Week 5 staat in het teken van werkbezoeken aan de eilanden St. Eustatius en Saba. Ik heb er bewust voor gekozen om langer dan een dag op de eilanden te blijven. Meestal blijven delegaties maximaal 1 dag met overnachting. De bewoners zien dit als een gebrek aan interesse in hun problemen. Zij vragen zich af hoe een minister die ‘s ochtend aankomt en ‘s middags weer vertrekt weet wat er allemaal aan de hand is. Ik wil de sfeer proeven en met zoveel mogelijk mensen praten. Om op de eilanden te komen moest ik vliegen via St. Maarten. Voor 10 oktober 2010 kon men direct van Saba vliegen naar St. Eustatius. Ook dit wekt momenteel irritaties op. De tarieven zijn vreselijk gestegen en er zijn minder vluchten per dag. Mensen raken hierdoor nog meer geïsoleerd en er ontstaan problemen als patiënten acuut uitgezonden moeten worden voor een medische handeling.

Nederland heeft 8% van de aandelen van WINAIR in handen, de rest is in handen van de regering van St. Maarten. Graag wil ik weten wat de mogelijkheden zijn om dit vervoersmiddel toegankelijker te maken voor de bewoners van deze twee eilanden. Voor mij was het deze week vliegtuig in, vliegtuig uit. Het was een vermoeiend, maar erg vruchtbaar werkbezoek op de eilanden. Ik heb wel even gevoeld wat het betekent als je bijvoorbeeld twee keer per week naar St. Maarten moeten vliegen voor een nierdialyse.

Saba heeft ongeveer 1600 mensen en St. Eustatius ongeveer 3300. Ik ben op beide eilanden warm ontvangen. Ook voor deze eilanden geldt dat de bewoners redelijk ontevreden zijn met wat zij noemen de ongelijke behandeling van Nederland ten opzichte van Europese Nederlanders. Ik heb voldoende en waardevolle informatie gekregen over de ervaringen sinds 10 oktober 2010. Zowel van burgers, bestuurders, professionals, ambtenaren en ondernemers. Mensen waren bereid om mij ook te voorzien van verschillende documenten. Mijn koffer gaat zeker een aantal kilo’s zwaarder terug naar Nederland. Ik heb naar mijn mening een gebalanceerd beeld gekregen van de problemen met de uitvoering van wet- en regelgeving sinds 10 oktober 2010. Ook in dit weekverslag zal ik een korte impressie geven van de verschillende gesprekken en werkbezoeken. Zoals reeds gezegd zal ik al deze informatie verwerken in een notitie die ik op 7 september gedurende het Algemeen Overleg over de stand van zaken op de BES-eilanden wil overhandigen aan minister Donner van Binnenlandse Zaken.

Saba
Op dinsdag 9 augustus kwam ik aan op Saba. Ik werd opgewacht door de gedeputeerde en een eilandraadslid. Vanaf het vliegtuig werd ik gereden naar een school genaamd ‘sacred hearts’. Hier had ik een gesprek met de directeur en een docent over de ontwikkelingen in het onderwijs. Zij waren redelijk tevreden met de ontwikkelingen en waren blij dat minister Bijsterveld een aantal klachten serieus heeft genomen en gezocht heeft naar oplossingen. Het was een kleine school, maar alles oogde erg professioneel. Ook het expertisecentrum is bemand en operationeel. Er is een aparte klas van ongeveer 23 kinderen met een remedial teacher. De praktijk moet uitwijzen of dit te hanteren is. Er zijn veel kinderen met een bepaalde achterstand die een aparte behandeling nodig hebben. De vrije schoolboeken zijn goed ontvangen. Hoewel zij zeggen dat zij onvoldoende zijn gekend in het vaststellen van de lijst van schoolboeken. We moeten wel gaan voorkomen dat het schoolgeld niet in een verkapte vorm als ouderbijdrage geheven gaat worden.

De rit ging verder naar een bezoek aan het zorgkantoor. In de volksmond wordt het de ambassade van Nederland genoemd. Dat zegt al iets over de gevoelens die mensen hebben over de gezondheidszorg. Ik kreeg een uitleg over de manier hoe de zorg is geregeld en welke knelpunten er zijn. In mijn notitie zal ik uitgebreid ingaan op deze knelpunten en mogelijke oplossingen.

De rit ging verder naar de dependance van RCN op Saba. Daar heb ik uitgebreid gesproken over de verschillende problemen waar ik al tegenaan ben gelopen en mogelijke oplossingen.

Ook heb ik een bezoek gebracht aan het ziekenhuis op Saba en het bejaardentehuis. Ik ben erg geschrokken van de situatie daar. Hier kreeg ik te horen dat de Rijksregering zijn afspraak om zorg te dragen voor een nieuw ziekenhuis niet zal nakomen. De plannen zijn gewijzigd en er wordt nu renovatie voorgesteld. De stichting moet zelf zorg dragen voor een lening en de Rijksoverheid zal daarvoor garant staan. Ik wil hier het fijne van weten.

Groeiende inflatie
De volgende dag had ik een bijeenkomst met de gezaghebber en een gedeputeerde en een aparte bijeenkomst met eilandsraadsleden. Zij gaven hun visie op de ontwikkelingen op Saba en de groeiende ontevredenheid. Zij hebben een aantal brieven geschreven aan de Rijksoverheid waarin zij hun zorgen formuleerden. Mijn grootste zorg is de alsmaar stijgende inflatie. Hierdoor hebben investeerders een pas op de plaats gemaakt. Gelukkig dat staatssecretaris Weekers al wijzigingvoorstellen heeft aangekondigd. Daar zijn zij blij om, maar achten het een pleistertje op een wond. Het CBS heeft net de cijfers van de prijsstijging gepresenteerd van het laatste kwartaal. Saba komt uit op 8%.

Schrijnende omstandigheden gezondheidszorg
Ook de uitvoeringsproblemen in de gezondheidszorg heeft hun aandacht. De problemen blijken hier schrijnender ten opzichte van die op Bonaire. Het duurt te lang voordat een verzoek voor uitzending voor een medische behandeling wordt gehonoreerd. Daarnaast moeten mensen de beschikking hebben over een bankrekening waar het geld voor de vergoeding op gestort kan worden. Veel mensen hebben dit niet omdat in het verleden alles via cheques ging. Het overmaken van dagvergoedingen verloopt nog te traag waardoor mensen zonder geld in het buitenland zitten. Of zij komen aan in het buitenland en er is niet geregeld. Anderen krijgen recepten mee met Franse medicijnen die niet in Nederland geregistreerd zijn, waardoor zij deze niet vergoed krijgen met alle gevolgen van dien. Er is voor gekozen dat de identiteitkaart tegelijk de verzekeringskaart is, maar dit wordt in het buitenland niet geaccepteerd. Ook kunnen alleen patiënten met een Nederlands paspoort Guadeloupe binnenkomen. Ik kan zo doorgaan, maar dat is niet nodig. De Rijksoverheid moet deze uitvoeringsproblemen zo spoedig mogelijk oplossen. Als klap op de vuurpijl wordt hier gesproken over overlijdensgevallen die voorkomen had kunnen worden als er tijdig en adequaat was gehandeld. Dit soort klachten moeten wat mij betreft wel onderzocht worden. In een kleine gemeenschap gaat alles als een lopend vuurtje en het vertrouwen in de Rijksoverheid en haar gezondheidszorg brokkelt met de dag af.

Tegen mij is gezegd dat de nieuwe regeling zorgwet en zorgverzekering zonder de betrokkenheid van bestuurders tot stand is gekomen. Dit wil ik graag uitgezocht hebben, daar in artikel 209 van de WOLBES (Wet Openbaar Lichaam BES) staat opgenomen dat bij nieuwe wet- en regelgeving de bestuurders van de BES-eilanden moeten worden betrokken. Mijn eerste observatie is dat de uitvoering momenteel problemen oplevert, doordat er te weinig rekening is gehouden met cultuur, identiteit, kleinschaligheid, maar ook de ontwikkelingsfase waar het eiland zich in bevindt. Deze eilanden liggen qua ontwikkeling tientallen jaren achter op Nederland. Daar wordt te weinig rekening mee gehouden in de uitvoering. De invoering moet gelijkmatiger plaatsvinden.

Bestuur Saba
Ook voor Saba geldt dat de vrije uitkering te laag is, waardoor het bestuurscollege moeilijk kan besturen. Mede door de hoge inflatie is het niet mogelijk om lokale belastingen te introduceren, waardoor het bestuurscollege zelf te weinig inkomsten heeft. Samengevat geven politici en bestuurders aan dat de Rijksoverheid haar afspraken niet nakomt. Dit is niet wat zij hadden verwacht m.b.t. een aanvaardbaar voorzieningenniveau. Daarnaast hebben zij er problemen mee dat alles via Bonaire moet gaan. Hier zetelt de hoofdafdeling van RCN. Zij zeggen dat zij hebben gekozen voor directe banden met Nederland en dat is nu niet het geval.

Bezorgde burgers
Deze dag had ik ook een besloten ontmoeting met bezorgde burgers. De emoties liepen soms hoog op, maar het was mogelijk om alles in goede banen te leiden. De waarnemend- gezaghebber was bij deze bijeenkomst aanwezig. Ik werd geconfronteerd met de persoonlijke verhalen waardoor de al verkregen informatie over schrijnende problemen een gezicht kreeg. Ik verval in herhaling als ik alles weer gaat benoemen. Er zijn wat ‘harde woorden’ gevallen richting de Rijksoverheid. Mensen voelen zich miskend en zeggen dat hun situatie slechter is dan voor 10-10-10. Wat mij opvalt op Saba is dat veel mensen vrezen voor hun baan als zij hun ontevredenheid zouden uiten.  Dat kwam ook naar voren gedurende de bijeenkomst. In hoeverre is op dit eiland vrijheid van meningsuiting een recht? Ook deze rechten moeten door de Rijksregering gewaarborgd worden. Op Saba was er veel ontevredenheid over de situatie, maar dit ging niet gepaard met dreigementen zoals op Bonaire.

Ondernemers op Saba
Ik heb ook apart gesproken met ondernemers die hun zorgen uiten over het fiscaal systeem en de impact hiervan op de lokale economie. Het is voor hen ‘zuur’ om te constateren dat investeerders zich terughoudend opstellen en afwachtend zijn wat er nog meer gaat gebeuren onder andere met betrekking tot de vastgoedbelasting. Deze belasting zal geheven worden over de bezittingen van ondernemers in de plaats van winstbelasting. Gezegd wordt dat dit alternatief negatief van invloed zal zijn voor het investeringsklimaat. Graag hoor ik van staatssecretaris Weekers wat de stand van zaken hierover is. Overigens moet ik melden dat men het daadkrachtige optreden van de staatssecretaris erg waardeert, die al een aantal concept wijzigingvoorstellen heeft ingediend om de economische situatie te stabiliseren en het investeringsklimaat te herstellen. Ik heb begrepen dat het een pleister op de wond is, maar ik zal de wijzigingsvoorstellen afwachten. De ondernemers willen een fiscaal systeem dat werkt. Zij vinden het schandalig dat zij bij de hele opzet van het fiscaal systeem niet zijn betrokken. Zij dreigen met actie.

Centrum voor Jeugd en Gezin
Aan het begin van de avond had ik nog een gesprek met het hoofd en de jongerenwerker van Centra Jeugd en Gezin. Dit centrum is door onze voormalige minister van Jeugd en Gezin André Rouvoet gekomen. Het centrum begint bekendheid te krijgen bij de bevolking. Vooral het consultatiebureau wordt redelijk goed bezocht. Echter valt er een groep, namelijk de 12-plussers, tussen wal en schip. Er zijn middelen nodig voor de ontwikkeling van de kinderen, maar ook voor opvoedingscursussen. Ook op Saba, is er sprake van tienerzwangerschap. Daarnaast is er een redelijke groep erg getraumatiseerd die deskundig begeleid moeten worden. Op Saba hebben de mensen de mentaliteit dat werk voor inkomen gaat. Hierdoor hebben alleenstaande moeders soms 3 banen, waardoor er weinig tijd over blijft voor de opvoeding va de kinderen. In bepaalde gevallen kan zelf gesproken worden over verwaarlozing. Tegemoet komen aan het verzoek van de BES-eilanden om in aanmerking te komen voor kinderbijslag, zal meer ruimte creëren voor deze ouders dat zij tijd besteden aan hun kinderen. Investeren in preventie verdient zich weer terug. Daarnaast zijn er financiële middelen nodig om de jongeren uit hun isolatie te halen door bijvoorbeeld uitwisselingsprogramma’s

St. Eustatius
Op 11 augustus had ik aan het begin van de middag een gesprek met het bestuurscollege van St. Eustatius en de gezaghebber. Zij vinden dat het sinds 10 oktober 2010 nog niet goed gaat. Zij hebben het gevoel als buitenkinderen te worden behandeld. Zij vinden dat de Rijksoverheid met twee maten meet. Zij zijn wel te spreken over minister Bijsterveld die met hen een onderwijsagenda heeft opgesteld. Zij zijn niet te spreken over het feit dat de drie aangenomen amendementen die de legalisering van abortus, euthanasie en het huwelijk tussen mensen van gelijke seksen mogelijk maken. Zij vinden dat de Rijksoverheid geen zaken kan opleggen die raken aan de fundamentele rechten, normen en waarden van een hele gemeenschap. De gemeenschap van St. Eustatius is overwegend christelijk. De Rijksoverheid heeft de afspraken hierover geschonden en dat laten zij niet zondermeer over zich heen komen. M.b.t. immigratie schijnen er uitvoeringsproblemen te zijn. Opgemerkt wordt dat er sprake is van willekeur. Wat hen betreft moet er meer transparantie komen in de procedures en stelt men voor om de uitreiking van tewerkstellingsvergunningen in handen te stellen van de gezaghebber. Men vindt dat er meer dialoog moet komen tussen alle betrokkenen op de verschillende beleidsterreinen.

Ook hier werd ik geconfronteerd met het feit dat een inwoner van St. Eustatius op het vliegveld van St. Maarten is overleden, doordat er niet adequaat is gehandeld. Overigens is dit geval bevestigd door het ziekenhuis op St. Maarten. De gezondheidszorg is slechter geworden. Zij vinden dat voor 10-10-10 de behandeling beter was. Ook kinderen en ouderen met een AOV-uitkering lijden onder deze situatie. Zij ontvangen iedere dag ongeveer 30% klachten dat over de gezondheidszorg gaat. O.a. zijn er problemen met het vergoeden van een second-opinion. Mensen moeten dit zelf betalen. Een recht wat wel mogelijk is binnen het Europese deel van Nederland. Wat hen betreft heeft de Rijksregering geen woord gehouden. De situatie van hun burgers moet beter worden. Volgens hen moet de Rijksregering inventariseren wat de sociaal-economische deficiënties zijn en hierin tegemoet komen om hen te brengen op een bepaald welvaart- en welzijnniveau. Zij spreken hun verontwaardiging uit dat er wel geïnvesteerd wordt in andere landen en zij die onderdeel zijn van Nederland komen er slecht van af. Ook zijn er problemen met de bouw van twee nieuwe scholen. Hier moet ik mij verder in verdiepen.

WINAIR, de enige vliegmaatschappij die vliegt op de elanden, zou volgens de bevolking de prijzen moeten bevriezen worden en de maatschappij zou een reorganisatie moet ondergaan. Desnoods moet de mogelijkheid geopend worden voor andere vliegmaatschappijen. Wat hen betreft zijn deze vluchten gelijk te stellen als openbaar vervoer en dat moet betaalbaar zijn. Daarnaast is elektriciteit onbetaalbaar. Zij willen hun eigen elektriciteitsbedrijf. De Rijksregering moet naar hun mening ook haar afspraak nakomen om een nieuw ziekenhuis te bouwen. Zoals Saba geldt ook voor de Stichting dat zij een lening moeten afsluiten voor renovatie en de Rijksregering zal garant staan. De hoogte van de vrije uitkering vindt men ook hier niet realistisch. Het komt niet overeen met de hoogte van de opbrengsten. De wijzingvoorstellen van staatssecretaris Weekers vinden zij een goed begin, maar er moet meer gebeuren. Volgens deze bestuurders hebben een aantal ondernemers al hun deuren gesloten.

‘Behandeld als een derde wereld land’
Deze avond had ik een openbare bijeenkomst met burgers. Bij deze bijeenkomst was pers aanwezig en liepen de emoties soms hoog op. Er werd ook dreigende taal geuit. Er waren dit keer redelijk veel Europese Nederlanders aanwezig. Zij hadden geen goed woord over voor de Rijksoverheid. Zij vonden dat er gediscrimineerd werd en dat het eiland als derde wereld land wordt behandeld. Zij vinden dat de Rijksoverheid de inwoners ziet als parasieten. Er waren enige artsen in de zaal die schande spraken over de gezondheidszorg. Ook het feit dat zij nergens bij betrokken zijn. Ook hier kreeg ik veel persoonlijke verhalen te horen. Bijvoorbeeld van iemand die een bypass operatie moet ondergaan. Hij zegt zelf dat hij een lopende tijdbom is. Sinds april wacht hij al op toestemming. Gedurende het hele proces zijn er allerlei fouten gemaakt. Hij wordt iedere keer van het kastje naar de muur gestuurd. Hij zegt dat de kwaliteitsnorm nu lager is dan voor 10 oktober 2010. Huisartsen zeggen dat zij niet geïnformeerd worden over hun uitgezonden patiënten. Zij hebben geen contactgegevens, geen e-mailadressen. Ook weten zij niet op basis van welk criteria de ziekenhuizen in Guadeloupe en Colombia zijn geselecteerd. Er zijn bijvoorbeeld nu drie patiënten op Colombia en daar is al een hele tijd niets over vernomen. Overigens voor beide landen geldt dat de bewoners van St. Eustatius geen Frans of Spaans spreken. In Guadeloupe worden zij opgevangen door een echtpaar zonder medische achtergrond waar hun medische dossiers naartoe worden opgestuurd en waar zij inzage in hebben. Mijn vraag is hoe is de wet op de privacy hier is geregeld. Waar mensen voor 10 oktober 2010 binnen korte tijd uitgezonden konden worden moeten zij nu weken wachten, doordat de aanvragen via Bonaire lopen. St. Eustatius wil een eigen zorgloket die de aanvragen zelf kan afhandelen. Er is een trauma helikopter beloofd, die al maanden op St. Maarten staat en de Rijksoverheid duizenden euro’s kost per dag. Deze helikopter is aangeschaft zonder deskundigen te raadplegen. Ik zal de minister hierop verder bevragen.

Mensen vinden dat zij op het gebied van de gezondheidszorg dertig jaar terug zijn in de tijd. 60% moet bij uitzending zelf alles betalen werd er gezegd. Zij vragen zich af waarom de inwoners niet naar Nederland worden gestuurd voor een medische behandeling. Ook hier kreeg ik te horen dat mensen zijn overleden door te lange procedures.
Verder zijn aan bod gekomen het feit dat gepensioneerden er fors op achteruit zijn gegaan, terwijl beloofd is dat dit niet zo gebeuren. Ook de hoge prijzen n de salarissen die achterblijven. Inmiddels kent St. Eustatius sinds 1-1-2011 een inflatie van 10,5%. De Rijksregering staat voor een grote uitdaging. Graag wil ik weten op welke manier zij deze problematiek gaan oppakken, zonder de economische ontwikkeling verder te stagneren.

Een ander punt dat naar voren werd gebracht is dat van de benoemingen. Afgesproken is dat dit allemaal via CFT (College Financieel Toezicht) moet gaan. Dit werkt volgens hen vertragend. Zij stellen voor om deze bevoegdheid neer te leggen bij de gezaghebber, die ook door de Kroon is benoemd.

De economie staat op een laag peil na perioden van relatieve groei. Het CBS zal later dit jaar een conjuncturen-survey doen. Vraag blijft wat de redenen zijn van de hoge inflatie. De mensen op St. Eustatius leven van dag tot dag. Zij zijn volgens de eilandsraadsleden gefrustreerden aan handen en voeten gebonden. Zij geven aan dat volgens artikel 1 van de grondwet zij gelijkwaardig behandeld moeten worden. Als voorbeeld wordt genoemd dat zij geen vakantie-uitkering krijgen bij hun AOV-uitkering. Dat is in het Europese deel van Nederland anders. Samen met Bonaire hebben zij een klacht ingediend bij het Europees hof over de ongelijke behandeling op et gebied van de AOV en kinderbijslag. Nederland heeft hen een aanvaardbaar voorzieningenniveau beloofd en die krijgen zij niet. Daarnaast hebben zij ook moeite met het fiscale stelsel van ABB (Algemene Bestedingsbelasting). Zij zeggen dat Bonaire als uitgangspunt is genomen. Er moet onderzoek worden gedaan naar wat iedere eiland individueel aan belastinginkomsten kan generen. Zij zeggen dat zij gedurende de onderhandelingen altijd hebben gezegd dat de drie eilanden niet als een eenheidsworst moeten worden gezien. Het zijn drie unieke eilanden.
Er zijn wat individuele casussen voorgelegd over belastingen, immigratie, onderwijs en economische zaken die ik nader moet uitzoeken en de verantwoordelijke bewindspersonen naar moet vragen. Dit zal ik meenemen in mijn notitie.

De volgende dag bezocht ik een stichting voor dagbesteding. Het zag er erg netjes en verzorgd uit. Dit is de enige plek op het eiland waar ouderen kunnen komen om uit hun sociale isolement te raken. Hier kreeg ik te horen dat thuiszorg nog niet is opgezet op St. Eustatius. Voor patiënten met een geestelijke beperking is nog geen opvang geregeld. De stichting wil verder ontwikkelen naar een organisatie die voldoet aan de kwaliteitnormen. Ik vetrouw dat het ministerie van VWS dit verder oppakt en hiermee aan de slag gaat.

De eilandsraad
Vervolgens had ik een gesprek met de eilandsraadleden, een open en constructief gesprek. Zij geven aan dat van de 12 punten van zorg die zij meegedeeld hadden aan de Rijksregering, alleen staatssecretaris Weekers heeft gereageerd. Hij is komen kijken, heeft hen gesproken, afspraken gemaakt en deze ook allemaal nagekomen. M.b.t. de gezondheidszorg spreken zij van een stiefmoederlijke behandeling van het ministerie VWS.

Ook geven zij aan dat zij vastgebakken zitten aan 1 zorgverzekeraar en dat er geen mogelijkheid is voor een aanvullende verzekering. Zij hebben geen goed woord over de manier hoe deze verzekering tot stand is gekomen. Zonder klanten daar eerst in te kennen, hebben de verschillende verzekeringsmaatschappijen een brief gekregen dat per ingaan 1-1-2011 alle particuliere verzekeringen komen te vervallen. Sommige mensen komen dus qua ziektekostenverzekering er slecht van af. Daar zijn zij erg boos over. Vooral het feit dat zijn geen keuze hebben zoals het Europese deel van Nederland. Ik zal hier niet verder over uitweiden, want dan verval ik in herhalingen. Trouwens ook de eilandraadsleden zeggen dat er meer mensen zijn gestorven door de behandeling.

In zake het onderwijs werd er aandacht gevraagd voor een eenduidig instructietaalbeleid met het oog op aansluiting op het voortgezet onderwijs. Er is ook aandacht gevraagd voor een maatregel van een schakelklas die er is genomen die ik zal voorleggen aan de minister van onderwijs. Daarnaast is er ook aandacht gevraagd voor de maatregel dat zwangere scholieren na bevalling weer naar school mogen. Dit geeft een perverse prikkel. Er zijn 16 tieners zwanger waarvan drie voor de tweede keer. Zij pleiten voor de mogelijkheid voor volwassenonderwijs voor deze meisjes.

Ook hier kwamen de problemen met de immigratie aan bod. Zij vinden dat de grenzen open moeten zijn voor alle Nederlanders. Mensen die op St. Eustatius zijn geboren en voor 10-10-10 in het buitenland woonden, ook het Europese deel van Nederland mogen niet vergoed naar hun geboorte-eiland terugkeren. Dit vraag weer uitzoekwerk, want volgens hen worden de regels van de wet door de IND ruim geïnterpreteerd. Daarnaast storen zij zich aan de behandeling op Schiphol dat zij door de 1oo-procentcontrole heen moeten en dubbel gecontroleerd worden door hun huidskleur, terwijl Nederlanders met een blanke huidskleur vrij kunnen doorlopen.

De leden van de KvK
Ik heb ook gesprekken gevoerd met de ondernemersvereniging en de Kamer van koophandel. Hier is naar voren gekomen dat de prijzen ook door de ondernemers zelf zijn verhoogd. De ondernemersvereniging heeft hun leden hierop gewezen, maar de supermarkten zijn van Chinese ondernemers en die zijn geen van allen lid van de ondernemersvereniging. Het blijkt dat de prijzen 1 op 1 overgezet zijn van de Antilliaanse gulden, naar de Amerikaanse doller. Dus een product dat Nafl.1, - koste, kost nu omgerekend Nafl. 1,78.

Zij vinden dat m.b.t. het fiscaal stelsel er geen balans is. De belastingdienst is flink aan het werk, maar zij zien er niets van terug. De ABB van 25% op auto’s is volgens hen niet goed doordacht. Dit is gedaan om het kopen van energiezuinige auto’s te bevorderen. Energiezuinige auto’s hebben een 0% heffing. Echter deze auto’s zijn niet te koop op St. Eustatius. Daar is geen autodealer. Zij komen hun auto’s op St. Maarten en die gaat deze auto’s niet leveren. Daarnaast blijkt de infrastructuur niet berekend op dit soort auto’s. Dit is wat hen betreft een onrechtvaardige maatregel, doordat zij niet kunnen voldoen aan de voorwaarden. Ook hier voorziet men dat de invoering van een vastgoedbelasting problemen gaat opleveren voor het investeringklimaat. Daarnaast is ook aandacht gevraagd voor de bereikbaarheid van douanepersoneel. Zij moeten op verschillende plaatsen werken waardoor ondernemers vaak veel tijd kwijt zijn om hun producten in te klaren. Werken met vaste openingstijden zal vel irritatie wegnemen.

Geheime belastingopbrengsten
De Kamer van Koophandel vindt het vreemd dat staatsecretaris Weekers niet bekend wil maken hoeveel belastingopbrengsten St. Eustatius heeft. Ik ben benieuwd naar de reden van deze geheimhouding. Ook hier kwam naar voren dat de private sector overal buiten is gehouden. Er hadden volgens hen veel zaken voorkomen kunnen worden als de Rijksoverheid meer naar de deskundigen had geluisterd. De wijzigingsvoorstellen gaan volgens de Kamer van Koophandel niet echt verlichting geven. Vraag is waarom de Rijksregering wel 9 miljoen euro kan investeren in een gevangenis en geen 6,5 miljoen dollar in een nieuw ziekenhuis.De stichting kan niet de rente en aflossing opbrengen. Ook werd er aandacht gevraagd voor de uitbreidingsplannen van NUSTAR, waar een meerderheid van de bevolking tegen is. Dit is een politiek gevoelig onderwerp waar de ChristenUnie nog een standpunt in moet nemen. Tot slot werd aan mij meegegeven dat er nog nooit zoveel negatieve sentimenten zijn tegen Europese Nederlanders.

Problemen in het ziekenhuis
Ook op St. Eustatius heb ik een werkbezoek gebracht aan het ziekenhuis. Het ziekenhuis heeft de beschikking over 15 bedden. Het is een ziekenhuis dat goed onderhouden wordt. In dit ziekenhuis worden de patiënten die uitgezonden moeten worden voor een medische ingreep gestabiliseerd. Zij hebben sinds kort een gynaecoloog in dienst maar geen mogelijkheden om een echo te maken. Er moeten structurele maatregelen komen. Reeds in 1980 is afgesproken dat er een nieuw ziekenhuis moest komen. Die is er ook gekomen, maar deze is vervolgens afgekeurd omdat het niet voldeed aan de eisen. De bedden konden bijvoorbeeld niet door de deuren. Ook nu is er weer gezegd dat er een nieuw ziekenhuis moet komen, echter komt de Rijksregering haar afspraken niet na. Het ziekenhuis heeft zelf het initiatief genomen om een onderzoek te doen naar de kosten voor renovatie en de kosten voor nieuwbouw. De resultaten worden binnenkort gepresenteerd.

Vervolgens heb ik het enige verpleeg- en bejaardentehuis die St. Eustatius rijk is bezocht. Ook hier zijn er plannen voor uitbreiding en is men niet goed op de hoogte wat de Rijksregering gaat doen. Zij beschikken over een mooie afdeling dagbesteding die zij ook als conferentiezaal verhuren. Er zijn plannen om samen te gaan met het ziekenhuis door het delen van sommige faciliteiten. Ook hier zie ik in potenties veel mogelijkheden om zorg te leveren naar Europees-Nederlandse Standaarden.

Samenvattend, zijn de verschillende uitvoeringsproblemen waar ik op Bonaire tegenaan ben gelopen ook op Saba en St. Eustatius aanwezig. De Rijksregering zal snel tot actie moeten komen om emoties te kanaliseren en mogelijke rechtszaken tegen te gaan. In mijn notitie en gedurende het Algemeen Overleg zal ik zeker daarop aandringen.