Onderstaand artikel is op 12 maart verschenen in het Nederlands Dagblad en in enigszins gewijzigde vorm eerder verschenen in Ebate, jg. 4, nr. 6, 6-3-2003

Door: Bert Heuvelman


Zaterdag 12 maart heeft Abu Jahjah een Nederlandse dependance van de Arabisch Europese Liga (AEL) opgericht. De liga is zeker niet onomstreden. Tijdens rellen in Antwerpen verklaarde de flamboyante, arrogante en ook wat agressieve Jahjah de multiculturele samenleving feitelijk failliet. Hij pleit nadrukkelijk voor het behoud van de eigen moslimcultuur en strijd op een zeer felle manier tegen (vermeende?) achterstelling van allochtone Belgen.

Direct na de oprichting van de AEL brandt de discussie in Nederland los; is dit een gewenste ontwikkeling? Moet de AEL verboden worden? Werkt de AEL segregatie in de hand? De discussie gaat gepaard met een ongekend en onnodig paternalisme. VVD-er Zalm, nota bene een liberaal, wil de AEL in Nederland in het bijzonder in de gaten houden.

Land van minderheden
In 1917 hebben we in ons land bewust gekozen voor een systeem van evenredige vertegenwoordiging in de Tweede Kamer, juist omdat ons een land een verzuild land was (en eigenlijk nog steeds is). "Ons land is een land van minderheden" is een gevleugelde uitdrukking en ons politieke systeem is daaraan aangepast. Wanneer nu een relatief nieuwe minderheid ook op politiek vlak aan dit systeem wil meedoen, kun je niets anders dan dit als een teken van integratie te zien.

Waarom? Het doet politiek recht aan de eigenheid van een groep. Het recht dat alle minderheden in ons land hebben, of ze nu gereformeerd of vrijzinnig democraat zijn. De Tweede Kamer is de eenheid in deze verscheidenheid. En wanneer je aan deze eenheid mee wilt doen kan dit het karakter van het volksvertegenwoordigend orgaan alleen maar verrijken.

Terecht stelt Jahjah, die zichzelf als uitgesproken democraat bestempelt, de multiculturele samenleving ter discussie. Of je het met zijn uitkomsten van de discussie eens bent is een tweede. Maar feit is wel dat het 'geloof' in de multicultikluts vieze woorden maakt van begrippen als verscheidenheid en eigenheid, die vandaag de dag niet meer opgaan. Dit gaat volledig voorbij aan onze hedendaagse samenleving die in allerlei opzichten zo verdeeld is als maar kan: etnisch, religieus, maar bijvoorbeeld ook sociaal (waarvoor de SP soms ook vrij assertief strijd levert). En dat hoeft helemaal geen probleem te zijn wanneer in deze verscheidenheid ook samenbindende elementen zijn. De Tweede Kamer nogmaals is zo'n element. Onze rechtsstaat een andere.

Het zou verkeerd zijn te denken dat de AEL hèt gezicht van de moslimgemeenschap in Nederland is. Ze is één van de gezichten van de moslimgemeenschap, net zoals er in Nederland niet minder dan tien verschillende christelijke partijen zijn of zijn geweest. Al dan niet van elkaar afgesplitst en weer samengevoegd.

Forum voor ontevredenheid
Het risico zit hem hierin dat de AEL zo meteen het enige politieke platform is voor gevoelens van onrust en ontevredenheid voor allochtone jongeren. Het zou de veelkleurigheid van moslim-Nederland niet ten goede komen als de AEL een soort monopoliepositie krijgt. Maar ook dat is een stadium in de emancipatie van een groep.

Bovendien; ontevredenheid komt ook ergens vandaan. Een wens tot emancipatie van een groep die zichzelf voordurend negatief in de publieke opinie moet terugvinden, kun je niet naast je neerleggen. Allerlei negatieve publiciteit rondom integratie, taalachterstanden en vermeende terroristen-kwekende-basisscholen kan uiteindelijk werken als een soort van self fulfilling prophecy, van segregatie en achterstelling. De AEL laat zien dat ze daar geen zin in heeft, maar dat ze deel wil nemen aan de samenleving en dat ze een stem wil geven aan diegenen die nu voor hun gevoel niet politiek vertegenwoordigd worden. Het getuigt van weinig historisch besef en politiek inzicht om de AEL of een moslimpartij in het algemeen, nog voor ze daadwerkelijk iets gedaan heeft al min of meer in de ban te doen.

Aan de rellen in Antwerpen lag niet alleen de agressieve toon van Jahjah ten grondslag, de kortzichtige reactie van het Antwerpse stadsbestuur was minstens een even grote factor. In België gaat men overigens vaker redelijk onnozel om met politieke elementen waar men zich geen raad mee weet. Het cordon sanitair rondom Fhilip de Winter was een volstrekte blunder, die alleen maar verkeerde effecten gesorteerd heeft (en bovendien te weinig vertrouwen uitstraalde in het eigen politieke systeem). Dan had de Oostenrijkse aanpak, het opnemen van Jorg Haider in de Oostenrijkse regering, meer resultaat.

De oprichting van de AEL opent de weg om nu eindelijk eens te stoppen met 'praten over' en te beginnen met 'praten met'. Laten we de AEL met open armen ontvangen en met hen het publieke debat aangaan.

Bert Heuvelman is hoofdredacteur van Ebate. Het christelijk politieke e/zine dat wordt geinitieerd door PerspectieF, ChristenUnie-jongeren


Bron: Nederlands Dagblad