Bron: Reformatorisch Dagblad, 20 oktober 2004

Peter van Olst

AMERSFOORT - Met enige spanning leeft de ChristenUnie toe naar 13 november. Parallel aan het halfjaarlijkse uniecongres heeft dan -voor het eerst- een ledencongres plaats. Echte inspraak moet de enigszins kwakkelende partij nieuw elan verschaffen.

Ze lijken er bepaald warm voor te lopen, de leden van de ChristenUnie en van de bijbehorende jongerenorganisatie Perspectief. In elk geval maken ze gretig gebruik van de mogelijkheid om resoluties in te dienen die, indien ze er op 13 november een meerderheid voor vinden, van zwaarwegende betekenis zullen zijn voor het partijbestuur en de politici van de ChristenUnie. Woensdag verliep de termijn om resoluties in te dienen en daarmee is duidelijk wat er op 13 november ter tafel komt. Overigens lagen de hoofdthema’s al eerder vast. Een elektronische peiling onder 800 leden wees enkele weken geleden uit dat er vooral interesse is voor debat over „sociaal-economische concepten”, de doelgroepen waarop de partij zich moet richten, de eurofractie en de omgang met de islam.

Binnen die bandbreedte schuwt het eerste ledencongres gevoelige thema’s bepaald niet, zo kan worden geconcludeerd uit de congresstukken, te vinden op de website van de ChristenUnie. De positie van vrouwen binnen de ChristenUnie komt aan bod, evenals de relatie met de SGP. Ook de omstreden keuze van de eurofractie van ChristenUnie en SGP om toe te treden tot de bonte ID-groep wordt ter discussie gesteld. Over dat laatste heeft Perspectief-voorzitter Marcel Benard een resolutie. Hij wil van het ledencongres de uitspraak dat de eurofractie zich dient los te maken van de ID-groep. Reden: de Liga van Poolse Families heeft contacten met een antisemitisch radiostation, de UK Independence Party huldigt een „absurd standpunt” over het EU-lidmaatschap en het Italiaanse Lega Nord heeft „semi-facistische standpunten.”

In een andere resolutie biedt Benard het alternatief. Dat luidt overigens anders dan de suggestie die partijprominent prof. dr. R. Kuiper onlangs deed: toetreden tot de EVP, het machtsblok van de christen-democraten. Benard vreest de EVP-fractiedicipline en ziet meer in samenwerking met de Groenen. Namens vijftien medestanders wijst hij erop dat „de overtuigde christen” Van Buitenen daar ook zijn plek heeft gevonden. Partijlid Jan Harmsen bekommert zich in een tweetal resoluties over de positie van de vrouw binnen de ChristenUnie. Hij wordt daarbij ondersteund door een groep van zo’n twaalf mannen en vrouwen, onder wie Jetty Boerma, voorzitster van het vrouwennetwerk dat de partij rijk is. Zij wijzen erop dat de ChristenUnie relatief veel vrouwelijke kiezers trekt en dat vrouwelijke kandidaten vaak veel voorkeurstemmen krijgen.

Wat de groep-Harmsen wil, is dat ten minste een kwart van alle ChristenUnie-kandidaten voor verkiezingen op de verschillende politieke niveaus vrouw is. Bij de topdrie van een kandidatenlijst moet ten minste één vrouw zitten. Verder wil de groep-Harmsen het ChristenUnie-bestuur oproepen zich ervoor in te spannen dat binnen drie jaar het aantal vrouwelijke kaderleden van de partij zal verdubbelen. Harmsen stelt ook de samenwerking met de SGP ter discussie. Het steekt hem dat lokale ChristenUnie-besturen nogal eens terughoudend zijn met het kandideren van vrouwen om deze samenwerking niet te belasten. In een resolutie wijst hij erop dat het vrouwenstandpunt van de ChristenUnie „zorgvuldig is afgewogen op bijbelse gronden” en dat het daarom „principieel en bestuurlijk onjuist” is op dit punt bakzijl te halen.

Andere resoluties gaan over de positie van migranten binnen de ChristenUnie, de pensioengerechtigde leeftijd die omhoog zou moeten, maar niet voor sectoren met zware lichamelijke arbeid, en het bevorderen van de toetreding van Turkije tot de Europese Unie. Dat laatste is tegen de formele partijlijn, zoals die in de Tweede Kamer is verwoord door kamerlid Huizinga-Heringa. In vier deelsessies zullen de resoluties op 13 november worden besproken. Elk lid kan dan amendementen op de resoluties indienen. De eventueel geamendeerde resoluties worden vervolgens voorgelegd aan het plenaire ledencongres, dat onder leiding staat van ChristenUnie-senator Van Middelkoop. De meerderheid van de aanwezige leden zal dan beslissen.

Het ligt zeker voor de hand dat een aantal resoluties de eindstreep zal halen, al was het alleen maar omdat alle indieners op de 13e november enthousiast aanwezig zullen zijn. Grote vraag is wat de partijtop er vervolgens mee moet. Formeel niets, maar directeur Van Rhee van het partijbureau in Amersfoort wijst erop dat de resoluties toch op zijn minst zullen gelden als „heel sterke aanbevelingen vanuit de leden.” In ChristenUnie-kring is de afgelopen tijd veel geklaagd over gebrek aan elan in de relatie tussen partijvertegenwoordigers en gewone partijleden. Echte inspraak via het ledencongres moet voor nieuw elan zorgen. Het partijbestuur en de politici zullen zich realiseren dat zij tegen die achtergrond niet lichtzinnig om kunnen gaan met door het congres bediscussieerde en aangenomen resoluties.