Ruim een jaar geleden hebben de ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Veiligheid en Justitie het actieplan tegen kindermishandeling ‘Kinderen veilig’ gelanceerd (1). Tussen 2012 en 2016 wil de regering met behulp van een brede samenwerking van medici, school, jeugdzorg en justitie kindermishandeling effectiever laten herkennen, stoppen en voorkomen. Bij het laatste kiest de regering bijvoorbeeld voor opvoedingscursussen voor alle ouders met de nadruk op risicogroepen.

PerspectieF is blij met de erkenning van de problematiek door de overheid. Toch ontbreekt de rol van de bevolking. Enkel een publiekscampagne is onvoldoende om de mensen bewust te maken van hun noodzakelijke medewerking. Volgens PerspectieF kan de samenwerking nog beter door organisaties zoals ‘NO KIDDING’ of ‘defence for children’ bij de bewustwording te betrekken. Evenzo moeten sportverenigingen en kerken betrokken worden om de bevolking alerter te maken. Het onderwerp kindermishandeling biedt niet de luxe om hulpbronnen achterwege te laten. De huidige onvoldoende samenwerking laat zien dat de regering het draagvlak onder de bevolking overschat. Er overheerst scepsis bij het onderwerp. Velen is onduidelijk wat kindermishandeling precies is (2). Zo veroorzaakte voormalig staatssecretaris Veldhuijzen van Zanten onzekerheid onder de bevolking door te stellen dat kindermishandeling ook betrekking heeft op ‘kinderen die zonder ontbijt naar school gaan en kinderen die erbij lopen op een manier waardoor ze gepest kunnen worden’. Duidelijke communicatie over de definitie en de prevalentie helpt de burger om de noodzaak van ingrijpen in te zien. Signalen van kindermishandeling kunnen namelijk niet door de overheid opgemerkt  worden, maar moeten uiteindelijk door burgers worden opgemerkt

In het nieuwste rapport van de Inspectie van de Gezondheidszorg wordt duidelijk dat ook het draagvlak onder de professionals nog enige verbetering behoeft (4). De Inspectie constateerde dat er in 2010 nog veel schortte aan de herkenning van kindermishandeling door huisartsenposten. Zij dienen een belangrijke rol hierin te spelen, maar ontbreekt het hiervoor aan kennis. Vele huisartsen vinden het niet nodig om bijgeschoold te worden, omdat zij het idee hebben dat zij nooit met kindermishandeling te maken krijgen. Zij gaan er niet vanuit dat het vaak voorkomt, waardoor verschillende herkenningsinterventies nauwelijks doorgevoerd worden. Natuurlijk is het maar de vraag of huisartsenposten zonder voldoende kennis en bijscholing een juiste inschatting over de hoeveelheid gevallen kunnen maken. Mede door eerdere prevalentiestudies is het onwaarschijnlijk dat zij nooit kindermishandeling tegen komen. Vervolgens rekent de Inspectie erop dat veel gevallen van kindermishandeling die bij de huisartsenposten terecht komen, niet als zodanig herkend worden. De Inspectie vindt dat er een bredere samenwerking moet komen met het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling en dat medewerkers beter geschoold dienen te worden. Eind dit jaar nog moeten alle 122 huisartsenposten aan alle voorwaarden voldoen. Lukt dit niet, dan neemt de Inspectie maatregelen.

Het afgelopen congres van 23 november over kindermishandeling laat zien dat PerspectieF zich betrokken in wil zetten om een gevoelig onderwerp aan te kaarten. De overheid speelt hierbij een ondersteunende rol, de bal ligt vooral bij de burgers. Zij moeten hun verantwoordelijkheid zelf nemen door niet weg te kijken als er sprake is van mogelijke tekenen van kindermishandeling. Voor de kinderen kan deze kleine stap tot grote veranderingen leiden.

Help ons en denk mee over dit onderwerp. Mail jouw reacties en ideeën naar gezondheid@perspectief.nu

(1)    Actieplan aanpak kindermishandeling 2012-2016 'Kinderen Veilig'; te vinden bij: www.rijksoverheid.nl

(2)    Online analyse-‘Kindermishandeling onvoldoende aangepakt’; te vinden bij: www.nphf.nl

(3)    Feiten en cijfers over kindermishandeling in Nederland; te vinden bij: www.no-kidding.nu

(4)    Signalering kindermishandeling op huisartsenpost nog niet optimaal; te vinden bij: www.igz.nl