Datum:           18 augustus 2015

De heer Slob (ChristenUnie):
Voorzitter. Hier staan we weer, nu voor het derde steunpakket voor Griekenland. Ondanks alle mooie woorden en verwachtingen die bij eerdere steunpakketten zijn uitgesproken, is het opnieuw nodig dat er wordt bijgesprongen. Je zou haast denken dat bij het verlenen van een derde steunpakket geleerd zou zijn van het falen van de eerdere pakketten. Niets is echter minder waar. Opnieuw wordt gekozen voor het verder laten oplopen van Griekse schulden. Als we dit steunpakket optellen bij de eerdere steunpakketten, komen we uit op zo'n 326 miljard euro, dus op €326.000.000.000. Dat is een enorme last. De last die er al was, wordt dus nog zwaarder. Een echte oplossing komt in onze ogen daardoor steeds verder weg te liggen. Waarom steunt het kabinet opnieuw het voorschrijven van hetzelfde recept, terwijl inmiddels al tweemaal op een pijnlijke manier is gebleken dat het verleende medicijn niet heeft geholpen? Heeft het kabinet niets geleerd sinds 2010?

De ChristenUnie was destijds een van de weinige partijen die niet voor toetreding van Griekenland tot de euro stemde. Wij realiseren ons dat dat een gepasseerd station is. Griekenland zit nu in de euro en we voelen ons ook verantwoordelijk voor dit land en zijn bevolking. Ik zeg met de heer Nijboer: er zijn geen gemakkelijke oplossingen. Maar de oplossingen waarvoor nu wordt gekozen, zijn uiteindelijk geen echte oplossingen. Laten we dat dan ook gewoon hardop uitspreken. Sterker nog, de gekozen oplossingen zullen de ellende alleen maar vergroten. Waarom wordt dat niet erkend? Waar is het lef om echte keuzes te maken?

Ik vraag het kabinet of schuldkwijtschelding een verboden woord is? Volgens de ChristenUnie zou het juist een sleutelwoord moeten zijn. Het IMF opteert daar ook voor, zo hebben we begrepen. De fors opgelopen Griekse schuldenlast valt immers niet meer onder de IMF-definitie van een houdbare schuld. Loopt het kabinet voor dit soort moeilijke ingrepen en vragen weg om politieke redenen, of heeft het daar economische motieven voor? Als het laatste het geval is, dan zeg ik: wij zien die economische motieven niet.

Nu we het toch over het IMF hebben, stel ik de volgende vraag. De heer Buma stelde die vraag terecht ook al en ik heb hem ook de heer Pechtold voorgehouden. Wat is er overgebleven van de harde eis van Nederland, ooit bij het tweede steunpakket, dat het IMF een harde betrokkenheid zou moeten hebben bij afspraken die met Griekenland worden gemaakt? De betrokkenheid van het IMF hangt volgens mij nog ergens boven de Areopagus. In het najaar weten we misschien definitief wat het gaat worden, maar nu al weten we dat het steunpakket dat er nu ligt niet de instemming van het IMF heeft. Ik wil klare taal van het kabinet als het gaat om het IMF en de betrokkenheid daarbij.

Los van het feit dat de schuldenlast van Griekenland opnieuw fors zal toenemen met dit derde steunpakket, rammelt het pakket ook aan alle kanten. In juli heeft onze woordvoerder Carola Schouten daar al de vinger bij gelegd in het algemeen overleg dat in het reces al is gehouden, onder meer bij de zeer onrealistische eis dat Griekenland voor 50 miljard aan staatseigendommen in de uitverkoop moet doen. Hoewel de Griekse regering een bijzondere prestatie heeft geleverd om in eigen land politieke steun te krijgen voor dit pakket, weten we allemaal dat het vertrouwen in Griekenland dat dit pakket gaat werken zo goed als nihil is. Dat wordt ook hardop uitgesproken in Griekenland. De kans is zelfs aanwezig dat het huidige kabinet in Griekenland het einde van het kalenderjaar niet eens haalt. Dan beginnen we weer van voren af aan.

Mijn fractie begrijpt oprecht niet dat het kabinet met droge ogen kan beweren dat dit steunpakket een goede oplossing is. Wie houdt nu eigenlijk wie voor de gek? Dat vraag ik in het bijzonder aan de minister-president. Het moge duidelijk zijn dat de fractie van de ChristenUnie geen steun kan geven aan dit pakket, waarvan een deel de problemen in Griekenland waarschijnlijk alleen maar groter zal maken. Met ons valt wel te praten over oplossingen waar de Grieken echt wat aan hebben, dat wil zeggen kwijtschelding van een deel van de schulden en hulp aan de Grieken via Europese fondsen gecombineerd met uittreding uit de eurozone.

Voor meer informatie: www.tweedekamer.nl.