Geachte voorzitter, college, raadsleden, inwoners en toehoorders, lieve mensen,

Deze bijdrage van de ChristenUnie heeft als titel Waardevolle Verbindingen en de kern hiervan is dat wij streven naar een einde aan armoede, einde aan ongelijkheid, einde aan onrecht en een einde aan klimaatverandering. Want: "Er is ons, mensen, gezegd wat goed is, je weet wat de HEER van je wil: niets anders dan recht te doen, trouw te betrachten en nederig de weg te gaan van je God." (Micha 6:8) Dat gecombineerd met de tekst uit Jeremia 29:7 die we ook in ons verkiezingsprogramma hebben gebruikt: "Zet je in voor de bloei van de stad waarin je woont, want de bloei van de stad is ook jullie bloei." geeft mooi de motivatie van onze inzet weer.

Geen armoede
Voor het uitbannen van alle vormen van armoede in onze gemeente zien wij de regelluwe bijstand als een grote stap in de goede richting. Dat betekent dat we kijken naar wat mensen nodig hebben en dat op een praktische, effectieve en efficiënte manier uitvoeren, in plaats van dat de regels bepalen wat er mogelijk of niet mogelijk is.

Geen honger
Dat wij zorgen voor voedselzekerheid en duurzame landbouw door verbindingen te leggen tussen agrarisch ondernemen en de leefomgeving; als we met voedselproductie de leefomgeving en het milieu onherstelbaar beschadigen, slaan we de plank immers mis. Veel agrariërs zijn hier reeds mee bezig en wij zien hierin een stimulerende en aanjagende rol voor ons als lokale overheid.

Goede gezondheid en welzijn
En dat voor iedereen, dit betekent onder andere betaalbare zorg en ondersteuning op maat vanuit de lokale overheid. Hierin zien wij de komende periode grote uitdagingen voor het college als we kijken naar de nog vorm te geven transformaties in het sociaal domein en dan met name waar het gaat over het jeugdzorg dossier en op ons af komende ontwikkelingen als Beschermd Wonen en Maatschappelijke Opvang en de Wet Zorg en Dwang.

Kwaliteitsonderwijs
Onderwijs voor iedereen. Wij zien graag een goed huisvestingbeleid voor het onderwijs in onze gemeente, het IHP (basisonderwijs) is daar een goed voorbeeld van. De ChristenUnie heeft in de vorige raadsperiode al gepleit voor een IHP voor het voortgezet onderwijs en wij steunen daarom de oproep die D66 vorige week deed, om dit ook voor het voortgezet onderwijs te ontwikkelen. Het leerlingenvervoer is hierbij een belangrijke gemeentelijke taak voor toegankelijkheid van adequaat onderwijs en moet daarom beschikbaar blijven.

Gendergelijkheid
Gelijke rechten voor iedereen, ongeachte geslacht, geaardheid, etnische achtergrond, religie of wat dan ook is een uiterst belangrijke kernwaarde.  Omdat we met respect voor diversiteit willen – moeten – samenleven, leggen we verbindingen tussen verschillende groepen mensen, jong en oud, arm en rijk, in Nederland geboren of elders. En vooral dat wij een veilig thuis bieden voor mensen op de vlucht.

Schoon water en sanitair
In een land als het onze zijn schoon water en goede sanitaire voorzieningen toegankelijk voor iedereen. We moeten daar echter wel aan blijven werken, door bijvoorbeeld vervuiling van ons drinkwater zo veel mogelijk te voorkomen en ons rioleringssysteem goed te onderhouden.

Betaalbare en duurzame energie
Om onze aarde leefbaar te houden, moeten we, liever eerder dan later, de omslag maken naar gebruik van duurzame energie voor iedereen. Probleem is daarbij dat niet iedereen over de financiële middelen beschikt om dat voor zichzelf te regelen.  Daarom hebben wij daar een duurzaamheidsfonds voor opgericht. Mooi neveneffect is dat de energietransitie kansen biedt voor lokale gemeenschappen, kijk bijvoorbeeld naar hoe ze er in Lutten mee bezig zijn. We hopen dat er lokale verbindingen ontstaan en er initiatieven tot stand komen om in de eigen kern of buurtschap duurzame energie op te wekken. Daarnaast willen we op een zorgvuldige manier aan de slag met beleid rondom zonnevelden, bij voorkeur eerst de daken gebruiken.

Waardig werk en economische groei
Eerlijk werk en economische groei is juist voor een gemeente als Hardenberg van groot belang. Immers, zo houden wij de krimp buiten de deur en zijn wij in staat de door ons zo bevochten regiofunctie niet alleen te behouden maar ook goed waar te maken. Wij zijn hier al concreet mee aan de slag als we denken aan de ontwikkeling van de centra in Hardenberg en Dedemsvaart, het verbinden van onderwijs en bedrijfsleven, de regionale samenwerkingsverbanden waar wij deel vanuit maken, de mogelijkheden die wij startende ondernemers bieden. Maar ook het blijvend stimuleren van de toeristische- en vrije tijdseconomie, die veel te bieden heeft en essentieel is voor onze gemeente.

Industrie, innovatie en infrastructuur
Deze gaan hand in hand. Immers, zonder infrastructuur geen bedrijvigheid, laat staan innovatie. Dat betekent dat voor onze gemeente de ontwikkeling van een duurzaam en toekomstgericht mobiliteitsplan onontbeerlijk is. Onze bereikbaarheid, via de weg, het spoor, de fietspaden en het water, is de sleutel tot ons succes. Hierin past een betere stationsomgeving in Hardenberg en heropening van het station in Bergentheim.

Ongelijkheid verminderen
Ongelijkheid vindt vaak zijn oorsprong in het gebrek aan onderwijs, dat weer gevolgen heeft voor kansen op de arbeidsmarkt. Voor het verminderen daarvan, moeten we er dus ook voor zorgen dat iedereen toegang heeft tot (beroeps)onderwijs en – als dat nodig is – hulp krijgt bij het vinden van werk dat voldoende oplevert om in het levensonderhoud te kunnen voorzien. Ook de jeugdraad vinden wij een goed initiatief om zo jongeren meer te betrekken bij gemeentelijke beleidsvorming.

Duurzame stad en gemeenschappen
Onze vele kernen moeten veilig zijn, maar ook veerkrachtig en duurzaam. Onze uitgestrekte gemeente kent veel kernen en leefbaarheid is daarbij een belangrijk onderwerp. Wij ondersteunen de ontwikkeling van dorpsvisies van harte en vinden dat wij daarvoor geld en – indien gewenst – ondersteuning beschikbaar moeten stellen.

Verantwoorde consumptie en productie
In deze tijd van verduurzaming moet ook onze productie en consumptie verduurzamen. Als wij een duurzame gemeente willen zijn, moeten we dus ook aandacht blijven besteden aan omgekeerde afvalinzameling, hergebruik en recycling, verminderen van de afvalberg door minder werkwerpartikelen te gebruiken en te consuminderen. De gemeente kan/moet daar zelf ook het goede voorbeeld in geven.

Klimaatactie
De overheid moet klimaatactie ondernemen omdat dit in het belang is van haar inwoners. Onze gemeente is begonnen met de aanleg van tiny forrests en in deze raad hebben we recent unaniem de motie steenbreek van GroenLinks aangenomen om hittestress en wateroverlast tegen te gaan. Het kan echter niet bij deze acties blijven en wij zien uit naar aanvullende plannen van het college met betrekking tot dit onderwerp

Leven in het water
Dit gaat over meer dan leven in de zee. Concreet voor onze gemeente betekent dit dat wij de dieren die in ons water leven, moeten beschermen. En wij hebben nogal wat water, waar wij ook op willen recreëren. Dat kan wel naast elkaar bestaan maar vereist weloverwogen beleid. Het leven in het zeewater kunnen we zelfs in Hardenberg helpen beschermen door plastic afval niet klakkeloos te laten slingeren maar in de daarvoor bestemde bakken te deponeren. Wat daarbij zou kunnen helpen is het invoeren van statiegeld op plastic flessen; de ChristenUnie is daar voorstander van – onze motie voor aansluiting bij de Statiegeld Alliantie is daarvan een eerste stap.

Leven op het land
Met leven op het land moeten we ook verantwoord omgaan. Dat betekent bescherming van ecosystemen, herstel van biodiversiteit en natuurgebieden. De mens is rentmeester van de schepping en de ChristenUnie ziet deze duurzaamheidsdoelstellingen als essentieel instrument voor ons als raad om te helpen deze aarde door te geven aan komende generaties. Wij hebben zorgen op dit dossier, de doelstellingen staan voor ons nog steeds en wij zien dan ook uit naar de plannen van het college.

Vrede, justitie en sterke publieke diensten
Vanzelfsprekend is de overheid altijd aan zet als het gaat om handhaving van vrede, veiligheid en het hebben van sterke publieke diensten. Maar het vergt ook iets van ons allemaal/de samenleving: als wij goed en vredelievend met elkaar omgaan, hoeft de overheid niet handhavend op te treden. Wij hebben daar als raad een voorbeeldfunctie te vervullen door a) anderen zo te behandelen als wij zelf behandeld willen worden en b) door oprecht te luisteren naar wat onze inwoners bezighoudt. De huidige trend van geweldsincidenten in onze gemeente baart ons zorgen en wij zien dan ook uit naar het gesprek met de politie en aanvullende plannen van onze portefeuillehouder.

Partnerschap om doelstellingen te bereiken
De gemeente Hardenberg weet als geen ander hoe belangrijk partnerschap is om doelstellingen te bereiken; zonder partnerschappen zou onze gemeente er anders uitzien. Daarom is het versterken van deze partnerschappen, zowel binnen als buiten de gemeente een blijvend punt van aandacht. Samen met onze inwoners, maatschappelijke- en onderwijsinstellingen, zorgsector, agrariërs en ondernemers willen we onze gemeenschap laten floreren. Hiervoor hebben we elkaar als noabers nodig.

Tenslotte roepen we het college hierbij dan ook op ons als raad als partner mee te nemen in de ontwikkeling van de nieuwe organisatie, hiertoe willen wij graag dit jaar nog het gesprek met elkaar aangaan.

De oplettende toehoorder heeft in onze opsomming de uitgangspunten van de Sustainable Development Goals gehoord; deze hebben wij vertaald zijn naar onze gemeente. We hopen dat we deze indeling terug kunnen lezen in komende begrotingen en zijn daarover hoopvol gestemd gezien de reactie van het college.

Samenvattend: wij zetten ons in voor een vrije samenleving, waardigheid voor iedereen, een dienstbare overheid en focus op duurzaamheid.

Met de begroting maken wij plannen voor het komende jaar en kijken ook al wat verder. De ChristenUnie constateert dat er op een aantal terreinen in de begroting 2019 sprake is van "een nog in de maak zijnd of nog op te stellen plan" Veel werk aan de winkel waarbij wij het college en de ambtenaren, ja al onze inwoners veel succes wensen met de uitvoering ervan.

Voorzitter, u weet van de ChristenUnie dat wij, zeker bij belangrijke onderwerpen, graag afsluiten met het uitspreken van onze afhankelijkheid van onze drieenige God; Vader Schepper, Christus Jezus en de Heilige Geest; dat doen wij vandaag ook weer en wij dragen het college en de raad aan Hem op bij al het werk waartoe wij geroepen zijn.

Dank u.