. Nederland heeft de doelstelling geformuleerd om een structurele bijdrage te leveren aan de duurzame opbouw van Afghanistan waarbij de mensenrechtensituatie centraal staat. In onze grondwet staat dat wij de internationale rechtsorde moeten bevorderen. De vraag is waarom we dit juist in Afghanistan moeten doen. We zouden wellicht in andere regio's van de wereld meer resultaten kunnen bereiken. Maar wat Afghanistan onderscheidt van andere fragiele staten is dat de internationale gemeenschap de verantwoordelijkheid op zich heeft genomen voor dit land. De door de VN gemandateerde inval in 2001 heeft het land sterk gedestabiliseerd. Wij zijn verplicht om onze bijdrage te leveren aan de wederopbouw zodat er geen burgeroorlog ontstaat zoals in de jaren ’90 na het vertrek van de Russen. Het is een farce om te veronderstellen dat we hiermee in 2014 klaar zouden zijn.

Wat voornamelijk ontbreekt in het Kunduz-voorstel is een perspectief op de periode na 2014. En dit brengt grote risico's met zich mee. Zo is het van belang dat naast een politiekader een stabiel staatssysteem wordt opgebouwd, waardoor bijvoorbeeld de salarissen van politieagenten ook daadwerkelijk uitbetaald kunnen worden, zodat zij zich niet uit economische noodzaak aansluiten bij milities van moslimfundamentalisten. En hoe zorgen we ervoor dat analfabete agenten hun kennisniveau op peil houden? In het huidige voorstel van de regering is er te weinig oog voor de duurzaamheid van de te bereiken resultaten. Zo verdient de rechtsstatelijke component van de trainingsmissie een zwaardere rol en moet elke verantwoordelijkheid die genomen wordt, op kwaliteit en niet op kwantiteit beoordeeld worden.

Vanuit het oogpunt van duurzame ontwikkeling van Afghanistan is het irreëel en onverantwoordelijk om een commitment voor een periode van slechts drie jaar aan te gaan. Als het parlement voor deze missie stemt, zal het meteen het gesprek moeten beginnen over een bijdrage na 2014. Als er na 2014 een fragiele eerste aanzet is van een politiemacht blijft het absoluut noodzakelijk dat Nederland aanwezig blijft in Kunduz. We moeten blijven investeren in politietraining, het maatschappelijk middenveld en de justitiële keten.

Onze moederpartijen waren voorstander van het behouden van de 0,8% ontwikkelingshulpgeld. Wij hebben ze hierin van harte gesteund omdat wij solidair zijn met diegenen die het minder hebben. Wij zijn ervan overtuigd dat goede ontwikkelingshulp uiteindelijk zal leiden tot sterke samenlevingen en stabiele regio's, waarmee dit indirect ook in ons eigenbelang is. Wij zien ons huidige pleidooi voor een langdurige commitment in Afghanistan in hetzelfde licht. We roepen de achterban van onze moederpartijen op om in te zien dat meer ontwikkelingsgeld en meer militaire inzet in Afghanistan twee zijden van dezelfde munt zijn. Het zijn beiden uitingen van onze internationale verantwoordelijkheid. Dit moeten onze fracties ook durven te verdedigen.

Na de Koude Oorlog heeft de internationale gemeenschap Afghanistan in de steek gelaten. Dit resulteerde in een jarenlange burgeroorlog en een mensonterende dictatuur. Die foute inschatting heeft generaties later nog steeds enorme impact op de internationale veiligheid. De Nederlandse politiek moet de keuze durven maken voor duurzame ontwikkeling van Afghanistan. Dit kan alleen samen met internationale partners. Er moet een 2020 strategie komen voor Afghanistan waarbinnen een nieuwe Nederlandse missie ook te verantwoorden is.

Dit artikel is geschreven door Eline van Nistelrooij (voorzitter Dwars), Maarten Koning (voorzitter Jonge Democraten) en Robert Heij (voorzitter PerspectieF) en is op 27 januari verschenen in de Volkskrant.