Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie) bepleit een integrale aanpak,
waarbij niet alleen wordt gekeken naar de problematiek van de hangjongeren,
maar ook naar de voorzieningen in de wijk. Bij de problemen in
de wijk Ondiep is duidelijk geworden dat overlast en criminaliteit van
bepaalde groepen jongeren niet effectief worden teruggedrongen.

Daarom is besloten tot een intensievere aanpak, waarin het veiligheidshuis
een belangrijke rol speelt. Het renoveren of verkopen van oude
sociale huurwoningen draagt niet per definitie bij aan de leefbaarheid van
de wijk. Er moet vooral worden ingezet op handhaving en de sociale en
economische ontwikkeling van de bewoners.

De problemen worden vaak veroorzaakt door jongeren die geen startkwalificatie
hebben, niet werken en ook niet actief op zoek zijn naar werk
of een opleiding. Dat leidt tot verveling en vaak tot overlast die soms
grote proporties aanneemt. Deze jongeren moeten worden gestimuleerd
om een opleiding te volgen of een baan te zoeken. Bij sommige moet
worden ingezet op preventie, maar bij een specifieke harde kern van
jongeren moet worden gekozen voor een repressieve aanpak. Door deze
jongeren uit de anonimiteit te halen, is strafbaar gedrag makkelijker op te
sporen. Er is intensief contact met wijkagenten, jongerenwerkers en buurtvaders
nodig, zodat bekend is om welke jongeren het gaat. Wanneer
wordt de verwijsindex voor risicovolle jongeren ingevoerd? De minister
van Justitie heeft bij het debat over het wetsvoorstel over gedragsbeïnvloeding
jeugdigen laten weten dat de inzet wordt versterkt om bezit dat
met criminele activiteiten is behaald, te ontnemen. Wordt het project dat
in Rotterdam is gestart, hierbij betrokken?

Uit onderzoek blijkt dat het beter is om het gezin integraal te begeleiden
dan om alleen de probleemjongere onder handen te nemen. Hierbij kan
de gezinscoach ook een rol spelen. Als de jongeren in de veiligheidsketen
terecht zijn gekomen, moeten zij worden aangemeld bij de preventieve
jeugdzorg, die dan bij de gezinnen thuis dient te komen. Tegelijk met het
bezoek van de wijkagent moet opvoedingsondersteuning worden aangeboden,
zodat broers en zussen bij dit traject kunnen worden betrokken.
Het is belangrijk dat de centra voor jeugd en gezin de problemen vroegtijdig
opsporen en goed samenwerken met de veiligheidsketen en met de
eerstelijnszorg, het onderwijs, de jeugd-ggz, het jeugdloket van de centra
voor werk en inkomen, de sociale dienst, politie en justitie. Daardoor kan
een volledig beeld ontstaan van deze jongeren en de gezinnen waar zij
uitkomen. Hoe kan deze samenwerking worden verbeterd?

De mogelijkheden van de overheid zijn beperkt omdat de ouders primair
verantwoordelijk zijn voor de opvoeding van minderjarige kinderen. Bij
minderjarige kinderen zijn er echter wel meer mogelijkheden om de
schade te verhalen op de ouders dan bij meerderjarige kinderen. De
fractie van de ChristenUnie heeft destijds een voorstel gedaan om de
ouders te betrekken bij de naleving van een zogeheten «doe normaal»-
contract, zodat de sociale omgeving van de jongere wordt betrokken bij
het verbeteren van zijn gedrag. Wordt op grond van de ervaringen met de
pilot in Rotterdam overwogen om dit landelijk in te voeren?
In het verleden heeft de ChristenUnie gepleit voor het ondersteunen van
buddyprojecten, waarbij jongeren uit de risicogroepen worden begeleid
door oudere jongeren of volwassenen. Dit soort trajecten bieden goede
kansen dat de situatie van jongeren wordt verbeterd. Een andere methode
waarvan is gebleken dat zij werkt, is de Multi system therapy, waarbij het
gezin als uitgangspunt wordt genomen om allerlei vaardigheden aan te
leren. Welke mogelijkheden zijn er om dit soort projecten op te pakken en
te verbeteren? Is het niet veel effectiever om mensen vrijwillig te laten
meewerken dan om opvoedingsondersteuning op te leggen? Op welke
manier wordt dit opgelegd? Wat is de juridische onderbouwing van de
verplichte opvoedingsondersteuning?

Nadere gedachtewisseling
Mevrouw Ortega-Martijn (ChristenUnie) juicht de inzet van het kabinet
om alcoholmisbruik tegen te gaan toe en vraagt om deze maatregelen uit
te breiden naar het blowen, omdat daardoor ook overlast wordt veroorzaakt.
Verder vraagt zij om een bredere invoering van de multi system
therapy (MST).