Door Annette van Kalkeren

Is de ChristenUnie niet te radicaal? Deze vraag, gesteld door prof. Schuurman in het Nederlands Dagblad van 24 januari, was de aftrap voor een verkiezingsevaluatie door Ebaters, (oud-) PerspectieF bestuursleden, (oud-)Kamerleden en een fractiemedewerker op 29 januari jl. Ja, de ChristenUnie is radicaal, maar dat kunnen en moeten we wel goed uitleggen aan potentiële kiezers. Bij velen leeft nog het idee dat de ChristenUnie abortus en euthanasie wil verbieden en op zondag het complete openbare leven wil platleggen. Punt. Maar de ChristenUnie is niet een partij van 'de zwaren', een soort open variant van de SGP. Wij moeten ons programma veel breder uitdragen. Nu bestaat bij velen een té onevenwichtig beeld. Ook over sociale zaken, verkeer en waterstaat, milieu, landbouw etc. heeft de ChristenUnie een uitgesproken profiel.Kortom, men kent het programma te slecht, en dat geldt zelfs voor trouwe kiezers.

De campagne begint nu
Verder moet de ChristenUnie zich nadrukkelijker profileren als eigenaar van bepaalde politieke ideeën en wapenfeiten: de minister van het gezin, was een idee van de ChristenUnie, evenals het Platform tegen geweld, initiatieven op het gebied van gokbeleid, de kilometerheffing en het waarden en normendebat. Wat dat betreft is de campagne nú begonnen.

Inderdaad, de campagne is nú begonnen, ook in een ander opzicht. Om het met oud-kamerlid Eimert van Middelkoop te zeggen: ''Tussen de verkiezingen door moet de partij aan aantrekkelijkheid winnen''. Hoe kan dat? Door bijvoorbeeld een top 15 van kandidaten geregeld het land in te sturen, en door met predikanten en voorgangers te spreken. Hoewel, is dit ook al niet gebeurd in het afgelopen jaar? En is dat ook niet zichtbaar in een toenemend politiek bewustzijn tijdens kerkdiensten? Steeds meer dominees lijken aandacht te besteden aan de rol van christenen in de politiek. Maar laat het niet zo zijn dat dominees en voorgangers vanaf de kansel gaan vertellen dat het kerkvolk ChristenUnie moet gaan stemmen. Dat zou toch echt te ver gaan. Niettemin moet er een sterk appél uitgaan van de ChristenUnie op de christenen in Nederland: ''Het leven is en blijft één, en deze wereld is van God. Dat heeft consequenties voor je stemgedrag.''

Olievlekwerking
Er moet ook veel meer energie gestoken worden in het mobiliseren en enthousiasmeren van lokale kiesverenigingen. Juist zij spelen een cruciale rol bij de beoogde olievlekwerking. Dat kan bijvoorbeeld door in de leer te gaan bij kiesverenigingen waar dat prima van de grond gekomen is, waar grote aantallen leden zijn geworven en veel enthousiasme is. Investeer in je ambassadeurs!, dat is een belangrijke boodschap aan het adres van de partij. Het bestuur moet hierin het voortouw nemen. We moeten ook veel in zaaltjes blijven doen. Dat directe contact met de achterban, met vrijwilligers, al die kiezers, allemaal ambassadeurs: het is en blijft van wezenlijk belang ook al halen sommige partijen daar hun neus voor op. De ChristenUnie moet blijven investeren in deze klassieke vorm van campagne voeren, ook tussen de verkiezingen door.
Jongeren vormen ook een belangrijke doelgroep waarin stevig geïnvesteerd moet worden. Het is opvallend dat het aantal jongeren dat op de ChristenUnie heeft gestemd relatief groot is ten opzichte van het aantal dat op het CDA heeft gestemd. Dat kan een reflectie zijn van jeugdig idealisme, een hang naar radicaliteit. Zullen zij dus niet afhaken als ze de schoolbanken ontgroeid zijn en 'sadder and wiser' geworden op een andere grotere partij gaan stemmen? Of is het een nieuwe trend onder jongeren: het één op één koppelen van een persoonlijke geloofsovertuiging met politieke, maatschappelijk en professionele keuzes en het verdwijnen van het automatisme in het stemgedrag? Het antwoord op deze vraag is essentieel met betrekking tot de vraag of er toekomst is voor de ChristenUnie en wat haar strategie moet zijn om deze doelgroep voor zich te winnen.
Tenslotte, soms heb je buitenstaanders nodig die je er weer eens met de neus op drukken: op de kostbaarheid van de ruimte voor het eigen geluid in de Kamer en professionele kamerleden. Op de uitslagenavond van de ChristenUnie in het Omniversum waren het buitenlanders, tijdens de campagne kamerleden van andere partijen, die veel waardering toonden voor het werk van ChristenUnie-parlementariërs, en dat geluid was er weer bij het afscheid van Leen van Dijke. Hierover was men het roerend eens: daar mogen we het ten overstaan van potentiële kiezers best eens wat vaker over hebben.