Bijdrage Stieneke van der Graaf aan een algemeen overleg met minister van Nieuwenhuizen Wijbenga van Infrastructuur en Waterstaat en staatssecretaris van Veldhoven-van der Meer van Infrastructuur en Waterstaat

Kamerstuknr. 34 775

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):

Dank u wel, mevrouw de voorzitter, voor het woord. Ook ik zet even mijn timer aan.

Ik zal namens de ChristenUnie spreken over de regio en de Randstad, over spoor, over fiets, de binnenvaart en de wegen. Ik hoop er rap doorheen te kunnen gaan. De ChristenUnie zet voor het spoor in op kortere reistijden en een betere dienstverlening op een aantal trajecten. Allereerst ben ik benieuwd naar de verkorting van de reistijden tussen Noord-Nederland en de Randstad. Ik heb daarover een motie ingediend, die ook is aangenomen, om in ieder geval de directe intercityverbindingen met Enschede, Groningen en Leeuwarden op peil te houden als de sprinterdiensten aan het hoofdrailnet worden toegevoegd. Ik hoor graag de stand van zaken van de Staatssecretaris. Ik wil ook vragen naar kansen voor een verdere verkorting van de reistijden en een eventueel hogere frequentie tussen de Randstad en Leeuwarden, Groningen en Emmen.

Kan de Staatssecretaris met de regionale overheden snel tot besluitvorming komen op een aantal trajecten? Ik noem de Valleilijn en het doortrekken van de Valleilijn naar Utrecht en het vergroten van de capaciteit van stations. Die zogenaamde «kippenlijn» wordt steeds drukker en er is een behoefte om door te kunnen rijden zodat reizigers niet meer hoeven over te stappen. Ook op het traject Sneek–Leeuwarden zijn meer treinen in de spits ontzettend welkom. Richting Zwolle en Enschede is er ontzettend veel behoefte aan het verkorten van de reistijd. Is de Staatssecretaris bereid om met de regio tot afspraken te komen? Is zij ook bereid om verder onderzoek te doen naar trajecten waar knelpunten zijn, zoals op de IJssellijn? Wat zijn de ontwikkelingen op de Railterminal Gelderland? Dan Amsterdam Centraal. Daar wordt gekozen voor negen sporen. Ik heb gelezen dat de meerkosten voor een tiende spoor op een later moment vergelijkbaar kunnen zijn. Kan de Staatssecretaris toelichten waarom ze nu toch kiest voor negen sporen en niet voor tien, ook als we kijken naar de verwachte reizigersgroei? Bij Amsterdam Zuid komt een extra perron voor internationale treinen, maar is binnenlands medegebruik wel haalbaar, ook als er op station Zuid een veiligheidscheck moet worden gedaan voor de Eurostar?

Ik dank de Staatssecretaris voor de toegestuurde stand van zaken van de overwegveiligheid en de aanpak van elf onbewaakte overwegen. Voor ruim 100 onbewaakte overwegen zijn nu afspraken gemaakt. Ik zie uit naar de verdere uitvoering van mijn motie over het maken van een verdere risicoanalyse en een plan van aanpak om de gevaarlijkste overwegen met spoed aan te pakken.

Kom ik bij de regio Utrecht. In het regeerakkoord staat een betere ov-verbinding voor Utrecht Science Park en De Uithof en de ontlasting van het nationale knooppunt Utrecht Centraal genoemd. Hoe verlopen de gesprekken met de regio? Is er zicht op een oplossing in het najaar? Voor vragen over de NRU en de internationale spooragenda sluit ik aan bij vragen die collega’s al hebben gesteld.

Dan het mobiliteitsfonds richting de toekomst. In het regeerakkoord staat het voornemen dat we het Infrastructuurfonds gaan omvormen naar een mobiliteitsfonds, waarbij de opgave voor mobiliteit veel meer centraal komt te staan. Nu zien wij vaak deeloplossingen. Modaliteiten kruisen elkaar: een vaarweg met een brug erover, de overstap van fiets of bus op de trein. Maar wij zoeken juist naar integrale oplossingen. Op welke manier wordt de omvorming naar het mobiliteitsfonds nu aangepakt? Hoe zorgen we ervoor dat we al voor 2030 met integrale oplossingen aan de slag kunnen, dus nog voordat het mobiliteitsfonds er is? Ik lees in de kabinetsbrief dat de omvorming van het fonds gunstig uitpakt voor complexe, brede gebiedsopgaven in met name stedelijk gebied. Dat roept bij mij de vraag op hoe de regio hierin een plek kan krijgen. In de NMCA zien we dat knelpunten zich niet alleen in de Randstad voordoen. Hoe willen de bewindspersonen de regio een plek geven in de nieuwe systematiek? Graag een reactie.

Dan Kornwerderzand. Vorige week bracht ik met collega Von Martels een bezoek aan de Afsluitdijk. Ik weet ook dat andere collega’s daar zijn geweest. We hebben de sluizen bij Kornwerderzand gezien. De verbreding van de sluis biedt grote kansen voor de economische ontwikkeling in de regio, ook in de brede achterliggende regio. Eerder is een motie van mijn hand aangenomen over een betere betrokkenheid van het Rijk bij de regio om samen de schouders eronder te zetten en aan een goed plan te werken. De Minister meldt in haar brief dat er nog veel werk ligt en dat het niet lukt om al voor de zomer tot een besluit te komen. Dat wordt dus over de zomer getild. Het is goed nu te vernemen dat er samenwerking is. Ik vraag de Minister naar de laatste stand van zaken.

In het voorjaar heb ik een bezoek gebracht aan een woonwijk in Harderwijk en een fractiegenoot van mij was in Maassluis. Bij beide plaatsen staan verouderde geluidsschermen langs de snelweg. In beide gevallen staat renovatie van de schermen door Rijkswaterstaat in de planning. Ook bij Heiloo en Heiningen, waarover we gisteren een petitie hebben ontvangen, wordt overlast gemeld. In het vorige MIRT-debat heeft de Minister gezegd hier nog eens kritisch naar te zullen kijken. In Harderwijk doet zich nu de opmerkelijke situatie voor dat voor de bestaande woonkernen de Wet milieubeheer geldt, maar voor de nieuwbouwwijk Harderweide de strengere Wet geluidshinder. Het gevolg is dat bij de bestaande woonkernen een scherm van 2,5 tot 3 meter volstaat en dat bij de nieuwbouwwijk een scherm van 8 tot 12 meter wordt geplaatst. Is de Minister het met mij eens dat hierdoor een ongelijke situatie ontstaat? Kunnen we niet toewerken naar één geldende norm, waarbij de situatie gaandeweg kan worden verbeterd, ook voor bestaande situaties? Graag een reactie van de Minister daarop. Bij berekeningen blijkt er geen overschrijding te zijn, maar bij daadwerkelijke metingen soms wel. Ook op andere punten zit de overlast dicht tegen de norm aan. De bewoners merken dat de druk en daarmee ook de overlast toeneemt. Kloppen de berekeningen wel? Is de Minister bereid om hierover het overleg met de gemeente aan te gaan? In een aantal gevallen heeft Rijkswaterstaat op korte termijn plannen om geluidsschermen te renoveren. Dit lijkt ons een uitgelezen kans om samen met de lokale en provinciale overheid te kijken of schermen eventueel verhoogd kunnen worden. Is de Minister bereid om dit samen met de decentrale overheden op te pakken?

Dan de bomenkap langs de provinciale wegen. Ik heb daarover Kamervragen gesteld, want wij maken ons daar zorgen over. Wij denken dat hier veel meer maatwerk nodig is. Die ruimte heeft de Minister ook geboden in de antwoorden op onze vragen. Hoe gaat zij ervoor zorgen dat bij de besteding van het geld voor verkeersveiligheid echt maatwerk wordt toegepast, zodat de grootschalige bomenkap waarvoor gevreesd wordt, wordt voorkomen? Gisteren lazen we ook dat langs het spoor 100.000 bomen gekapt of gesnoeid moeten worden. Ik snap de gedachte dat we vertragingen willen terugdringen, maar ook hier de vraag: kan er niet meer maatwerk komen om een massale bomenkap te voorkomen? Wij gaan fors investeren in de verkeersveiligheid op de N-wegen. Er liggen al concrete plannen voor een aantal wegen: de N35, de N50, de N59. Welke rijks-N-wegen zijn er nog meer in het vizier? Wordt de N35 nu in zijn geheel aangepakt? De N36 tussen Almelo/Wierden en Ommen staat bekend om veel zware ongelukken. Eerder is er een motie aangenomen om het hele tracé te verbreden. Is op korte termijn een verbreding van het wegprofiel mogelijk, zo vraag ik de Minister.

Voorzitter, dan de binnenvaart. Gisteren hebben wij een petitie ontvangen van binnenvaartschippers die zich zorgen maken over de toekomst van de binnenvaart en dan met name voor de kleinere schepen. Die ervaren veel problemen in de praktijk door technische eisen en geluidseisen. De diversiteit in de sector staat ook onder druk. Is de Minister bereid om met de binnenvaartsector in overleg te gaan over deze noodkreet? Hoe wil de Minister de diversiteit in de binnenvaart behouden?

Voorzitter, dan de fiets. Het is mooi dat er een uitgebreide brief over het fietsbeleid is gekomen, inclusief de ambitie van 3 miljard extra fietskilometers. Dat is niet niks. Ik heb gelezen dat er veel plannen voor fietsen-stallingen en snelfietsroutes liggen, maar is er al zicht op een concrete uitwerking en op cofinanciering door gemeenten en provincies? Welke plek krijgt de fiets nu eigenlijk in de integrale gebiedsaanpak binnen het MIRT? Graag een reactie.

De voorzitter:

En uw slotzin is?

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):

Dan vraag ik naar twee knelpunten. De A28. Daarover hebben we een motie ingediend om ook te kijken naar de doorstroming boven Zwolle. Kan de Minister de stand van zaken geven: hoe verloopt het overleg met de bestuurders? Het knooppunt A1–A30 bij Barneveld is een heel berucht fileknelpunt. Het is van belang dat we dat snel gaan aanpakken. Komt er spoedig een startbeslissing voor een betere bereikbaarheid van de Regio FoodValley?

Daar laat ik het bij, dank u wel.

De voorzitter:

U ook bedankt. Er is een vraag van de heer Dijkstra aan u.

De heer Remco Dijkstra (VVD):

Over dat laatste punt: de A1–A30. Er zijn nu werkzaamheden bij Hoevelaken, iets verderop. We zien inderdaad dagelijks de files vanaf Amers-foort richting Barneveld: «knooppunt Ei». Er gebeurt heel veel bij Hoevelaken en dat is goed. Het is een afgebakend traject, maar zou het niet heel handig zijn om, als dat straks is afgerond, vlekkeloos door te gaan naar die twaalf kilometer, of wat is het, richting «knooppunt Ei», eventueel inclusief de boog en op langere termijn de fly-over? Zou dat niet een goed idee zijn? Is de ChristenUnie dat met mij eens?

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):

De ChristenUnie vindt dat een heel goed idee. Het is goed om in aansluiting op het knooppunt Hoevelaken en de aanpak daar te kijken naar extra mogelijkheden om dat aan te pakken. Dus daar vindt de VVD de ChristenUnie aan haar zijde.

De heer Remco Dijkstra (VVD):

We moeten het samen doen. Het Rijk heeft een rol, maar ik denk ook de provincie en de gemeenten zelf. Kunnen we dan ook samen optrekken richting onze provinciale bestuurders, ook met de verkiezingen die eraan komen in gedachten; laten we daar eerlijk in zijn. Dan kunnen we stappen zetten om de A1–A30 echt een stukje verder te helpen. Er is natuurlijk al geld voor beschikbaar gesteld. Als Rijk hebben we dat ook gedaan, maar moet de provincie niet ook over de brug komen?

Mevrouw Van der Graaf (ChristenUnie):

Ik weet niet wat de verkiezingen hier precies mee te maken hebben. Voor de ChristenUnie geldt dat hier een knelpunt ligt en dat de mensen het verdienen dat daarvoor een oplossing komt. Ik zei al dat de ChristenUnie het belangrijk vindt dat dit knelpunt wordt aangepakt. U kunt ervan uitgaan dat wij hierover ook contact hebben met onze bestuurders in de regio. Maar laten we hiermee aan de slag gaan.

De voorzitter:

Hartelijk dank.

Verdere informatie