Ook zonder spreidingswet, ook in de gemeente Hardenberg. Dat het persbericht van gisteravond dat niet lijkt te bevestigen realiseren wij ons. Daarom is het goed dat wij vanavond en op dinsdag 8 april het woord voeren in de raad (u kunt dat live of via de live-stream volgen) en daarom dit bericht.

Onder de spreidingswet, die in februari 2024 van kracht is geworden, moet de gemeente Hardenberg 355 asielzoekers opvangen; op dit moment voldoen wij daar ruimschoots aan met het huidige AZC aan de Jachthuisweg. Maar vanwege de toezegging aan de omwonenden, dat deze locatie na maximaal tien jaar de deuren zou sluiten, zal dat na 8 maart 2026 niet op die plek zijn. Daarom heeft de raad het college op 16 januari 2024 de opdracht gegeven het proces in gang te zetten voor het vinden van nieuwe locaties voor opvang van vluchtelingen. Na een lange zoektocht zijn er uiteindelijk zeven locaties gevonden die mogelijk geschikt kunnen zijn voor opvang van asielzoekers. In diezelfde raadsvergadering van 16 januari vorig jaar, heeft de ChristenUnie Hardenberg stilgestaan bij twee hoofdzaken met betrekking tot opvang van vluchtelingen en asielzoekers: 1) het falende asielbeleid van de landelijke overheid en 2) de verantwoordelijkheid die wij hebben jegens alle inwoners van deze gemeente. En het is duidelijk dat door die dingen een dilemma ontstaat.

Om bij dat eerste te beginnen: we hebben onder andere gezegd dat een werkend opvangbeleid staat of valt met een werkend terugkeerbeleid. Ook het huidige kabinet blijkt, ondanks ronkende en steeds weerkerende oneliners van minister Faber van Asiel en Migratie, evenmin in staat dat voor elkaar te krijgen. Sterker, de chaos is de afgelopen maanden alleen maar toegenomen, waarbij wij stellig de indruk hebben dat dat exact de bedoeling is van deze minister en haar zetbaas. En ook deze raad kent leden die op een dubieuze manier gebruik maken van de onrust onder de inwoners. Ondertussen dreigen mensen die wel degelijk recht hebben op onze opvang en begeleiding, tussen de wal en het schip geplet te worden. Door dat falende beleid, huisvesten wij ook mensen van wie aangenomen mag worden dat zij geen vluchteling zijn, omdat zij automatisch in de asielprocedure belanden en daar op allerlei manieren ook misbruik van maken. En dat is een belangrijke oorzaak van angst en grote terughoudendheid onder onze inwoners.

Dan het tweede punt, verantwoordelijkheid voor onze inwoners. In januari 2024 hebben we gezegd dat de taak van de overheid twee kanten heeft: de kant van degenen die met goede reden op onze deur kloppen en de kant van onze inwoners. De kant van wat wij als samenleving wel kunnen en de kant van wat we niet kunnen. En dat wij daarin zoekende zijn naar de balans tussen goed doen voor degenen die onze opvang en hulp nodig hebben en wat onze lokale samenleving aankan. Daar zit wat ons betreft de kern en dat is wat ons heeft doen besluiten de onderzoeken naar de zeven locaties te stoppen. We constateren enerzijds dat ons door minister Faber en het COA grootschalige opvang op één plek wordt opgedrongen, omdat dat minder ingewikkeld en kostbaar is om in te richten en te faciliteren. Anderzijds wordt steeds weer bevestigd hoeveel zorgen inwoners hebben over mogelijke opvang van relatief grote groepen mensen op één plek, wat de situatie zou worden als we één of twee van de zeven nader te onderzoeken locaties zouden aanwijzen. De fractie van de ChristenUnie is niet doof voor die geluiden en heeft die in onze afwegingen meegenomen. Tegelijkertijd hebben wij de opdracht ons te bekommeren om de naaste die op ons pad geplaatst wordt. Bovendien horen wij uit diezelfde samenleving ook veel geluiden van mensen die het belangrijk vinden dat vooral te blijven doen. En ook die geluiden wegen voor ons mee.

Duidelijk is dat concentratie van een grote groep mensen op één locatie niet goed meer werkt. Maar dat mensen in nood wel geholpen behoren te worden. En dus: de ChristenUnie vond en vindt dat vluchtelingen altijd opgevangen behoren te worden, ook zonder spreidingswet en ook in de gemeente Hardenberg. Maar wel op een manier die bij onze gemeente past. Dat betekent dat we op zoek moeten naar een “nieuwe Hardenbergse aanpak”, waarvoor we van de minister dan overigens ook de ruimte en middelen verwachten. Daarom ons besluit het raadsvoorstel op 8 april te amenderen en het college opdracht geven nader onderzoek van de zeven locaties stop te zetten. Het voorstel om de opvang aan de Jachthuisweg per 8 maart 2026 te sluiten nemen wij wel over. Dat houdt in dat er wat ons betreft nog steeds werk aan de winkel is, juist nu. Om uit te vinden wat die Hardenbergse aanpak zou kunnen zijn en hoe we die concreet kunnen maken. Wij hebben daar al wat ideeën over ontwikkeld omdat wij natuurlijk al langer de signalen vanuit de samenleving krijgen. Wat de ChristenUnie betreft heeft de opvang van asielzoekers en vluchtelingen in de gemeente Hardenberg op 8 april dus niet voor de laatste keer op de vergaderagenda van de gemeenteraad gestaan.